De gemeenten in Vlaanderen moeten dringend financieel orde op zaken stellen, zo niet dreigt het bankroet. Dat blijkt uit een prognose van het auditbureau BDO.
Tegen 2019 moeten alle Vlaamse gemeenten en steden financieel gezond zijn, wat betekent dat de uitgaven niet hoger mogen liggen dan de inkomsten . Dat streefdoel werd een jaar geleden vastgelegd in de zogenaamde ‘beleids- en beheerscyclus (BBC).
‘Amper 20 procent haalt deadline’
De burgemeesters van de Vlaamse gemeenten hebben dus nog vier jaar de tijd om de boekhouding van hun gemeente in overeenstemming te brengen met de nieuwe regelgeving. Rekening houdend met de zware schuldenlast die bepaalde gemeenten torsen, blijft de vraag of de gemeenten erin zullen slagen om de negatieve trend tijdig om te buigen. De vooruitzichten ogen niet bepaald geruststellend, want een jaar na de invoering van de nieuwe richtlijn stelt het auditbureau BDO vast dat amper 20 procent van de gemeenten tegen 2019 een positieve balans zal kunnen voorleggen. Het auditbureau maakte de prognose op basis van de autofinancieringsmarge (AFM), het verschil tussen de vaste inkomsten en de vaste uitgaven, waar ook de leningslasten van de gemeenten deel van uitmaken . In de vorige legislatuur bedroeg de autofinancieringsmarge nog 650 miljoen euro, in de huidige amper 100 miljoen euro.
Te optimistisch
De gemeenten moeten dringend gaan besparen, maar volgens BDO zal een aantal gemeenten er zonder bijkomende maatregelen dus niet in slagen tijdig de negatieve trend om te buigen. Bovendien schatten de gemeenten hun financiën – op basis van hun meerjarenplanning voor de periode 2014-2019 – te optimistisch in. Zo blijkt uit de meerjarenplanning dat de vaste uitgaven in de huidige legislatuur met amper 1,2 procent zullen toenemen, terwijl er rekening moet worden gehouden met oplopende en ‘onderschatte’ kosten voor politie, brandweerhervorming, pensioenen en zorg (OCMW) voor een vergrijzende bevolking.
Evalueren en bijsturen
Volgens BDO moeten de gemeenten hun werking daarom dringend tegen het licht houden. De werking evalueren, luit de opdracht. Johan De Coopman, expert lokale besturen bij BDO, vraagt zich bijvoorbeeld af of het ophalen van huisvuil nog autonoom moet gebeuren en niet ‘bovenlokaal ‘kan georganiseerd worden, en of iedere gemeente over een eigen zwembad moet beschikken. Ook de technische diensten verspreiden over verschillende gemeenten, blijkt een optie om te besparen. Door de afvalophaling te privatiseren gaf Sint-Niklaas volgens BDO alvast het goede voorbeeld. Dat geldt ook voor het overhevelen van een recreatiedomein uit Sint-Niklaas naar de provincie Oost-Vlaanderen. ‘Dat is alvast 640.000 euro per jaar die we niet moeten uitgeven,’ verduidelijkte schepen van Financiën Nachtegael aan de Oost-Vlaamse televisiezender TV-Oost. (BO)
