Politicoloog Carl Devos (UGent): ‘Vlaanderen is geen eiland in Europa’

De kiezer heeft beslist, maar hoe moet het nu verder met de Belgische politiek? Drie vagen aan politicoloog Carl Devos (UGent).

Wat zijn uw belangrijkste conclusies uit de verkiezingsuitslag?

CARL DEVOS. “Dat Vlaanderen geen eiland is in Europa. Met het Vlaams Belang en de PVDA/PTB hebben ook hier radicale partijen de wind in de zeilen. Zij zijn de enige echte winnaars van deze verkiezingen. Groen is een mathematische winnaar in Vlaanderen, maar ik noem dat een overwinningsnederlaag. Het waren de eerste nationale verkiezingen na de migratiecrisis van 2015 en die heeft toch impact gehad. Daarnaast merk ik een onvrede over het politieke systeem. “De politici kunnen het niet meer”, lijken de mensen te zeggen. Ze hebben het ook veel moeilijker om te doen van wat hen verwacht wordt. Het geruzie in de regering-Michel heeft dat nog versterkt.

De N-VA verliest zwaar, maar blijft de grootste Vlaamse partij. Wordt Bart De Wever de Vlaamse formateur?

DEVOS. “Ja, maar het wordt niet gemakkelijk. Uiteraard zal het cordon sanitaire niet worden doorbroken. Zelfs als de N-VA dat wil, vindt ze daar geen andere partners voor. Ik zie vooral veel verzwakte partijvoorzitters. In een particratie als België is dat een probleem. Op Vlaams niveau kan een Zweedse coalitie verder regeren of er kan een Bourgondische coalitie komen, zoals in Antwerpen. Of zelfs een regering met de N-VA en Groen erbij. Maar wat zal het antwoord zijn van een Vlaamse regering van verliezers? Bart De Wever heeft gezegd: “Het antwoord moet rechts en Vlaams zijn.” Maar met wie?”

Worden snel regionale regeringen gevormd? En wat met een federale ploeg?

DEVOS. “In Wallonië en Brussel zal de PS van Elio Di Rupo niet talmen. Ik zie daar verschillende mogelijkheden. Alleen lijkt Bart De Wever een Vlaamse formatie te vertragen door ze direct te koppelen aan het federale niveau. “Geen Vlaamse regering met partijen die federaal aan boord gaan zonder Vlaamse meerderheid”, zegt hij. Dan kan het lang duren en zal de N-VA door de regeringsvorming aan Franstalige kant wel voor voldongen feiten staan. Bovendien vraag ik mij af welke partij in een Vlaamse N-VA-regering stapt, die constant de federale regering aanvalt waar dan Vlaamse coalitiepartners in zetelen. Federaal verwacht ik, zoals iedereen, een lange regeringsformatie, maar men komt er wel uit.”