De Vlaamse regering zet het pijpleidingtraject tussen de Antwerpse haven en het Ruhrgebied voorlopig stop. Dat laat minister van Omgeving Zuhal Demir weten. Greenpeace juicht de stop toe, de chemiesector betreurt de beslissing.
Twee jaar geleden startte Vlaanderen een publieke bevraging voor de leidingstraat. Via die reservatiestrook zouden chemische stoffen worden vervoerd tussen de Antwerpse haven en het Duitse Ruhrgebied. Drie mogelijke tracés lagen voor. Onder meer in de gemeenten Laakdal, Meerhout en Tessenderlo, langs de grens tussen Antwerpen en Limburg, heerste al snel ongerustheid over mogelijke littekens die het project op het landschap kan achterlaten. De bevraging leverde 4.300 reacties en verschillende petities op.
De regering zet het lopende gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan nu stop. Na de vele inspraakreacties en extra onderzoek is duidelijk dat het project grondig bijgestuurd zal moeten worden, zegt Demir. De industriële parters moeten nu een convenant opmaken met onder meer hun timing en flankerend beleid.
De regering eist dat het project verloopt zonder onteigeningen en dat natuurschade maximaal wordt voorkomen. De leidingstraat moet bovendien volledig worden ingezet voor de klimaat- en energietransitie richting minder fossiele brandstoffen. Het centrale tracé werd al uitgesloten omdat dat niet kan worden gerealiseerd zonder onteigeningen. Het noordelijke en het zuidelijke tracé liggen wel nog voor, maar ook die zullen moeten worden aangepast om onteigeningen te vermijden.
‘Heel tevreden’
Vlaams Parlementslid Maurits Vande Reyde (Open VLD), ook schepen in Diest, waar de leiding zou passeren, wil dat er nu eerst met de gemeenten wordt overlegd. ‘Ik roep de regering op om eerst met gemeenten en inwoners in overleg te gaan voor er een volgend plan gelanceerd wordt’, zegt hij. ‘Ecologisch vervoer van stoffen en energie is belangrijk in de toekomst. We mogen daarvoor niet vervallen in Not In My Backyard-denken. Maar als je daar een succes van wil maken, moet je dat samen met lokale besturen uitwerken.’
‘Dit is belangrijk en uitstekend nieuws voor voor veel inwoners van de provincie Antwerpen en Limburg’, zegt Staf Aerts van Groen. ‘Dit is exact het standpunt van Groen in mijn eerste acties als Vlaams parlementslid, maar dat toen helaas nog niet door de Vlaamse regering gevolgd werd. Jammer dat zo veel inwoners zo lang in onzekerheid zijn moeten blijven, maar heel tevreden dat de regering ons standpunt nu wel volgt en dit project stopzet.’
Ook Greenpeace reageert tevreden op de beslissing. ‘Het economisch plaatje voor de leidingstraat gaat uit van de groei van fossiele brandstoffen en hun afgeleiden, zoals het extra ethyleen dat Ineos met zijn fel bestreden nieuwe Antwerpse kraker wil produceren. Die groei is echter noch evident, noch wenselijk’, zegt woordvoerder Matieu Soete. ‘Een duurzame energietransitie vraagt vooral meer kabels, en minder pijpleidingen.’
‘Doorstart nodig’
De chemiesector hoopt dat er een doorstart kan worden gemaakt in het dossier van het pijpleidingtraject tussen de Antwerpse haven en het Ruhrgebied. ‘De leidingstraat is cruciale infrastructuur voor de industriële transitie’, zegt sectorfederatie essenscia Vlaanderen.
Voor de federatie is het traject van de Antwerpse haven, via de bedrijvenzones langs het Albertkanaal tot in het Ruhregebied in Duitsland ‘een levensbelangrijke as voor het transport van essentiële grondstoffen en duurzame energiedragers’, zo staat in een persbericht. ‘Het blijft daarom een economische noodzaak om langs dit tracé een strook te reserveren waar pijpleidingen gebundeld aangelegd kunnen worden.’ De chemiefederatie wijst er onder meer op dat pijpleidingen cruciaal zijn voor bijvoorbeeld het transport van waterstof en chemieproducten en voor de afvoer van CO2, en dat ze ‘het meest milieuvriendelijke, veilige en efficiënte transportmiddel’ vormen, waarmee grote volumes vervoerd kunnen worden ‘zonder visuele, geluids- of geurhinder en zonder impact op andere verkeersstromen’.
