‘Trump 2.0 stelt Europees herstel uit’

De pas verkozen president Donald Trump zal meer kwaad dan goed doen in de economie, waarschuwt Hans Dewachter, de hoofdeconoom van KBC Group. “Het Europese herstel wordt nog maar eens uitgesteld.”

“Donald Trump heeft van de Amerikaanse kiezer een vrijgeleide gekregen voor een ontwrichtend economisch beleid. Trump won niet alleen op overtuigende manier de presidentsverkiezingen, de Republikeinse partij behaalde ook de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden en in de Senaat. Het gaat wel om een tijdelijke vrijgeleide, want over twee jaar is de kans groot dat de Democraten winst boeken bij de tussentijdse verkiezingen”, zegt Hans De Wachter, de hoofdeconoom van KBC Groep.

Een agressief handelsbeleid kan een van de meest ontwrichtende beleidskeuzes van ‘Tariefman’ Trump worden. Er zou een algemeen invoertarief van 10 procent komen, naast een invoertarief van 60 procent op Chinese import. “Trump zou de voorhamer neerlaten op de globalisering. Het gemiddelde invoertarief in de Verenigde Staten zou stijgen naar 20 procent, even hoog als tijdens de internationale handelsoorlog in de jaren dertig”, zegt Hans Dewachter.  Een handelsoorlog zou echter het tekort op de Amerikaanse handelsbalans niet wegwerken. “Dat handelstekort is te wijten aan het gebrek aan spaarvermogen. De Verenigde Staten leven al jaren boven hun stand”, zegt Dewachter.

Wachten op Godot

Een handelsoorlog zal de wereldeconomie een stevige duit kosten. “Het gaat om een schok die de groei afroomt en de inflatie hoger jaagt”, zegt Hans Dewachter. Voor Europa komt die Trump-schok boven op de grote stapel andere zorgen. “We verlagen onze groeiverwachtingen voor Europa van 0,9 naar 0,7 procent in 2025. Het herstel wordt dus opnieuw uitgesteld. We wachten stilaan op Godot.”

De haperende Europese economie is geen nieuw gegeven. Sinds 2019 is het bruto binnenlands product (bbp) in de Verenigde Staten gestegen met 11 procent, tegenover 5 procent in de Europese Unie. “Het is dus niet Trump die opeens voor ondermaatse Europese prestaties zorgt. We lopen al langer achter op de Verenigde Staten. Het groeiverschil met Amerika is het nieuwe normaal en niet eenmalig. Aan de basis ligt de hogere productiviteitstoename in de Verenigde Staten. Sinds 2000 steeg de Amerikaanse productiviteit met gemiddeld 1,5 procent per jaar, tegenover 0,5 procent in Europa.”

Behalve met een structureel lager groeipotentieel kampt de Europese economie ook met een cyclische dip. “De Europese burgers en bedrijven sparen te veel, wat tot een zwakke interne vraag leidt. Dat spaaroverschot bedraagt 3 à 4 procent van het bbp. Met dat geld zouden we de noodzakelijke investeringen in de Europese economie, zoals geschetst in het rapport-Draghi, ter waarde van 700 à 800 miljard euro per jaar grotendeels kunnen financieren. De vraag is of we dat geld gemobiliseerd krijgen. Zoals gewoonlijk is het moeilijk om de neuzen in dezelfde richting te krijgen.”

Vijf na twaalf in België

Ook de Belgische economie deelt in de klappen als Donald Trump zijn zin doordrijft. In  2023 voerde België 31 miljard euro aan goederen uit naar de Verenigde Staten, goed voor ruim 6  procent van de export. “Vooral de industrie, die het al heel lastig heeft, zal worden geraakt als de Verenigde Staten minder invoeren.  We verwachten in 2025 nog slechts 0,6 procent groei in België en houden rekening met een lichte stijging van de werkloosheid. Hoelang blijven bedrijven arbeidskrachten hamsteren in een moeilijke omgeving?” zegt Hans Dewachter.

Een lagere groei maakt ook de Belgische begrotingsuitdaging nog lastiger. “Het hoge Belgische begrotingstekort wordt bij een lagere groei en hogere rentevoeten wél problematisch. België waant zich op begrotingsvlak de Verenigde Staten, maar we hebben niet de Amerikaanse groei en we geven niet de reservemunt van de wereld uit. Het is vijf na twaalf in België. Om de vergrijzing te betalen moet de werkgelegenheidsgraad hoger en moet vooral de productiviteitstoename stijgen”, zegt Hans Dewachter.