‘Werknemers stellen zich vaak om de verkeerde redenen kandidaat voor de sociale verkiezingen’

Volgens Trends-redacteur Alain Mouton is het niet te verantwoorden dat een niet-verkozen kandidaat in België tot vier jaar na de sociale verkiezingen van een beschermd statuut kan genieten.

Van 6 tot 22 mei vinden de sociale verkiezingen plaats. Meer dan 120.000 werknemers stellen zich kandidaat voor een plaats in de ondernemingsraad of in het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW). Al deze kandidaten krijgen een beschermd statuut. Ze kunnen niet zomaar ontslagen worden, daarvoor moet een bedrijf lange en dure procedures doorlopen. Een ontslagen werknemersvertegenwoordiger kan rekenen op een opzegvergoeding ter waarde van vier tot acht jaar loon.

De bescherming van de werknemersvertegenwoordigers is noodzakelijk en wenselijk. Zo kunnen ze hun functie in alle onafhankelijkheid uitoefenen. Maar de bescherming is doorgeschoten. Waarom kan een kandidaat die niet verkozen wordt, ook rekenen op een beschermd statuut? Dat maakt dat werknemers zich vaak om de verkeerde redenen kandidaat stellen voor de sociale verkiezingen. Niet omdat ze hun collega’s willen vertegenwoordigen, maar wel omdat ze dan beschermd zijn tegen ontslag. Puur uit eigenbelang.

Het is niet te verantwoorden dat een niet-verkozen kandidaat in België tot vier jaar na de verkiezingen van een beschermd statuut kan genieten. In Duitsland en Frankrijk is dat beperkt tot zes maanden na de verkiezingen. Het aantal beschermde werknemers kan daarnaast worden beperkt door de lijst van plaatsvervangende kandidaten te halveren. Ook moet het mogelijk worden een slecht functionerende kandidaat of werknemersvertegenwoordiger te ontslaan. Zo’n ontslag staat los van zijn rol als lid van de ondernemingsraad of het CPBW.

Het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) heeft daarover al verschillende voorstellen gelanceerd, maar botst op de tegenstand van de vakbonden. Wellicht komt er pas verandering in de overdreven bescherming als de federale regering er haar tanden in zet.