Donald Trump begint aan tweede termijn, de gevolgen zullen nog tientallen jaren voelbaar zijn

Het vervolg is meestal slechter: Donald Trump begint aan zijn tweede ambtstermijn als Amerikaans president.

Toen Donald Trump in 2016 een eerste keer Amerikaans president werd, door zowel de Republikeinse als de Democratische gevestigde orde te verslaan, was dat schokkend. Dat hij het in 2024 weer won – nadat hij in 2020 had verloren, zijn aanhangers had aangezet tot een gewelddadige poging om zijn verlies ongedaan te maken, vervolgens de controle over zijn partij behield, terwijl hij ongeveer 90 aanklachten wegens misdrijven (met veroordelingen voor 34 van die aanklachten), twee moordpogingen en een wissel aan de top van het Democratische ticket moest doorstaan – is volkomen surrealistisch. Slechts één eerdere president, Grover Cleveland, slaagde erin terug te keren naar het Witte Huis nadat hij er was uitgegooid. Dat is meer dan een eeuw geleden.

De meeste presidenten die hun ambt weer opnemen, doen dat zonder controle over het Congres. Maar Trump is deze keer gezegend met een Republikeinse meerderheid in zowel de Senaat als het Huis van Afgevaardigden. Dat geeft hem opnieuw de kans wetgeving door te drukken, in plaats van alleen de uitvoerende macht uit te oefenen. Zijn overwinning verlost hem ook van de rechtszaken die hem hebben achtervolgd. En hij zal in de verleiding komen wraak te nemen op zijn politieke vijanden.

Belastingverlagingen

Trump verspilde veel van zijn politieke kapitaal in 2017 aan het terugdraaien van de Affordable Care Act, beter bekend als Obamacare. Zijn belangrijkste wapenfeit, dat in feite werd aangestuurd door zijn bondgenoten in het Congres, was een grote belastingverlaging die bekendstaat als de TCJA. Veel van de belangrijke bepalingen van die wet zullen eind 2025 aflopen, waardoor een nieuwe wet nodig is om ze te verlengen of te herzien.

Trump heeft een aantal belastingverlagingen beloofd die samen biljoenen zouden kosten in de komende tien jaar. Dat alles zal worden geregeld in de gigantische belastingwet die eraan komt. Trump zou kunnen proberen te snijden in de uitgaven voor schone energie, goedgekeurd door de Democraten, om een deel van het tekort te dichten.

De beloften van Donald Trump gewikt en gewogen in 5 categorieën: wat kan hij realiseren en wat niet?

Deep state

Het worden harde tijden voor de bureaucraten. De vijandigheid van Trump tegenover de deep state is verhard in de tijd dat hij niet aan de macht was. Zijn bondgenoten hebben plannen voorbereid om diegenen te elimineren die zij als samenzweerders en twijfelaars beschouwen. Trump zal zijn uitvoerende macht gebruiken om de uitvoerende orders van Joe Biden over milieubeperkingen ongedaan te maken. Hij zal ingrijpende uitvoerende orders uitvaardigen over immigratie, met als doel de zuidelijke grens te sluiten en asiel te beperken.

Trump zal snel willen laten zien dat het hem menens is met de zware handelstarieven voor China, misschien door een beroep te doen op de nationale veiligheid om ze in te voeren zonder goedkeuring van het Congres. Dat zal allemaal worden aangevochten in de rechtbank.

Veroorzaakt de terugkeer van Trump stress in eigen land, dan zou zijn eerste jaar weleens nog belangrijker kunnen zijn voor het buitenland. Onder Joe Biden waren de Verenigde Staten een van de hoofdsponsors van de verdediging van Oekraïne tegen de invasie van Rusland. Trump beloofde het conflict op te lossen na zijn verkiezing. Verdere militaire hulp van de VS is onwaarschijnlijk, waardoor de last meer op de schouders van de Europeanen komt te liggen.

Liever een handelsoorlog

Hoewel Trump huiverig staat tegenover een traditionele oorlog, is hij wel enthousiast over handelsoorlogen. Dus zal hij waarschijnlijk Bidens beleid van exportcontroles op gevoelige producten opvoeren, zoals die op de geavanceerde chips die worden gebruikt voor artificiële intelligentie, naast een heleboel nieuwe strafheffingen.

Het wordt de laatste ambtstermijn van Donald Trump. Hij kan zich afvragen wat zijn nalatenschap zal zijn, naast het verslaan van zijn politieke vijanden in eigen land en de Verenigde Staten terugtrekken uit het buitenland. Hij heeft de Republikeinse Partij van binnenuit omgevormd tot een nationalistische en protectionistische partij, die sceptisch staat tegenover militair avonturisme en zelfs tegenover een bredere Amerikaanse betrokkenheid overzee. Zijn klinkende overwinning maakt dat die ideologische transformatie blijvend zal zijn.

J.D. Vance, de nieuwe vicepresident, 40 jaar oud, wordt de troonopvolger van de Make America Great Again-beweging die het Amerikaanse conservatisme heeft overgenomen, op voorwaarde dat hij in de gratie van Donald Trump kan blijven. Waar Trump Amerika de komende vier jaar naartoe brengt, zal nog tientallen jaren voelbaar zijn.