De professoren Herman Braeckmans en Robby Houben zijn de auteurs van het eerste moderne Nederlandstalige Handboek Vennootschapsrecht. Ze zouden het eigenlijk graag ooit herschrijven, want het is veel te complex.
Professor Herman Braeckmans schreef met collega Robby Houben het eerste Nederlandstalige Handboek Vennootschapsrecht (Uitgeverij Intersentia). Het telt 924 bladzijden.
Dat is drie keer meer als Braeckmans’ syllabus van bijna 30 jaar geleden. Een symptoom van de wereldwijde juridisering van het ondernemingsleven. Braeckmans: “In de Belgische context ontbreekt het wel eens aan kwaliteit. Elk jaar breiden nieuwe wetten het vennootschapsrecht uit. De beleidsmakers trachten met steekvlamwetten snel vuurtjes te blussen, meestal nadat een of ander vennootschapsdossier de media haalt.”
Belgische ondernemingen kunnen een beroep doen op liefst 13 vennootschapsvormen als juridisch vehikel. “Dat is gewoon te veel”, aldus Braeckmans. “Er is dringend nood aan een grondige vereenvoudiging van het vennootschapsrecht. Eigenlijk zijn drie soorten vennootschappen voldoende: de personenvennootschap (met of zonder rechtspersoonlijkheid), de BV (naar model van de huidige BVBA) voor de meeste bedrijven en de NV voor grote ondernemingen. In Duitsland zijn er amper 3000 bedrijven met een AG-statuut – enkel echt grote, met andere woorden. België telt liefst 100.000 NV’s.
Vandaag liggen de managementvennootschappen onder vuur.
Houben: “Juridisch bestaat het begrip managementvennootschap niet. De wetgever moet opletten dat hij het kind niet met het badwater weggooit in een nieuwe steekvlamwet. Als een ondernemer een vennootschap creëert die als maatschappelijk doel heeft managementactiviteiten te ontwikkelen, is daar geen probleem mee. Dat de inkomsten in de managementvennootschappen anders worden getaxeerd dan de personenbelasting, is een beleidsbeslissing. Er is geen reden om de managementvennootschappen as such aan te pakken.”
In andere landen biedt het vennootschapsrecht stevige constructies om een bedrijf te verankeren. Dat is voor Braeckmans geen loos begrip. Hij start het eerste uur van zijn college altijd met de zin: aandelen staan voor macht, geen aandeel levert geen macht. Immers: “Eigen bedrijven leiden tot machtsverwerving, economisch en politiek. De verankering is van belang voor de werkgelegenheid, maar ook van het behoud van know how. Onze intelligentsia moeten de kans krijgen op te klimmen naar de hoogste echelons van de bedrijven. Dat verloopt correcter binnen een onderneming met het beslissingscentrum in eigen land. Wees gerust dat een manager met een diploma van de ENA meer kansen heeft op promotie binnen een Franse groep dan een evenwaardige Belg met een diploma van een Vlaamse universiteit.” (H.B.)
