Tijdens zijn campagne pleitte Donald Trump voor een beleid dat de meeste economen doet huiveren: handelsbelemmeringen, ongecompenseerde belastingverlagingen en massale deportaties. Als hij als president die ideeën waarmaakt, veroorzaken ze zo goed als zeker een recessie.
Als Trump zijn ideeën doorzet, zal dat volgens een prognose van de kredietbeoordelaar Moody’s een tekort aan arbeidskrachten, een lagere productiviteitsgroei en een grotere overheidsschuld veroorzaken, waardoor de economie aan het einde van Trumps eerste ambtstermijn kleiner zal zijn dan nu.
Niemand weet echter in hoeverre zijn wil ook effectief wet wordt. De nieuwgekozen Amerikaanse president is geen fan van beleidsdetails. Tijdens de campagne zette hij zijn belastingplan drie keer uiteen, en het bleef warrig. Hij zal zijn budgettaire beleid door het Congres moeten krijgen. Het belastingbeleid dat de Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden willen, is maar half zo duur als dat van Trump. Alle belastingverlagingen moeten noodzakelijkerwijs mettertijd uitdoven, waarschijnlijk na een decennium, anders kunnen de Democraten ze blokkeren in de Senaat
Als het over handel, regelgeving en immigratie gaat, heeft de president meer macht. Vooral de handel is een heikel punt. Trump kan de Verenigde Staten met een vooropzeg van amper zes maanden terugtrekken uit de Noord-Amerikaanse Vrijhandelsovereenkomst, zonder dat hij het Congres hoeft te raadplegen. Als hij de juiste juridische kunstgrepen doet, kan hij de importtarieven die hij geopperd heeft, waarschijnlijk wel opleggen: 45 procent op goederen uit China en 35 procent op producten uit Mexico. Trump beweerde dat het enkel om dreigementen gaat, die zullen leiden naar betere handelsovereenkomsten. Alhoewel. “Als je een oorlog plant, is het niet raadzaam aan te nemen dat de tegenstander zich zal overgeven zodra het eerste schot afgevuurd wordt”, stelt de denktank Peterson Institute vast.
Welke richting Trump ook uitgaat, het kan de investeerders afschrikken en de groei doen ontsporen. Een soepeler monetair beleid kan voor verlichting zorgen, zoals in Groot-Brittannië na de beslissing om de Europese Unie te verlaten. De Federal Reserve kan zijn plannen uitstellen om de intresten in 2017 op te trekken, of zelfs de rente verlagen. De bezorgdheid over de inflatie kan wegebben: hoewel de werkloosheid laag is, zijn de lonen slechts een beetje toegenomen; heel wat werknemers die tijdens de recessie de actieve bevolking verlaten hebben, moeten nog terugkeren (zie grafiek).
Anderzijds, als Trump snel de belastingen verlaagt en zijn belofte waarmaakt om de investeringen in infrastructuur op te voeren, dan zijn hogere intresten misschien nodig om de inflatie laag te houden. Dat zou voor Trump een goede zaak zijn. Tijdens zijn campagne veroordeelde hij de lage intresten omdat ze volgens hem een economische bubbel aanwakkerden. Hij beschuldigde Fed-voorzitster Janet Yellen er zelfs van de intresten laag te houden om politieke redenen.
Het nadeel van hogere intresten gekoppeld aan een soepeler begrotingsbeleid zou een nog sterkere dollar zijn die – ironisch genoeg, gezien Trumps retoriek – de Amerikaanse industrie zou treffen. Een opwarming van de binnenlandse economie kan ook leiden tot een groter handelstekort. Beide trends vergroten de druk op Trump om zijn protectionistische retoriek waar te maken.
Als hij dat doet, dan valt er niet veel positiefs te verwachten. Een aantal banen in de verwerkende nijverheid kan uiteindelijk Chinese import vervangen, maar het land is er niet klaar voor goedkope waar te slijten aan de rest van de wereld. Na verloop van tijd daalt het reële inkomen omdat de productiviteit stokt. De waarheid is dat het lot van de Amerikaanse economie afhangt van het antwoord op de vraag of Trump de fouten in zijn redenering inziet.
De auteur is redacteur Amerikaanse economie van The Economist.
Henry Curr
Het lot van de Amerikaanse economie hangt af van het antwoord op de vraag of Trump de fouten in zijn redenering inziet.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier