‘Vivaldi blijkt inderdaad nefast te zijn voor de economie’

‘Voorlopig is Vivaldi nefast voor de economie. Dames en heren, bewijs het tegendeel’, stelt Trends-hoofdredacteur Wim Verhoeven.

We hebben wat over ons heen gekregen twee jaar geleden, toen Trends bij de vorming van Vivaldi een bedenkelijk kijkende Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert op de cover plaatste met als kop: ‘Vivaldi is nefast voor de economie’. Meestal krijgen we graag gelijk. Maar in dit geval liever niet.

“Geef die mensen toch een kans”, was destijds de reactie. Helaas voorspelde het regeerakkoord niet veel goeds en de samenstelling van de coalitie evenmin. Zeven partijen, dominant Franstalig en sociaaleconomisch dominant links, met de diepblauwe Georges-Louis Bouchez als enige dam tegen een pseudo-communistisch denken. Het leidt tot een totale stilstand. Daarom hapt dit land, aan de vooravond van 21 juli, andermaal naar adem. In Trends van deze week vindt u een dossier over de hopeloze toestand van de Brusselse en Waalse overheidsfinanciën. Federaal zijn de ondersteunende coronamaatregelen naadloos overgegaan in koopkrachtondersteuning, btw-verlagingen en energiecheques voor iedereen. Zelfs zonder recessie kijkt Vivaldi aan tegen een blijvend begrotingstekort van minstens 4,5 procent. Straks worden de lonen, ambtenarenweddes en uitkeringen voor de vierde keer geïndexeerd in een goed jaar tijd. “Telkens als ik naar mijn loonbriefje kijk, is mijn brutoloon gestegen”, stelde een collega eerder deze week hoofdschuddend vast. In de verte lonken de facturen voor de vergrijzing, de herinvesteringen in Defensie, de energietransitie en alle andere uitgaven om de gevolgen van de klimaatopwarming en droogte in te dijken.

Ondertussen prutst de regering in de marge. Een ernstige pensioenhervorming staat niet in de steigers. De arbeidsdeal klinkt leuk, maar is totaal ontoereikend om aan 80 procent werkzaamheidsgraad te geraken. Een debat over de kerntaken van de overheid en het indijken van de uitgaven, is ver weg. Tegelijk zou de fiscale druk van arbeid naar consumptie en groene fiscaliteit moeten verschuiven, terwijl extreemlinks de regering pusht richting onproductieve vermogens- en vermogenswinstbelastingen. We weten nu al waar de fiscale hervorming van Vincent Van Peteghem zal eindigen. Overal, behalve op de regeringstafel of in het parlement.

Belgische regeringen hebben een traditie van ideologische tegenstellingen te overstijgen (of te verdrinken, zo u wil) in grote akkoorden. Zelden zien die er mooi uit, maar in de huidige, snel verslechterende context zou zelfs dat mogen. Al onze economische uitdagingen zijn immers met elkaar verbonden. Begrotingsmarge en koopkracht creëer je door de werkzaamheidsgraad gevoelig op te trekken. Daarvoor moet de arbeidsmarkt flexibeler zijn en de fiscale druk omlaag, zodat werken loont. Begrotingsmarge creëer je ook door een kerntakendebat te voeren. Alle Belgische regeringen subsidiëren zich een ongeluk, vaak om rond de onhoudbare fiscale druk heen te fietsen. Alles hangt aan elkaar. Daar moet toch een deal te maken zijn? Tegelijk leert de geschiedenis dat een eindeloze reeks loonindexeringen het bedrijfsleven wurgt en tegelijk de laagste lonen niet eens tegen koopkrachtverlies beschermt. Ook daar moeten compromissen mogelijk zijn. Een gevulde loopbaan en het recht op een ernstig pensioen liggen ook in elkaars verlengde. Ten slotte betwist niemand dat er tienduizenden kleine sociale drama’s gebeuren in gezinnen die de energiefactuur niet meer kunnen betalen. Mensen uit de energiearmoede halen, dat is pas een sociale en ecologisch verantwoorde werf. Ook daar moet je elkaar toch kunnen vinden?

Voorlopig is Vivaldi inderdaad nefast voor de economie. Dames en heren, bewijs het tegendeel. Als dat niet meer lukt, als Vivaldi inderdaad ‘op’ is, bereid dan in de coulissen niet alleen een deftige staatshervorming voor, maar ook een economisch herstelplan. Wacht niet tot 2024 om een mandaat te vragen. We hebben er de tijd, het geld én het geduld niet voor.