‘Het Belgische leger dreigt zijn geloofwaardigheid te verliezen’

Trends-redacteur Hans Brockmans zich af waarom een klein land als België twee bases voor F-16-straaljagers nodig heeft.

Na Pasen stelt minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA) zijn plannen voor om zijn departement te hervormen. Het defensiebudget daalt dit jaar van 2,4 miljard naar 2,1 miljard euro. De minister vraagt steun om de middelen te verhogen. Als dat niet gebeurt, kan België een kerntaak van de overheid – de verdediging van zijn grondgebied, uiteraard in NAVO-verband – niet meer behoorlijk uitvoeren.

De cijfers spreken voor zich. De NAVO sprak intern af dat de nationale budgetten van Landsverdediging zouden stijgen tot 2 procent van het bruto binnenlands product. Vandaag is het gemiddelde in Europa 1,35 procent. België bereikte 0,66 procent, maar zakt door de besparingen naar 0,5 procent. Ons land geeft een vierde uit van Nederland en heeft minder militaire slagkracht dan Letland. Bovendien gaat amper 5 procent van de uitgaven naar investeringen. Dat is een kwart van het niveau dat de NAVO vraagt.

Kan het Belgische leger efficiënter? Vast en zeker. Het aantal militaire basissen is te groot en het aantal taken kan worden beperkt. Waarom moeten er bijvoorbeeld twee bases voor F-16-straaljagers zijn in een land dat een zakdoek groot is? Ook de vraag over het nut van het Militair Hospitaal in Neder-Over-Heembeek is pertinent.

Uiteraard moet het leger ook keuzes maken voor de land-, de zee- en de luchtcomponent. Kan het zich misschien beter concentreren op luchttransport, in plaats van miljarden uit te geven aan gevechtsvliegtuigen? Is de investering in mijnbestrijding niet logischer voor een maritieme natie dan een in fregatten? Kan Defensie zich niet beter toespitsen op snel inzetbare elitetroepen en wordt het sterk verouderde landleger daarom niet beter drastisch – nog drastischer – afgeslankt? Dat zijn pertinente vragen, die bovendien moeten worden beantwoord in een breder NAVO-verband.

De beste efficiëntiemaatregel zou de integratie van het Belgische leger in een groter Europees geheel zijn. De investering in de militaire capaciteit moet ondertussen stijgen naar een niveau dat voor de andere NAVO-lidstaten aanvaardbaar is. Anders dreigt ons land alle geloofwaardigheid te verliezen, inclusief zijn status als gastheer van de NAVO-zetel.