‘Griekenland en Portugal moeten de euro tijdelijk verlaten’

De Duitse econoom Hans-Werner Sinn twijfelt niet: Griekenland en Portugal moeten tijdelijk uit de euro stappen, als ze hun concurrentiepositie willen herstellen. Na een paar jaar moeten ze de vruchten kunnen plukken van een onvermijdelijke devaluatie.

De Duitse econoom Hans-Werner Sinn twijfelt niet: Griekenland en Portugal moeten tijdelijk uit de euro stappen, als ze hun concurrentiepositie willen herstellen. Na een paar jaar moeten ze de vruchten kunnen plukken van een onvermijdelijke devaluatie.

Hans-Werner Sinn hekelt al jaren de manier waarop de overheden en de Europese Centrale Bank (ECB) de eurocrisis proberen aan te pakken. Hij is het hoofd van het gerenommeerde Duitse Ifo-instituut en trad op als gastspreker voor het Vlaamse ondernemersplatform Pro Flandria. Volgens hem gaat het in essentie over het totale gebrek aan concurrentiekracht van Zuid-Europese landen. Het liep volgens hem al fout toen de euro het levenslicht zag. “Landen die jarenlang tegen een rente van meer dan 10 procent moesten lenen, raakten plots enorm goedkoop aan krediet. Dat heeft een zeepbel veroorzaakt. De prijzen van de lonen en de goederen zijn in de Zuid-Europese landen buitengewoon gestegen en liggen boven het langetermijnevenwicht. Het verschil in prijs- en kostenniveau is het belangrijkste probleem waarmee de eurozone geconfronteerd wordt. Voor die landen zie ik maar één optie: hun concurrentiekracht herstellen door uit de eurozone te treden.”

Sommige economen vrezen dat dit tot een langdurige recessie leidt in de hele eurozone.

Hans-Werner Sinn: “Ik pleit voor een tijdelijke exit van een aantal probleemlanden. De enige reden waarom ze in de muntunie blijven, is dat ze toegang tot de geldpers hebben. Maar dat creëert geen banen. Die landen hebben behoefte aan een beter concurrentievermogen. Hoe kan een land overleven met een jongerenwerkloosheid in de buurt van 60 procent zoals in Griekenland en Spanje het geval is? Ik zeg nog niet dat Spanje de eurozone moet verlaten, maar voor Griekenland en Portugal zie ik geen andere oplossing.”

Wat zijn de voordelen van zo’n exit?

Hans-Werner Sinn: “Hun nieuwe munt zal fors gedevalueerd zijn. Waarom niet met 50 procent? Dan wordt Griekenland zelfs goedkoper dan Turkije. De Grieken zullen hun eigen producten kopen, in plaats van Franse of Nederlandse tomaten. Weet u dat Griekenland een netto-importeur van landbouwproducten uit de rest van de eurozone is? Dat is absurd.

“Natuurlijk moeten die landen door een moeilijke periode. Sommige economen zeggen dat ze in depressie zullen terechtkomen die jaren aansleept, misschien zelfs een decennium. Wel, in die slecht draaiende economie blijven de prijzen en de lonen laag. Duitsland heeft een tiental jaar geleden eigenlijk een interne devaluatie van 20 procent doorgevoerd door de lonen te matigen. Het Ifo heeft onderzoek gedaan naar tientallen devaluaties. Normaal gezien volgt een economisch herstel na een paar jaar.”

Spanje kiest nu voor zo’n interne devaluatie. Is dat een goede zaak? Autoconstructeurs verplaatsen hun vestigingen al naar het land. Misschien een bewijs dat men hoopt dat de concurrentiekracht daar snel herstelt.

Hans-Werner Sinn: “U bent veel te optimistisch. Het proces van interne devaluatie is inderdaad begonnen. Maar ik kijk naar de statistieken en zie het Spaanse prijsniveau nog zeker niet voldoende dalen. Sommige economen zeggen dat de handelsbalans van de crisislanden verbetert, maar dat is vooral het gevolg van een dalende import door de recessie. De export is sinds 2009-2010 in een aantal Zuid-Europese landen weliswaar opnieuw gestegen, maar bevindt zich nog altijd onder het niveau van voor de crisis. De concurrentiepositie van Zuid-Europa blijft nog jaren problematisch.

“De Spaanse loonmatiging is natuurlijk een goed teken. Uiteindelijk moet het land veel goedkoper worden, maar dat neemt tijd in beslag.”