Groen licht voor extra maatregelen tegen lerarentekort: ‘We willen de vlakke loopbaan van het lerarenambt doorbreken’

Het Vlaams Parlement heeft een nieuw pakket maatregelen goedgekeurd, dat het prangende lerarentekort moet verhelpen. Het voorstel kwam van de meerderheidspartijen N-VA, Open Vld en cd&v en gaat in vanaf 1 september. Naast gastleraren en een adjunct-directeur in het basisonderwijs zit ook de invoer van ‘leraars-specialisten’ in het pakket.

Eind maart kondigde Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts al aan dat hij stappen wou ondernemen om extra mensen naar het onderwijs te halen. Hij had het toen onder meer over het inzetten van gastleraren. De Vlaams Parlementsleden Karolien Grosemans (N-VA), Loes Vandromme (cd&v) en Jean-Jacques De Gucht (Open Vld) gingen daar met hun voorstel in het Vlaams Parlement verder op in.   

Het meest opmerkelijk doel van de meerderheidspartijen is om met het pakket aan maatregelen “de vlakke loopbaan van de lerarenambt te doorbreken”. Dat willen ze doen door de ‘leraar-specialist’ in het onderwijs te introduceren. “Het lerarenberoep kampt met het vooroordeel dat er na de vaste benoeming niet veel opwaartse mobiliteit meer mogelijk is voor het gros van de leerkrachten. We rekenen nu verder af met die historisch vlakke loopbaan”, aldus Karolien Grosemans.  

Andere taken

Met de leraar-specialist kan een ervaren leerkracht in het basis- en secundair onderwijs voor een periode van maximaal drie jaar (met mogelijkheid tot verlenging) zijn expertise gericht inzetten of verder ontwikkelen op de school. Afhankelijk van de noden en de prioriteiten van de school kan de directie iemand aanwijzen die naast zijn lerarenambt andere taken kan verrichten. Wel moet een leerkracht minstens tien jaar ervaring hebben om die mogelijkheid te hebben.

“Veel leerlingen zijn slecht in begrijpend lezen. Scholen kunnen daar een actiepunt van maken en door het inzetten van een leerkracht met expertise in taal daar werk van maken”, aldus Loes Vandromme. Voor die extra taken krijgen de leraars-specialisten een salarisverhoging. De tijdelijke loonsverhoging bedraagt gemiddeld ongeveer 8 procent.  

Met het invoeren van leraars-experts wil het Vlaams Parlement ook ruimte geven aan leerkrachten om zich te professionaliseren. “Onderwijs is de minst lerende organisatie. In tijden van een lerarentekort is leerkrachten uit de klas halen om een opleiding te laten volgen not done”, aldus Vandromme. “Het lerarentekort leidt ertoe dat de professionalisering van het onderwijs onder druk komt te staan. Met de invoering van leraars-experts willen we het signaal geven dat ook leerkrachten zich moeten blijven bijscholen.”

Adjunct-directeur

Specifiek in het basisonderwijs komt er de mogelijkheid om adjunct-directeuren via een selectieambt aan te stellen om directies te ontlasten. “Scholen kunnen zelf kiezen om meer in te zetten op een beleidsondersteuner, die dus een meer ondersteunende rol opneemt en kan bijspringen bij de leidinggevende taken”, zegt Loes Vandromme. “Ook deze maatregel dient ons dubbel doel: we maken het lerarenberoep aantrekkelijker door leerkrachten te ontlasten én we versterken de onderwijskwaliteit door scholen beter te omkaderen.”

Daarnaast breidt het nieuwe decreet de regelgeving rond externe lesgevers uit. Enerzijds is het door het nieuwe pakket maatregelen mogelijk om een gastleraar, iemand zonder pedagogisch diploma, voor de klas te krijgen om zijn vakkennis over te brengen. Anderzijds krijgen scholen de kans om dienstverleningscontracten af te sluiten met bedrijven. In dat geval stellen bedrijven werknemers met een pedagogisch diploma bijvoorbeeld in tijden van minder werk ter beschikking aan het onderwijs.

Buitenland kijkt mee

Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts reageert positief op de goedkeuring van de maatregelen door het Vlaams Parlement. “We geven scholen de kans om, als ze dat willen, de expertise van leerkrachten beter te benutten. Er is kritiek als je niets nieuws doet en er is kritiek als je iets nieuw doet, maar in het buitenland kijken ze met veel interesse naar dit soort maatregelen”, aldus Weyts.