Jo Swinson van de Lib Dems bewaakt de sleutel tot Downing Street 10

Nu Labour en de Conservatieven weggeschoven zijn van het politieke centrum, liggen de Liberale Democraten in het midden van het bed. Goed mogelijk dat hun frontvrouw Jo Swinson de volgende Britse premier zal aanwijzen.

Jo Swinson kijkt de Britse verkiezingen nogal optimistisch tegemoet. In de media liet de leidster van de Liberale Democraten verstaan dat ze de volgende Britse premier kan worden. Weinigen, ook in haar partij, schatten haar kansen hoog in. Waarschijnlijker is een rol als spelverdeler. In 2017 haalde de pro-Europese, links-liberale partij een magere 7 procent van de stemmen, maar in de peilingen steeg die score de afgelopen maanden naar 20 procent. Intussen is dat weer afgekalfd naar 13 procent, maar peilingen zijn ook maar peilingen. Wie weet raken de ‘Lib Dems’ aan 23 procent, de score die ze haalden in 2010. Swinson mag dan geen premier worden, ze krijgt wellicht een zeg over wie het wél wordt.

Labour-leider Jeremy Corbyn vindt ze ‘ongeschikt’, maar voor de rest blijft ze vaag, en die onbeslistheid zal haar stemmen kosten, volgens analisten. Ook haar belofte om de brexit terug te draaien, zonder een tweede referendum, zou haar partij geen goed doen. Maar haar beide concurrenten zoeken de extremen op, en dat speelt dan weer in het voordeel van de Lib Dems: het politieke midden komt vrij. Premier Boris Johnson heeft de gematigde leden uit de Conservatieve partij gegooid, en zette als een volbloed populist een tijdlang het parlement buitenspel. Corbyn kiest voor de radicaal linkse aanpak met nationaliseringen en belastingverhogingen. Nogal wat opgeschrikte Britten zouden wel eens voor de minder avontuurlijke Liberale Democraten kunnen kiezen.

Baby

Ook de Schotse nationalisten van SNP (Scottish National Party) maken kans op het politieke spelverdelerschap. Volgens peilingen wordt SNP zelfs de derde partij in het Lagerhuis, na de Conservatieven en Labour. Swinson is ook een Schotse, maar dan met non-conformistische trekjes. Als kind van tien schreef ze al brieven naar parlementsleden, en in haar middelbare school zette ze een campagne op voor het recht voor meisjes om een broek te dragen. Op haar zeventiende werd ze lid van de Lib Dems, hoewel op dat moment Labour hoogtij vierde onder de filmsterallures van Tony Blair. En hoewel ze met haar diploma bedrijfsbeheer van de befaamde London School of Economics voor een prestigieuzere job had kunnen kiezen, werd ze marketingmanager van Viking FM, een commerciële radio in het stadje Hull.

Ze was amper 21 toen ze in 2001 een gooi deed naar een parlementszetel. Ze had geen schijn van kans. In haar kiesdistrict moest ze het opnemen tegen de Brits vicepremier en Labour-zwaargewicht John Prescott. Maar dat deerde haar niet. In de verkiezingen van 2005 lukte het wel. Ze werd op dat moment het jongste parlementslid, de ‘ Baby of the House‘, een titel die Swinson niet kon appreciëren. Haar visitekaartje gaf ze pas later af, als eerste parlementslid dat een kind – haar zoontje van amper drie maanden – bij zich had in een debat in het Lagerhuis. “Het voelde natuurlijk aan”, zei ze. Gelukkig sliep het kind door het debat heen.

Het voorval versterkte het imago van Swinson als voorvechtster van gendergelijkheid, maar ook die strijd voert ze met een hoekje af. Ze pleit voor een standbeeld voor voormalig premier Margeret Thatcher op Parliament Square, vlak bij het paleis van Westminster, hoewel ze zichzelf niet als een Thatcherite beschouwt. Toen ze in 2012 onderminister voor Werkgelegenheid werd in een regering met de Conservatieven, kantte ze zich tegen vrouwenquota voor bedrijven. “Wat vrouwen nodig hebben is vertrouwen, geen quota”, zei ze in een toespraak. Ze toonde haar pragmatische kant met wetsvoorstellen die ouders toelaten ouderschapsverlof onder elkaar te verdelen, zodat vaders meer tijd kunnen doorbrengen met hun pasgeboren kinderen.

Seksistisch

Op 22 juli van dit jaar werd Swinson de eerste vrouwelijke leider van de Liberal Democrats, met 63 procent van de stemmen. Met haar 39 jaar is ze de jongste vrouw ooit aan het hoofd van een grote Britse politieke partij. Begin augustus bleek het aantal partijleden gestegen tot een record van 115.000, wat haar partij graag ‘ the Swinson surge‘ noemt. De parlementsverkiezingen worden de echte test. Corbyn en Johnson zijn er niet gerust in, althans volgens Swinson. “Ze ontlopen een rechtstreeks tv-debat met mij. Als ze al niet seksistisch zijn, dan moeten ze wel bang zijn voor mij.”