In de rijke wereld worden de migratieregels strenger in 2025

JAPAN. Het land wil 800.000 buitenlanders aantrekken voor werk dat de Japanners niet willen doen. © dpa/picture alliance via Getty Images

Amerika zal niet het enige land zijn dat migratie in 2025 aan banden probeert te leggen.

De kiezers zijn het zat. In alle grote landen die in 2024 verkiezingen hielden – de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk – verloor de zittende partij zetels. Twee klachten springen eruit. De ene was de inflatie, de andere migratie, die weer toenam sinds de grenscontroles na de coronapandemie werden versoepeld. In 2025 zullen sommige leiders proberen de economische en culturele onrust van de burgers te verminderen door buitenlanders uit te sluiten. Het meest dramatische experiment zal plaatsvinden in de Verenigde Staten. Hoe het afloopt, zal wereldwijde gevolgen hebben.

President Donald Trump, die immigranten ervan beschuldigt dat ze de banen van de Amerikanen stelen en het bloed van de natie “vergiftigen”, heeft gezworen iedereen die illegaal in het land is te deporteren. De economische gevolgen zouden grimmig zijn. Als hij slechts 1,3 miljoen illegale werknemers het land uitzet (van de geschatte 8,3 miljoen), zal de Amerikaanse economie 1,2 procent kleiner zijn dan verwacht tegen 2028, en als hij ze er allemaal uitgooit, een verbluffende 7,4 procent kleiner, volgens het Peterson Institute for International Economics.

Als de massadeportaties worden gecombineerd met de door Trump voorgestelde handelstarieven, waardoor tegelijk het aanbod van geïmporteerde arbeid en goederen wordt verstikt, is de schade nog groter: tegen 2028 zou de economie dan 3 à 10 procent kleiner zijn dan verwacht, met een inflatie die 13 à 23 procent hoger is. Volgens een andere schatting zal de deportatie van honderd mensen het aantal banen voor autochtonen met 8,8 verminderen.

De plannen van Trump zijn duur en juridisch twijfelachtig, maar hij zal het Congres niet nodig hebben om hem extra fondsen of bevoegdheden te geven. In plaats daarvan zullen zijn adviseurs zeggen dat hij de noodbevoegdheden waarover hij tijdens de pandemie beschikte, opnieuw kan gebruiken. Covid is dan wel verdwenen, maar er zijn nog genoeg andere ziektes die immigranten in theorie kunnen verspreiden. Trump kan dat als voorwendsel gebruiken om de migratie te beknotten. Het bouwen van detentiekampen voor migranten zou duur zijn, maar Trump kan een deel van het budget van het Pentagon gebruiken, door te beweren dat hij Amerika verdedigt tegen een invasie.

De belangrijkste controles op hem zullen praktisch en politiek zijn. Een massale deportatie zou de medewerking vereisen van wetshandhavers in staten en steden die door Democraten worden geleid. Dat zal niet gebeuren en illegale migranten zullen daar hun toevlucht zoeken. De publieke steun voor uitzettingen kan kelderen als dat betekent dat gezinnen uit elkaar worden gerukt – meer dan 11 miljoen Amerikaanse burgers leven samen met een familielid dat mogelijk uitgezet wordt. Specifieke industrieën, van fruitkwekerijen tot hotels, zullen woedend lobbyen als hun bedrijven bedreigd worden door een tekort aan arbeidskrachten. Dus zal Trump zeker niet de meest extreme versie van zijn plan doorvoeren.

Legale migratie

In de rijke wereld zullen de migratieregels in 2025 strenger worden. De poging van Italië om asielaanvragen te verwerken in een derde land, Albanië, is op juridische bezwaren gestuit, net als het vergelijkbare Britse plan in Rwanda. Maar het idee dat asielzoekers hun toevlucht moeten zoeken in het eerste veilige land dat ze bereiken, in plaats van door te reizen tot ze een rijk land vinden, zal aan kracht winnen. Het team van Trump heeft het over het vasthouden van migranten in spe in kampen in Mexico of Afrika, in de hoop velen ervan te weerhouden om te vertrekken.

Trump zal zeker niet de meest extreme versie van zijn migratieplannen doorvoeren.

Illegale migranten zullen de krantenkoppen domineren. Maar velen in het team van Trump willen ook de legale migratie aan banden leggen, zelfs van hoogopgeleide mensen. Dat zal een domper zetten op de buitengewone dynamiek van Amerika: volgens een schatting maken immigranten 14 procent van de Amerikaanse bevolking uit, maar zorgen ze voor 36 procent van de innovatie. Als Trump de legale immigratie nog moeilijker maakt dan die nu al is, kunnen andere landen, van Dubai tot Zwitserland, het talent dat Amerika afwijst wegkapen.
Nu grote delen van de wereld steeds meer openstaan voor buitenlanders, zullen de voordelen van selectieve openheid toenemen. Slimme regeringen zouden moeten aanprijzen hoe snel ze visa uitreiken aan hoogopgeleiden, en niet alleen talent uit Amerika lokken, maar uit alle landen die de brug omhooghalen, inclusief China en Rusland.

Voor beleidsmakers in alle rijke landen betekent een slim immigratiebeleid een evenwicht vinden. Regeringen moeten hun kiezers laten zien dat ze zelf bepalen wie ze binnenlaten en dat nieuwkomers moeten betalen. Alleen dan zullen de kiezers instemmen met een instroom die voldoende is om de tekorten aan vaardigheden op te vangen, de verouderende beroepsbevolking te verjongen en de omslagstelsels te ondersteunen. Japan, waarvan de bevolking sneller vergrijst en krimpt dan de meeste andere landen, heeft stilletjes besloten de komende vijf jaar 800.000 extra buitenlanders toe te laten, in sectoren variërend van verpleging tot de bouw. Er is weinig verzet tegen. Het werk moet worden gedaan en er zijn maar weinig Japanners die zulke banen willen doen. Andere rijke, vergrijzende landen moeten opletten.

Covid heeft laten zien dat regeringen grenzen stevig kunnen sluiten als ze daarvoor kiezen – en dat de kosten daarvan hoog zijn. Als Trump Amerika vergelijkbare beperkingen oplegt terwijl er geen pandemiebeleid is, zal hij zijn land minder rijk, minder innovatief en minder humaan maken. Andere leiders moeten hem niet kopiëren. Maar sommige zullen dat ongetwijfeld wel doen.

Robert Guest, adjunct-hoofdredacteur van The Economist


Partner Content