“Ondernemingen zouden maar al te graag 45-plussers aanwerven, want zij hebben ervaring, kennis en expertise. Hét probleem zit bij onze loonvorming die gebaseerd is op anciënniteit.” Zo reageert het NSZ (Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen) op het nieuws dat Unia de afgelopen maanden fors meer dossiers heeft geopend over leeftijdsdiscriminatie op de werkvloer.
Interfederaal gelijkekansencentrum Unia opende dit jaar al 74 dossiers over leeftijdsdiscriminatie op de arbeidsmarkt, in heel 2015 waren dat er 45. Bijna de helft van de dossiers die in 2016 werden geopend, hadden te maken met een sollicitatie. Vooral 45-plussers krijgen te horen dat ze niet in aanmerking komen voor een job vanwege hun leeftijd.
Kostprijs 45-plussers
Volgens het NSZ heeft het feit dat mensen die 45 of ouder zijn minder kansen krijgen niets te maken met hun leeftijd of de perceptie die werkgevers over hen hebben, maar alles met hun kostprijs. “Het principe van anciënniteit bij de loonvorming moet op de schop. Alleen zo zullen 45-plussers meer kansen krijgen bij aanwervingsrondes, want goedbedoelde campagnes, zoals Unia die vandaag lanceert, zullen helemaal niet helpen”, zegt voorzitter Christine Mattheeuws.
Het zou volgens haar niet onlogisch zijn om jonge werknemers een iets hoger loon te geven en oudere werknemers een lager loon. “Het zijn immers de twintigers en dertigers die de meeste kosten hebben, wanneer ze bijvoorbeeld een huis aankopen of een gezin stichten.”
Naast de veel hogere loonkost speelt volgens het NSZ ook het verplicht outplacement bij elk ontslag van een medewerker die 45 of ouder is een rol bij de geringere kansen op de arbeidsmarkt. Ook de werkloosheid met bedrijfstoeslag, het vroegere brugpensioen, weegt door, ook al werd dat stelsel de afgelopen jaren wel verstrengd, aldus het NSZ.
“Zelden discriminatie”
“In heel uitzonderlijke gevallen is er sprake van echte discriminatie op basis van leeftijd. Maar maak alsjeblieft van een mug geen olifant”, reageert UNIZO-topman Karel Van Eetvelt.
Voor UNIZO staat het “hele lage aantal klachten in 2015 en 2016: respectievelijk 45 en 74” totaal niet in verhouding tot het de steeds stijgende werkgelegenheidsgraad bij oudere werknemers. Zo bedroeg die in 2015 voor werknemers tussen de 55 en 64 jaar 44 procent, ofwel een stijging van maar liefst 20 procent in vergelijking met 1999. Het aantal jobs voor 50-plussers steeg dit jaar met 34.690 in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar.
Volgens UNIZO is een overgrote meerderheid van de werkgevers wel bereid om oudere werknemers aan te werven. Zelf moedigt de ondernemersorganisatie haar leden hiertoe ook aan via projecten als Jobstap. In haar HR-werking begeleidt UNIZO werkgevers bij het rekruteren en begeleiden van oudere werknemers in een kmo. Want oudere werknemers bieden een kmo heel wat voordelen, zoals hun jarenlange ervaring, hun loyaliteit en hun mentorschap die ze kunnen bieden aan jongere werknemers.
UNIZO benadrukt wel dat de regelgeving niet altijd meezit voor werkgevers om oudere werknemers aan te werven. De organisatie verwijst, net zoals NSZ, naar de hogere looneisen, soms als gevolg van anciënniteitsbarema’s, soms als verwachting door de sollicitant. Als de werkgever dit budget niet heeft, kan hij eenvoudigweg de oudere werknemer niet aanwerven.
Voorts wijst de werkgeversorganisatie op het risico om op te draaien voor de kosten van brugpensioen bij ontslag en het recht voor 60-plussers en in sommige gevallen ook al 55-plussers op onbeperkt tijdskrediet.
Sancties
Kris Peeters, minister van Werk oppert dat de regering werkgevers die discrimineren op basis van leeftijd zou kunnen sanctioneren. “ik wil samen met de werkgeversorganisaties en sociale partners bekijken hoe we deze specifieke vorm van arbeidsdiscriminatie kunnen aanpakken. Het gaat niet op dat we oudere mensen aanmoedigen om zelf werk te zoeken, of hun job te behouden, terwijl ze tegelijk afgeremd worden”, dat heeft hij gezegd aan de VRT na de bekendmaking van de resultaten.
Hij heeft het onder meer over “sancties” en “concrete maatregelen”. “Als we merken dat oudere werknemers niet aan de bak komen door hun leeftijd, dan wil ik actie kunnen ondernemen”, klinkt het.
(Belga/NS)
