Loonkostenverschillen tussen bedrijven groter dan gedacht: tot 7,6 keer meer

Er bestaat een groot verschil in loonkosten tussen bedrijven in België. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de hr-bedrijven Securex en Starfish Consultancy. Bedrijven aan de top van de loonkostenschaal betalen per effectief gepresteerd uur 4,4 keer meer dan de bedrijven onderaan. Een effectief gepresteerd uur kost bij de 10 procent bedrijven met de hoogste loonkosten gemiddeld 46,80 euro, tegenover 10,60 euro bij de 10 procent laagste.

België staat op de derde plek in de lijst van Europese landen met de hoogste loonkosten. Enkel bedrijven in Denemarken en Luxemburg betalen meer per gewerkt uur. Securex en Starfish Consultancy onderzochten de onderlinge competitiviteit van bedrijven in ons land aan de hand van hun loonkostenspanning. De totale loonkosten per bedrijf worden gedeeld door het totaal aantal gepresteerde uren van hun werknemers, waarna de data van de bedrijven met elkaar worden vergeleken.

Wat blijkt? Bedrijven met de hoogste loonkosten per effectief gepresteerd uur betalen 4,4 keer meer dan bedrijven met de laagste loonkosten. De loonkostenspanning varieert sterk per sector. Ze is hoog in de bouwsector (x7,4) en de metaalindustrie (x6,5) terwijl de zelfstandige kleinhandel (x3,3) en horeca (x2,17) een lage loonkostenspanning kennen.

Hoogste loonkosten in Brussel

De verschillen zijn opmerkelijk omdat België geldt als een land met een rigide loonoverleg, met een sterk gewicht van sectoronderhandelingen waardoor er weinig variaties zouden moeten zijn tussen de brutolonen in een sector.

Dat er toch groter dan verwachte loonkostenverschillen zijn, heeft meer dan één oorzaak. De locatie van het bedrijf speelt een rol. De hoogste gemiddelde loonkosten vinden we in Brussel met 27,15 euro per uur. Werknemers worden de hoofdstad nu eenmaal beter betaald dat pakweg in West-Vlaanderen of Limburg. “Dat komt door de aanwezigheid van grotere bedrijven in de hoofdstad, die gemiddeld hogere brutolonen uitkeren,” zegt Jeroen Naudts, managing partner van Starfish Consultancy.

Maar er spelen nog andere factoren een rol: het contracttype, de mate van afwezigheid door ziekte, en in welke mate werknemers het bedrijf verlaten. “Studentencontracten of flexi-jobs helpen om de loonkosten per uur te verminderen. Maar het is belangrijk om een goede mix van soorten contracten te hebben. Te veel flexibele contracten, bijvoorbeeld, is funest voor de productiviteit,” waarschuwt Heidi Verlinden van Securex, “Een kwart van de verschillen in loonkosten kan worden verklaard door factoren waar de werkgevers zelf een impact op hebben. Neem de mate van absenteïsme. Meer afwezigheden door ziekte betekenen meer niet-gepresteerde uren, terwijl de kosten blijven lopen voor de werkgever,. Dat duwt de loonkosten per gewerkt uur omhoog. Vooral korte afwezigheden hebben impact, aan gezien de werkgever dan het gewaarborgd loon betaalt.”

Meer verloop verhoogt loonkosten

Vaak wordt vergeten dat een contractbreuk in een onderneming grote verschillen in loonkosten per gewerkt uur veroorzaakt. Bij de beëindiging van een contract moet de werkgever aan de werknemer meteen verschillende zaken uitbetalen, zoals het vakantiegeld voor voor het volgende kalenderjaar. In geval van beëindiging van het contract op initiatief van de werkgever betaalt die ook een opzegvergoeding die wordt berekend op basis van de duur van de opzegtermijn en het basisloon van de werknemer.