Spanning loopt op in Chinees-Europese handelsrelatie ter waarde van 850 miljard euro

Frankrijk is de aanvoerder van een nieuw Europees handelsbeleid, dat er een strengere relatie met China op nahoudt. De Franse president Emmanuel Macron maakt zich steeds meer zorgen over de handelspraktijken van Peking, die een kritische bedreiging zouden vormen voor kernindustrieën. Maar er klinken tegenstrijdige signalen.

Niets doen brengt op de lange termijn meer schade teweeg dan ingrijpen. Dat is de strategie achter de Europese beleidswijziging van de handelsrelatie met China. Hoge ambtenaren die anoniem bij Bloomberg getuigden, stellen dat Europa vreest voor de toekomst van zijn auto-industrie. Er worden parallellen gemaakt met tien jaar geleden, toen goedkope import uit China de Europese zonne-energie-industrie lamlegde.

De Europese Commissie opende onlangs een antisubsidieonderzoek naar elektrische voertuigen die in China worden geproduceerd. Ze vermoedt dat de Chinezen de markt verstoren door hun productie dermate te subsidiëren dat ze hun auto’s tegen goedkopere prijzen op de Europese markt kunnen slijten. Dat maakte voorzitter Ursula von der Leyen woensdag bekend in haar State of the Union. Die aankondiging werd met ongenoegen onthaald in China.

Geen handelsoorlog

De handelsrelatie tussen China en Europa heeft een waarde van 850 miljard euro per jaar. Daarom wil de Europese Unie een directe confrontatie vermijden, zoals die er momenteel is tussen Washington en Peking. De bedoeling is niet om China de les te spellen, wel om een gelijk speelveld na te streven.

De cijfers tonen dat Europa niets te winnen heeft bij een handelsoorlog. Als de EU een verhoging van de handelstarieven met 1 procentpunt zou opleggen, zouden de verliezen voor China – rekening houdend met prijsgevoeligheden – ongeveer 7,9 miljard euro bedragen. Hoewel dat een groot bedrag lijkt, komt het slechts neer op 0,2 procent van de Chinese export in vergelijking met 1,5 procent van de EU-importen.

Het valt op dat de kritische toon van de EU voor China voornamelijk vanuit Parijs wordt gedirigeerd. Andere lidstaten klinken meer gematigd en vrezen dat de acties die Von der Leyen heeft aangekondigd hun export zullen raken. Volgens Bloomberg behoort Duitsland tot dat laatste kamp, al neemt de grootste economie van de EU steeds minder het initiatief in het Europese beleid.

Op eieren

Door de machtige positie van China en het gebrek aan eensgezindheid lopen Europese politici dus op eieren. Dat bleek maandag uit een bezoek van de Eurocommissaris voor Handel, Valdis Dombrovskis, aan China. Ondanks de Chinese onvrede over het Europese onderzoek naar de subsidiëring van Chinese elektrische auto’s willen beide handelsgrootmachten de macro-economische dialoog hervatten en op verschillende terreinen nauwer samenwerken.

“We treffen elkaar in een tijd van toenemende geopolitieke spanningen en een toenemend risico op wereldwijde marktfragmentatie”, zei Dombrovskis na afloop van zijn overleg met de Chinese vicepremier He Lifeng. “Hoewel de Europese economie een opmerkelijke veerkracht heeft getoond, blijven de bredere economische trends onderworpen aan tal van risico’s en uitdagingen. De economische prestaties van China zijn belangrijk, ook voor de wereldeconomie. Daarom willen we onze dialoog over macro-economische aangelegenheden hervatten.”

China meldde een zestal dossiers waarin beide partijen overeenkwamen nauwer samen te werken. Zo is Peking volgens He Lifeng bereid meer Europese landbouwproducten en levensmiddelen te importeren. Gehoopt wordt dat de EU in ruil de uitvoer van hightechproducten naar China opnieuw mogelijk maakt. Beide partijen toonden ook de intentie nauwer samen te werken in de financiële sector, door bijvoorbeeld financiële instellingen toe te laten te investeren op elkaars markten. 

Wederzijdse kritiek

Het betekent niet dat alle plooien gladgestreken zijn. “China heeft nogmaals zijn ongenoegen uitgesproken over het plan van de EU om een antidumpingonderzoek te openen”, bevestigde He Lifeng. Hij riep de Europeanen op hun markten open te houden. Dat zal volgens de vicepremier de Europese consumenten en de groene transitie ten goede komen. 

Dombrovskis toonde zich ook ongerust over de politisering van het handelsbeleid en de negatieve impact op Europese bedrijven die in China investeren. Dat vertaalt zich volgens hem in minder transparantie, een ongelijke toegang tot openbare aanbestedingen en discriminerende normen en veiligheidsvereisten. De Eurocommissaris citeerde onder meer de nieuwe versie van de antispionagewet en de nieuwe wet op buitenlandse relaties “die ons zakenmilieu grote zorgen baren”.

Lees ook: