Wie is coronacommissaris Pedro Facon?

De nieuwe coronacommissaris is de juiste man op de juiste plaats. Hij werkt het liefst vanuit de achtergrond en kan compromissen sluiten als de beste.

Het is een goede zaak dat Pedro Facon (39) de contouren van bestuurlijk België kent als zijn broekzak. De nummer twee bij de federale overheidsdienst Volksgezondheid wordt de nieuwe coronacommissaris. Dat heeft het Overlegcomité op 6 oktober beslist. Maar ook de politiek kent Facon goed: hij was drie jaar kabinetschef bij de voormalige minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld).

Het is afwachten hoe de samenwerking met een socialistische minister als Frank Vandenbroucke (sp.a) zal lopen. De coronacommissaris wordt beschouwd als een echte civil servant. Iemand die graag vanuit de achtergrond aan de touwtjes trekt, ook al is hij communicatief charismatisch genoeg om op de voorgrond te treden. Het verklaart misschien ook Facons loopbaan. Na een masteropleiding in overheidsmanagement en -beleid aan de KU Leuven begon hij bij het Riziv. In 2014 trok hij naar het kabinet, maar in 2017 keerde hij terug naar de ambtenarij.

Facon geniet aan beide kanten van de taalgrens respect en pendelt vanuit de Brusselse rand met de fiets naar het werk. Naar verluidt heeft hij het vermogen om te verbinden. Net zo goed zou de nieuwe coronacommissaris niet te beroerd zijn om, al dan niet met de nodige zin voor humor, knopen door te hakken. “Pedro is heel goed om tegengestelde visies in een vergadering verzoenen”, zegt Tom Auwers, de voorzitter van de federale overheidsdienst Volksgezondheid en de ambtenaar aan wie Facon verantwoording aflegt sinds hij in 2017 directeur-generaal Gezondheidszorg werd. “Ik vind hem een bijzonder efficiënte onderhandelaar. Hij is bovendien een harde werker, die zijn dossiers meestal goed kent.”

Compromiszoeker

Het crisisplan waarmee de Belgische ziekenhuizen de afgelopen maanden Italiaanse toestanden wisten te vermijden, is voor een belangrijk stuk Facons verdienste. Daarover is zowat iedereen het eens. En dat vindt ook viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven), die de jongste maanden geregeld in contact kwam met de topambtenaar. “Het is een voordeel dat hij de wetten van de politiek beheerst”, zegt Van Ranst. “Hij is iemand die op een heel charmante manier de gefedereerde entiteiten, zoals hij ze zelf noemt, kan laten samenwerken. Het perfecte compromis bouwen kan Pedro als geen ander, maar in deze crisis wordt de snelheid van beslissen de grootste uitdaging.”

In zijn nieuwe rol als coronacommissaris zal Facon al zijn onderhandelingskunsten nodig hebben. Op de persconferentie waar Alexander De Croo (Open Vld) zijn aanstelling bekendmaakte, gaf de premier aan dat Facon de wildgroei aan taskforces, overlegorganen en adviesorganen in de strijd tegen het coronavirus moet stroomlijnen. Hij moet bovendien het cement zijn tussen de verschillende lagen in het Belgische bestuurslabyrint met negen ministers die bevoegd zijn voor welzijn en gezondheid.

Breed vertrouwen

“Dat is een deel van zijn opdracht”, beseft voormalig staatssecretaris Philippe De Backer (Open Vld). “Ik denk dat er in dit complexe land veel dingen beter op elkaar kunnen worden afgestemd. Je kunt dat niet puur vanuit een politieke opdracht doen. Ministers accepteren niet dat je op hun terrein komt. Je hebt iemand nodig die met een been in de politiek en met het andere been buiten de politiek staat. Iemand zoals Pedro, die de administraties en het zorglandschap goed kent, en die aan beide kanten van de taalgrens goede contacten heeft, is daarvoor de juiste persoon.”

Een tiental jaar geleden was Facon zelf politiek actief. Hij schopte het tot voorzitter van de lokale afdeling van Open Vld in Leuven. Maar de actieve politiek heeft hij vaarwel gezegd. Maakt dat liberale etiket zijn taak lastiger? “Deze job zou voor iedereen een uitdaging zijn”, zegt Van Ranst, die in 2009 griepcommissaris was. “Als interministerieel commissaris probeer je een koers uit te zetten die de verschillende bestuurslagen op een lijn brengt. Ik ben ervan overtuigd dat het in 2009 makkelijker was dan in 2020.”

Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V) heeft er alle vertrouwen in. Beke gaf als assistent in Leuven ooit les aan Facon. “Het is de juiste man op die plek”, zegt Beke. “Als secretaris van de Interministeriële Conferentie (IMC), waar alle ministers bevoegd voor welzijn en volksgezondheid overleggen, heeft hij bewezen dat hij zo’n dialoog in goede banen kan leiden. In interviews heeft hij er geen geheim van gemaakt dat je in de gezondheidszorg de tandpasta niet opnieuw in de tube moet proberen te persen. Dat wekt vertrouwen.”