Zonder transfers bedraagt Waals overheidstekort 8 miljard euro

Een begrotingstekort van 9 procent van het bbp, of bijna 8 miljard euro. Tegen die financiële put kijkt Wallonië aan mochten er geen Vlaams-Waalse transfers zijn, leert een onderzoek van Universiteit van Namen.

Studies over de transfers tussen de Belgische regio’s zijn zeldzaam, zeker aan Franstalige kant. Een uitzondering is het cijferwerk van Cerpe, een instituut verbonden aan de Universiteit van Namen, dat geregeld studies maakt over de interregionale transfers en de budgettaire impact van de financieringswet. Cerpe heeft nu nieuwe berekeningen over de geldstromen tussen Vlaanderen, Wallonië en Brussel. Daaruit blijkt dat vanuit Vlaanderen jaarlijks 7,3 miljard euro naar Wallonië vloeit, en 513 miljoen euro naar Brussel.

Het gaat om cijfers van 2012, dus voor de nieuwe financieringswet van de zesde staatshervorming in werking trad. Ze sluiten aan bij de berekeningen van het Leuvense onderzoeksinstituut Vives, dat uitkwam op meer dan 6 miljard euro. De transfers worden berekend op basis van het principe van juste-retour: er wordt gekeken naar wat de deelstaten meer of minder gekregen hebben dan wat ze hebben bijgedragen aan de ontvangsten.

Zwaar in het rood

De Cerpe-vorsers gingen ook na hoe de deelstaten er financieel zouden voorstaan mochten er geen transfers zijn. Ze splitsten daarvoor het federale primaire saldo – dat zijn de ontvangsten min de uitgaven exclusief rentelasten – volgens het principe van juste retour. De uitkomst van die oefening wordt bij de bestaande begrotingssaldo’s van de deelstaten gevoegd. Op die manier kan het begrotingsoverschot of -tekort berekend worden zonder de impact van geldstromen.

Het primaire saldo van entiteit 1 (de federale overheid en de sociale zekerheid) in 2012 bedroeg dan -1,120 miljard euro. Maar dat federale saldo verbergt grote regionale verschillen. Opgesplitst blijkt dat het Vlaamse primaire saldo 7,1 miljard euro positief is. Brussel heeft dan een primair tekort van 621 miljoen euro en Wallonië een tekort van 7,6 miljard euro. Koppelen we daar de al bestaande saldo’s aan van Brussel, Vlaanderen en Wallonië, dan komt Cerpe uit op een Waals overheidstekort van 7,940 miljard euro, of bijna 9 procent van het bbp. Brussel boekt een licht tekort (-1,04%) terwijl Vlaanderen een duidelijk positief saldo heeft van 3,45 procent.

Het heel hoge en aanhoudende Waalse primaire tekort is slechts mogelijk door de transfers uit Vlaanderen én het maken van staatsschuld. De Cerpe-onderzoekers roepen Wallonië op om een groeibevorderend en zuiniger beleid te voeren om zo de transfers te doen dalen.