Klaus Schwab, de oprichter van het World Economic Forum (WEF), treedt tegen januari 2025 af als uitvoerend voorzitter. Dat meldt de organisatie die bekend is van zijn jaarlijkse topontmoeting in het Zwitserse Davos. Hij zal dan meer dan 50 jaar aan het hoofd van het even succesvolle als omstreden netwerkevent gestaan hebben.
Klaus Schwab wil een soort toezichthoudende rol bij de organisatie op zich nemen. Het WEF heeft nog geen opvolger voor Schwab aangesteld. Die zou er wel moeten zijn op de WEF-top in Davos van begin volgend jaar.
Wie is Klaus Schwab en wat is het WEF?
De 86-jarige Klaus Schwab richtte het Wereld Economisch Forum in 1971 op, toen onder de naam European Management Forum.
Het WEF Is een netwerkgelegenheid zonder weerga. Tijdens een jaarlijkse top in het skioord Davos komen honderden wereldleiders, staatshoofden, ministers, bankiers en topbestuurders in het internationale bedrijfsleven bijeen. Ook ngo’s zoals Human Rights Watch en Amnesty International zijn er al jaren vaste gast. Vier dagen lang bespreken ze in besloten kring ‘de staat van de wereld’. Het gaat dan over verschillende kwesties, zoals ongelijkheid, migratie, digitale innovatie en globalisering.
Succesvol, maar ook omstreden
Schwab heeft de grote woorden nooit geschuwd. Het WEF is “gewijd aan de verbetering van de staat van de wereld”. Voor minder doet de van oorsprong Duitse ingenieur het niet. Met succes, want het WEF is ook een succesvol bedrijf. Door de officiële erkenning in 2015 als organisatie voor publiek-private samenwerking betaalt het Forum bovendien geen belasting.
Lang voordat het bon ton werd, ontvouwde Schwab zijn visie van een multistakeholdermodel. Ondernemingen kunnen alleen duurzaam floreren als ze niet alleen investeerders, maar de hele maatschappij als aandeelhouders beschouwen. De digitale revolutie overrompelt de arbeidsmarkt. De kloof tussen winnaars en verliezers groeit. Het populisme is in opmars. Schwab kan citeren uit boeken die hij tientallen jaren geleden publiceerde. Ze hebben niets van hun relevantie verloren.
Zijn top kreeg de laatste jaren echter ook kritiek omdat hij te elitair zou zijn.
‘Sfinx’ en ‘sekteleider’
De boomlange, topfitte Schwab, tot zijn pensioen hoogleraar aan de Universiteit van Genève, wordt steevast aangesproken als ‘professor’. Anciens van het Forum steken graag de draak met zijn Duitse accent dat van het Engelse ‘the‘ steevast ‘zie‘ maakt.
Het heeft zijn rol als makelaar van de machtigen nooit in de weg gestaan. Zijn netwerk is ongeëvenaard. Maar extravert en toegankelijk is hij allerminst. Op borrels zul je Schwab niet snel aantreffen. Daarvoor heeft hij zijn tête-á-têtes op het hoogste niveau.
Talloze onderscheidingen en eredoctoraten vielen hem ten deel; de Nobelprijs voor de Vrede ontbreekt nog. De bijbehorende aura en achting heeft hij al wel. Als de WEF-leider in aantocht is, wordt het stil in de zaal. Als hij het woord neemt, luistert men.
Critici noemen Schwab een sfinx of een sekteleider. Zijn hoofdkwartier is een bastion waarvan de beveiliging niet onderdoet voor die van Davos. Hier weet de strateeg van de toekomst zich omringd door honderden medewerkers, onder wie veel jong toptalent dat zorgvuldig wordt gerekruteerd. Ze werken aan de honderden programma’s en rapporten die het WEF uitbrengt en aan de regionale vergaderingen overal ter wereld. Hoe spannend het ook is het WEF op je cv te hebben, het is even slikken als je met een doctorstitel op zak vooral wordt ingezet als eventmanager, zegt een ingewijde. Het World Economic Forum is een van de sterkste merken ter wereld, maar aan de interne organisatie is dat niet te merken. Dezelfde vraagtekens komen op als het gaat om de opvolging van Schwab.
