‘Kanongebulder zal de Russen geen welvaart brengen’

‘Achter het wapengekletter verhult de Russische president Poetin zijn zwakte. Kanongebulder zal de Russen geen welvaart brengen’, zegt Trends-redacteur Jozef Vangelder.

Allicht was het een voorteken. De Russische buitenlandminister Sergey Lavrov en zijn Amerikaanse evenknie Hillary Clinton poseren in 2009 lachend voor de camera’s. Samen houden ze een geel doosje vast, met daarop een rode knop, waarop ze tegelijk duwen. Het moest een nieuwe start symboliseren voor de onderkoelde Russisch-Westerse relaties. Op het doosje stond het woord ‘reset’ afgedrukt, in het Engels en het Russisch. Maar de Russische vertaling bleek verkeerd. In werkelijkheid stond er ‘overbelast.’

Overbelaste systemen dreigen te exploderen, en op dat punt lijken we nu gekomen aan de grens tussen Rusland en Oekraïne. De patserige troepenopbouw door president Vladimir Poetin en de verschrikte reacties van de Westerse leiders illustreren perfect de comeback van de geopolitiek. Rusland is sinds 2012 lid van de Wereldhandelsorganisatie, maar tot een echte integratie in de westerse liberale wereldorde heeft dat nooit geleid.

Europa ontdekt nu pas zijn militaire zwakte. Militaire macht is echter een second best oplossing. Ruim 30 jaar na de Val van de Muur hadden Europa en Rusland hechte zakenpartners moeten zijn, en misschien wel vrienden. Maar zeker geen vijanden. Wellicht was de oostwaartse uitbreiding van de NAVO geen briljant idee. Een militaire alliantie die almaar nieuwe leden werft, kan zich bezwaarlijk ‘defensief’ noemen. En de Westerse sancties na de Russische annexatie van de Krim in 2014 gaven de hardliners in het Kremlin de bovenhand, aldus critici.

Poetin gaat evenmin vrijuit. De welvaart van de gemiddelde Rus hangt ergens tussen het Roemeense en Bulgaarse niveau, ondanks de enorme olie-en gasvoorraden. In plaats van te investeren in een productieve economie, kocht Poetin gesofisticeerde wapensystemen. Getraumatiseerd door de ineenstorting van de Sovjetunie, houdt de voormalige KGB-officier zijn land gegijzeld in een overjaarse en overbodige Koude Oorlog 2.0. Gevechten van het verleden brengen geen toekomst. Poetin mag dan al tanks sturen naar Oekraïne, het echte gevecht ontloopt hij. Achter het wapengekletter verhult hij zijn zwakte. Kanongebulder zal de Russen geen welvaart brengen.