‘Sociale dumping is een blijver’

Pas als de Belgische loonkosten substantieel dalen, zullen nepbedrijfjes niet meer in België opduiken. Dat zegt Trends-redacteur Alain Mouton.

Minister van Werk Kris Peeters gaat de strijd aan met sociale dumping in de bouwsector. Hij wil dat ondernemers aansprakelijk worden gesteld wanneer ze met frauderende Oost-Europese onderaannemers in zee gaan. Via nepfirma’s komen Roemenen, Bulgaren en Polen tegen zeer lage lonen in België werken, zonder sociale bescherming.

Die hardere aanpak van sociale dumping is een goede zaak. Maar meteen rijzen ook vragen. Door die aansprakelijkheid worden bouwondernemers hier met de vinger gewezen, terwijl het probleem elders zit: nepfirma’s in Oost-Europa waar men geen vat op krijgt. Als de werkgevers hier worden aangepakt, dan moeten ook de fraudeurs in het thuisland verantwoording afleggen. Maar de Europese controlemechanismen om de fraudeurs in hun thuisland aan te pakken zijn niet efficiënt.

Overigens is de repressieve aanpak maar een deel van de oplossing als de echte oorzaak van sociale fraude en sociale dumping niet wordt aangepakt: de Belgische loonkosten. Pas als die substantieel dalen, zullen die nepbedrijfjes niet meer in België opduiken. En dan nog: de essentie van de Europese Unie is het vrije verkeer van werknemers. De grenzen zijn open. De EU-landen bevinden zich in een internationale economische omgeving. Zelfs als frauderende postbusbedrijven in Oost-Europa worden ontmanteld, is het nog altijd perfect mogelijk dat mensen bereid zijn onder goedkope arbeidsomstandigheden in België te komen werken. Met een maandloon van 400 euro is een Bulgaar tevreden.

Mocht morgen worden beslist dat alle werknemers van de EU-lidstaten een minimumloon van 1000 euro per maand moeten krijgen, dan zal de sociale dumping niet verdwijnen. Oost-Europeanen kunnen nog altijd als zelfstandige minder worden betaald. En niets belet niet-EU-burgers zoals Oekraïners, Witrussen of Moldaviërs met een arbeidskaart hier een tijdlang tegen een laag loon te werken.