‘Het Verenigd Koninkrijk wordt een gigantisch belastingparadijs’

Het Verenigd Koninkrijk werkt aan een meer competitieve economie op 30 kilometer van de Belgische kust. Dat zegt Trends-hoofdredacteur Daan Killemaes.

Let op, beste Europese Unie, want aan de overkant van het Kanaal wordt gewerkt aan een gigantisch belastingparadijs voor ondernemingen. De Britse regering wil ondernemers en bedrijven naar het Verenigd Koninkrijk lokken door verder het mes te zetten in de belastingen. De ruggengraat van een aantrekkelijke post-brexit-economie zal worden gebouwd met lage belastingen, slimme regulatie, een uitgebreide dienstverlening en het financiële centrum Londen. Hoe harder Europa het brexitspel speelt, hoe scherper het antwoord van het Verenigd Koninkrijk zal zijn om de economie competitief te houden.

Dat antwoord krijgt al enkele jaren vorm. “Vanaf 1 april 2020 betalen vennootschappen in het Verenigd Koninkrijk nog 17 procent belastingen. Het Verenigd Koninkrijk zal de laagste vennootschapsbelastingen van alle G20-landen hebben”, staat te lezen op de websites van de Britse overheid. Voor de Europese economie is die Britse strategie een ernstige bedreiging. Het gaat niet om enkele eilandjes in het Kanaal, of zelfs niet om de relatief kleine Ierse economie, die een soortgelijk beleid voeren. Nee, het gaat om de zesde grootste economie ter wereld die aan de voordeur van Europa kiest voor een model van belastingconcurrentie, en dat op een ogenblik dat grote lidstaten van de Europese Unie, om Frankrijk niet te noemen, dromen van een harmonisatie van de belastingtarieven, of beter gezegd van een verhoging van de tarieven naar het hoge Franse niveau. Terwijl het Verenigd Koninkrijk de rode loper uitrolt voor ondernemers, timmert de Europese Unie de voordeur dicht. Zodra het stof gaan liggen, zou de brexit met het Verenigd Koninkrijk weleens een verrassende winnaar kunnen krijgen.

De Europese Unie voelt de bui hangen en houdt de Britten maar wat graag aan het lijntje. Professor Hylke Vandenbussche (KU Leuven) wijst erop dat de brexit-deal, die May met de Europese Unie onderhandelde, de Britten vraagt zich minstens tot 2020 wat in te houden. “De Britten moesten beloven de rest van Europa geen concurrentie aan te doen door bijvoorbeeld hun belastingtarieven te laten dalen. Ook op het gebied van belastingen is de deal niet interessant voor hen”, schrijft Vandenbussche. De brexit-deal verhindert de Britten ook tot 2020 eigen handelsverdragen af te sluiten met bijvoorbeeld de Verenigde Staten of China. Die deal geeft de Britten tot 2020, en mogelijk ook langer, amper ruimte hun toekomst in handen te nemen. Het risico is groot dat ze nog voor langere tijd in een Europese douane-unie gevangen zitten, zonder te kunnen meebeslissen. Nog meer dan een scheiding is de brexit een botsing tussen twee totaal verschillende visies op een toekomstgericht economisch beleid.

Een harde brexit , dus zonder deal, zou bijzonder veel pijn doen, nog het meest aan het Verenigd Koninkrijk. Een factuur van 500.000 banen en 5 procent van het bruto binnenlands product (bbp) is wellicht nog een conservatieve schatting. Het Britse Parlement past voor dat brutale scenario, maar zoekt nog naar de uitgang. Een harde brexit is krankzinnig, een softe brexit is onaanvaardbaar en gewoon lid blijven van de Europese Unie is op dit ogenblik ondenkbaar. Maar hoe het dubbeltje de volgende weken en maanden ook rolt, het eindstation is een doorgedreven brexit, waarbij het Verenigd Koninkrijk in volle autonomie haar belastingstrategie kan uitvoeren. De Britten breken zich het hoofd hoe ze dat eindstation tegen minimale kosten kunnen bereiken.

Europa kijkt te meewarig naar het chaotische Britse politiek. In de coulissen wordt misschien harder nagedacht in Londen dan in Brussel. Als een grote lidstaat vertrekt om een eigen koers uit te stippelen, ook al was dat van in het begin een buitenbeentje, zou dat de rest tot bezinning moeten stemmen over de toekomt van de Europese Unie, die de voorbije jaren faalde in belangrijke dossiers zoals het economische herstel en migratie. Het Verenigd Koninkrijk werkt aan een meer competitieve economie op 30 kilometer van de Belgische kust. In plaats van zich te verkneukelen is het voor Europa hoog tijd om een tegenzet te verzinnen.