‘Le Pen is een economisch nefaste keuze’

‘Dat Le Pens economische programma aanslaat bij de kiezer, is deels de verantwoordelijkheid van Macron.’ Dat zegt Trends-redacteur Alain Mouton.

Niet alleen in Frankrijk houdt men dezer dagen de adem in. In verschillende Europese hoofdsteden is men er niet gerust op. Ook al wijzen de peilingen op een groeiende voorsprong voor de huidige president, Emmanuel Macron, met een verhouding van 54 tegen 46 procent is de race voor het presidentschap tegen de rechts-radicale Marine Le Pen (Rassemblement National) nog niet gereden.

Le Pen in het Elysée zou de herwonnen eenheid in de Europese Unie een knauw geven. Zelfs als balorig bestempelde landen als Polen en Hongarije zijn sinds de Russische inval in Oekraïne weer in de armen gesloten. Le Pen aan het hoofd van een van de belangrijkste lidstaten van de EU zou die eenheid in gevaar brengen. Ze komt niet echt terug op haar pro-Russische houding uit het verleden.

Lees verder onder de video

Le Pen als president zou ook economisch nefast zijn. De op een na grootste economie van de EU is al jaren op de sukkel. Le Pen haalde de tweede ronde van de presidentsverkiezingen met een economisch linkse campagne. Haar programma doet wat terugdenken aan dat waarmee François Mitterrand in 1981 de eerste socialistische president van de Vijfde Republiek werd. Het leidde tot een verzwakking van de Franse concurrentiepositie, economische neergang en een ontsporing van de overheidsfinanciën.

Dat risico bestaat nu opnieuw. Le Pen wil de btw voor honderd voedingsproducten en cosmetica verlagen naar 0 procent. De btw op energie en brandstoffen zou dalen van 25 naar 5,5 procent. Dat zou een gat van meer dan 10 miljard euro in de Franse staatskas slaan. Dat tekort wil Le Pen opvangen met een herinvoering van de oude vermogensbelasting. Macron had de impôt sur la fortune (ISF) hervormd. Tegoeden als aandelen en andere financiële activa zijn uit de belastbare korf gehaald.

Daarnaast wil Le Pen de rente op negatieve saldo’s op zichtrekeningen halveren, geen verlenging van de arbeidstijd en zeker geen verhoging van de pensioenleeftijd van 62 jaar. Dat laatste is een van de pijlers van het economische programma van Macron. Ten slotte is Le Pen voor hogere uitkeringen. Een onderzoek van de prestigieuze grande école Sciences Po leert dat het programma van Le Pen voor 66 procent de nadruk legt op economische herverdeling. Frankrijk kan zulke radicale economische recepten missen als de pest. Ondanks efficiënte maatregelen, zoals een beperkte versoepeling van het arbeidsmarktbeleid, een verlaging van de vermogenstaks en de vennootschapsbelasting en het korten van sociale bijdragen, blijft de fiscale druk onder Macron bij de hoogste van Europa. De concurrentiekracht van de bedrijven staat nog altijd onder druk en de desindustrialisering is niet gestopt.

Dat Le Pens economische programma aanslaat bij de kiezer, is deels de verantwoordelijkheid van Macron. Hij is zeer laat met zijn campagne begonnen, en met zijn vaak vage standpunten riep hij veel weerstand op. Bovendien heeft hij weinig aandacht voor het rurale Frankrijk, dat het in een gemondialiseerde economie steeds moeilijker heeft. Zijn discours tegenover werklozen en stakers hielp evenmin, met uitspraken als “de beste manier om een kostuum als het mijne te kopen, is te gaan werken” of “u hoeft maar de straat over te steken en u vindt werk”.

Het verklaart ook waarom een deel van de kiezers van de radicaal linkse Jean-Luc Mélenchon (21% in de eerste ronde) overweegt zondag voor Le Pen te stemmen. Dat is de reden voor de spannende eindfase van deze verkiezingen. Dat Macron zich nu dubbel moet plooien en snel overal te lande campagne moet voeren, is ook een les voor politici elders in Europa: hautain en afstandelijk gedrag bij de beleidsmakers is een cadeau voor populisten van rechts en links.