Professor Hylke Vandenbussche maakt de balans op na 5 jaar brexit: ‘Zeker voor de Britten is het geen positief verhaal’

De brexit viert zijn vijfde verjaardag. Het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie had een zware impact op de onderlinge handel. Het ergste moet wellicht nog komen door de handelsoorlogen van de Amerikaanse president Donald Trump. Maar op een terugkeer van de Britten in de EU moeten we niet hopen, zegt Hylke Vandenbussche, professor internationale economie aan de KU Leuven, in Trends Talk van dit weekend. Een uittreksel.

Hylke Vandenbussche maakt in Trends Talk op Kanaal Z de balans van vijf jaar brexit op. Volgens haar is het sentiment in het Verenigd Koninkrijk wel veranderd.

 “Als we nu kijken naar bevragingen die gebeuren, dan zegt ongeveer een meerderheid – een grotere meerderheid dan toen – dat ze toch liever bij de Europese Unie willen. Maar het kalf is verdronken, die beslissing is gebeurd. Dat nu terugdraaien zou enorm kostelijk zijn, ik zie dat dus niet gebeuren.

‘Nauwere samenwerking’

“Ik denk wel dat premier Keir Starmer, onder druk van die publieke opinie, op zoek is naar nauwere samenwerking. Omdat het verhaal natuurlijk geen positief verhaal is, zeker niet voor het Verenigd Koninkrijk. Wij waren een heel belangrijk, en zijn nog altijd, een heel belangrijke afzetmarkt. En waar ze zich volgens mij ook een beetje misrekend hebben, is dat zij dachten: we gaan uit de EU en we gaan onze handel met de Verenigde Staten en met China enorm zien groeien. Dat is niet gebeurd.”

Misrekend

“Bovendien, wat misschien veel mensen niet weten: doordat zij geen lid meer zijn van de EU, zijn ook alle handelsverdragen vervallen. U weet dat de Europese Unie zeer actief is op het afsluiten van bilaterale handelsverdragen. Maar toen het Verenigd Koninkrijk zich buiten de Europese Unie heeft gezet, zijn zij meteen ook uit al die handelsverdragen gezet. Ze hebben dat proberen te compenseren door naar een aantal van onze Europese partners te stappen en te zeggen: kunnen wij niet gewoon dat akkoord verder zetten zoals we het hadden toen we nog in de EU zaten? Een aantal landen hebben daar positief op geantwoord en andere negatief. Dus ook daar werd die markt voor hun plots veel meer gesloten, en moesten zij plots opnieuw gaan onderhandelen. Dus ik denk dat zij het verlies van handel met de EU op dit moment nog niet kunnen hebben goedmaken. En dat is misschien een beetje een misrekening geweest – wie zal het zeggen? In ieder geval verklaart dat, denk ik, een beetje waarom zij nu toenadering zoeken om toch de ergste gevolgen wat te verzachten.”

Silver lining

Wie lijdt hier nu het meest onder? Hylke Vandenbussche: “Het Verenigd Koninkrijk lijdt het meest omdat wij voor hun veel belangrijker zijn als afzetmarkt dan dat zij voor ons zijn. Zij zijn voor ons ongeveer op de vijfde plaats als klant, en als leverancier ongeveer op de achtste plaats.

“Maar intussen zie je dat de waardeketens zich verlegd hebben. We zijn naar een nauwere Europese integratie gegaan. Wat wil dat zeggen? Veel bedrijven die vroeger hun inputs haalden vanuit het Verenigd Koninkrijk, zijn nieuwe leveranciers gaan zoeken. Men is daar vaak bijvoorbeeld in Oost-Europa uitgekomen, omdat daar natuurlijk ook heel wat bedrijven zitten. Dus onder druk van die brexit – en dat is dan misschien het goede aan het verhaal – is die Europese integratie, het zoeken naar leveranciers en klanten binnen het continent, wel wat vooruit gegaan. Het economisch weefsel, als ik het zo mag noemen, op het vasteland is daardoor een beetje hechter geworden, denk ik.”

Kijk vanaf zaterdag 11 uur naar Trends Talk op Kanaal Z of hier op Trends.be, waar professor Vandenbussche het ook zal hebben over de impact van het nieuwe handelsbeleid van Donald Trump.