Georges-Louis Bouchez (MR): ‘Ik ben niet de woordvoerder van de Vivaldi-regering’

De MR is in aantal zetels de op de PS na grootste federale regeringspartij, maar dat houdt voorzitter Georges-Louis Bouchez niet tegen om regelmatig kritiek te uiten op de regering-De Croo.

Georges-Louis Bouchez verzet zich tegen de kernuitstap, ergert zich over het uitblijven van hervormingen in de pensioenen en de arbeidsmarkt en strijdt tegen hogere belastingen. In 2022 zegt Bouchez eenzelfde discours aan te houden, dat ook in Vlaanderen aanslaat: “De breuklijn in België is niet tussen noord en zuid, maar tussen links en rechts.”

Een spookrijder, de echte leider van de oppositie tot zelfs een saboteur. In de media en van verschillende politieke kopstukken kreeg MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez het voorbije jaar vaak de wind van voren. De Franstalige liberalen zouden geen loyale regeringspartner zijn en Bouchez zou met zijn uitspraken het beleidswerk bemoeilijken en de oppositie in de kaart spelen. De Bergenaar is niet onder de indruk als Trends hem die kritiek voorlegt: “De MR steunt het beleid. We hebben onder meer in het kader van het begrotingsakkoord belangrijke maatregelen genomen met liberale accenten. Er komen geen nieuwe belastingen bij. De afbouw van de bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid is zelfs een belastingverlaging en een versterking van de koopkracht. Aangezien we geen meerderheid hebben in de regering, moeten we soms vechten om iets te bekomen en dat is niet gemakkelijk. De MR is één van de partijen die het beleid in de goede richting hebben gestuurd. Op een bepaald moment was er sprake van een afschaffing van de bedrijfswagens. Uiteindelijk vergroenen we het wagenpark. Maar ik blijf aandachtig. Als we sommigen laten doen, dan komen we in de problemen. Zoals met de kernuitstap, die een foute keuze is en de energiebevoorrading in gevaar brengt.”

U verwijst graag naar Nederland en Frankrijk waar nieuwe centrales zullen worden gebouwd. Maar de energieproducent Engie zegt dat de bladzijde van de kernenergie in België is omgeslagen.

GEORGES-LOUIS BOUCHEZ. “Ten eerste beslist Engie niet over de Belgische energiestrategie. Ten tweede heeft Engie nooit gezegd dat een verlenging van de levensduur van de kerncentrales niet mogelijk is. Het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) heeft duidelijk gemaakt dat het wettelijk kader nog kan worden gewijzigd. De procedure voor de vergunning van nieuwe kerncentrales kan tegelijk starten met de bouwwerken. Daarmee win je anderhalf jaar. Meer dan tachtig ingenieurs en technici in de sector, van wie een groot deel bij Engie werkt, stellen dat een verlenging van de kerncentrales perfect mogelijk is.”

Gaat een verlenging niet in tegen het regeerakkoord?

BOUCHEZ. “Het regeerakkoord is duidelijk: bij een probleem met de kernuitstap is een verlenging van de centrales nodig. Er is niet één probleem, er zijn er twintig. Het belangrijkste is de onzekerheid over de energiebevoorrading op langere termijn. Eind 2021 heeft de regering het regeerakkoord bevestigd. De kernuitstap is nog niet beslist. Er wordt voort gewerkt aan het ontoereikende plan A om het CRM (het capaciteitsvergoedingsmechanisme, nvdr) te redden. Intussen komt er op 17 januari een rapport van het FANC om de verlenging van de kernenergie te activeren als vangnet. Dat is plan B waar ik al maanden voor pleit. De definitieve beslissing valt in maart. Ik maak me nog altijd grote zorgen over de bevoorradingsonzekerheid, de prijs, de CO2-uitstoot en onze energieafhankelijkheid van landen zoals Rusland en Qatar.”

Ecolo en Groen gaan voluit voor het alternatief van de gascentrales. Ecolo-voorzitter Jean-Marc Nollet zei in een interview op LN24 dat er geen probleem is met de CO2-uitstoot van de Belgische gascentrales aangezien de uitstoot in andere EU-landen zal dalen als men daar bijvoorbeeld steenkoolcentrales sluit.

BOUCHEZ. “Dat interview was één van de bloopers van 2021. Als men mij zegt dat we moeten overschakelen naar elektrische wagens, heb ik het antwoord klaar. Laat de buurlanden dat maar doen, wij mogen dan doorgaan met fossiele brandstof. Dat is toch te gek voor woorden. Als men een land wil leiden, moet men ernstig en rationeel zijn.”

Politici uit andere partijen vinden u niet ernstig omdat u te veel kritiek hebt op het regeringsbeleid.

BOUCHEZ. “Een partijvoorzitter mag toch zijn ideologische lijn verdedigen? Moet je zwijgen als je in een regering zit? Ik ben niet de woordvoerder van Vivaldi. Ik respecteer het akkoord. Maar tegelijk verdedig ik het algemene belang volgens onze partij. Er zijn partijen die meer bezig zijn met hun relatie tot andere regeringspartijen dan met hun eigen standpunten.”

In december deed het gerucht de ronde dat sommigen de MR in de federale regering zouden willen vervangen door de centristen van cdH.

BOUCHEZ. “Het is straf dat ze mijn partij eruit willen gooien omdat ik mijn mening zeg. Maar dat zijn geruchten. De MR wil niet te allen prijze aan de macht blijven. Als men een volledig linkse regering wil zonder ons: doe maar.”

Wat verwacht u op sociaal-economisch gebied van 2022? Zullen er nog echte hervormingen worden doorgevoerd op de arbeidsmarkt en in de pensioenen? De PS heeft haar trofee al binnen: een minimumpensioen van 1.500 euro. Waarin kan die partij nog toegeven?

BOUCHEZ. “Het gaat om 1.500 euro bruto, niet netto. De PS heeft haar trofee dus nog niet binnen. Bovendien zou die 1.500 euro er automatisch komen, door het optrekken van de pensioenen onder Daniel Bacquelaine (MR) in de regering-Michel en de indexering. Dat is dus allemaal niet zo uitzonderlijk.

“Of er nog hervormingen mogelijk zijn? Het moet. Minister van Werk Pierre-Yves Dermagne (PS) moet het regeerakkoord mee uitvoeren en maatregelen nemen die de werkzaamheidsgraad optrekken naar 80 procent. Ik verwacht nog resultaten.”

Over welke maatregelen gaat het? Het begrotingsakkoord lijkt een stap in de goede richting, maar het is niet indrukwekkend: het behoud van een deel van de uitkering voor wie een knelpuntberoep aanvaardt, en een voorzichtige aanzet tot het activeren van langdurig zieken.

BOUCHEZ. “Ten eerste moeten de regels over nachtwerk worden versoepeld, samen met andere flexibiliseringen van de arbeidsmarkt. Daarover zijn afspraken gemaakt tijdens het begrotingsconclaaf. Ten tweede moeten de werkzoekenden meer worden geactiveerd. Het is goed dat de Vlaamse regering langdurig werklozen via gemeenschapswerk weer aan de slag wil krijgen. Maar ook federaal moet werken aantrekkelijker worden gemaakt door een hervorming van de werkloosheidsuitkering. Wie een baan of een opleiding voor een knelpuntberoep weigert, moet sneller worden gesanctioneerd. En men moet focussen op de inactieven. Een goede begeleiding van langdurig zieken om ze te kunnen herintegreren moet ook op de agenda. Het kan niet dat 50 procent van de Waalse werklozen twee jaar of langer werkloos is. Ik noem dat massawerkloosheid. De socialisten moeten aantonen dat het hen ernst is.”

U had ook kritiek op enkele fiscale voorstellen van minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) die in de pers zijn gelekt. Waarom? Het is toch nog geen definitief plan?

BOUCHEZ. “Ik zegt liever op voorhand dat de fiscale druk niet kan stijgen. De belastingen zijn al te hoog. Men zijn lasten op arbeid staat België nog altijd op het Europese podium. De vermogenstaksen zijn hier ook zwaar. Ik ben vooral bezorgd dat de hardwerkende middenklasse, onder wie de zelfstandigen, de rekening zal betalen. Er is sprake van de eenmansvennootschappen aan te pakken. Dat zal niet met de MR zijn.”

Staat niet in het regeerakkoord dat belastingverhogingen mogelijk zijn als het begrotingstekort te hoog is?

BOUCHEZ. “De logica in het regeerakkoord is die van drie keer een derde. Als er ergens belastingen worden verhoogd om budgettaire redenen, dan moeten de uitgaven in dezelfde verhouding dalen. En het derde deel zijn one-shots en structurele hervormingen. Ik heb nog geen voorstel gezien om de overheidsuitgaven onder 52 procent van het bruto binnenlands product (bbp) te doen dalen. Ik heb de indruk dat de linkerzijde het regeerakkoord zeer selectief leest.”

De MR komt vaak op de proppen met een nieuwe verlaging van de personenbelasting. Is dat nog mogelijk gezien de precaire budgettaire situatie? Het begrotingstekort daalt de komende jaren niet onder 4 procent van het bbp.

BOUCHEZ. “Een verlaging van de lasten op arbeid of van de personenbelasting is perfect mogelijk. Als je de budgettaire problemen wil oplossen, dan moet je eerst de werkzaamheidsgraad optrekken en werken aantrekkelijker maken, en dus de groei aanzwengelen. Het is de enige oplossing. Onze schuld en ons tekort zijn zo groot dat het echt niet meer mogelijk is de belastingen te verhogen. Dan zou je het herstel in de kiem smoren.”

U bent niet de enige die kritiek uit op de regering- De Croo. Uw PS-collega Paul Magnette zegt dat de methode van de federale ploeg niet werkt. Gaat u voor één keer akkoord met hem?

BOUCHEZ. “Daar geef ik geen commentaar op. Bedenkingen over de werkmethode moeten van de ministers aan de regeringstafel komen. Ik ben verrast door de uitspraken van Paul Magnette, terwijl de PS niet met redelijke voorstellen komt om de werkzaamheidsgraad te verhogen en de pensioenen te hervormen. Als iedereen het regeerakkoord respecteert, komen we er wel.”

Sommigen zeggen dat u met uw kritiek de N-VA een cadeau doet.

BOUCHEZ. “Dat is belachelijk. Het is niet omdat de N-VA zegt dat de lucht blauw is, dat ik moet zeggen dat ze rood is. Ik zeg al maanden dat we de kerncentrales langer moeten openhouden. De N-VA zegt hetzelfde, des te beter. Ik wil met deze regering net aantonen dat we de N-VA niet nodig hebben om een beleid te voeren dat goed is voor de bedrijven en de werkenden.”

Krijgt u over uw stellingnames reacties uit Vlaanderen?

BOUCHEZ. “Ik krijg heel veel positieve reacties. Dat bewijst dat er in Vlaanderen nog altijd ruimte is voor een politiek discours dat de werkende middenklasse aanspreekt. De breuklijn in België loopt niet tussen noord en zuid, maar tussen links en rechts.”

Wat vindt u van de slechte budgettaire situatie van Wallonië? De schulden blijven oplopen.

BOUCHEZ. “Ik ben meer dan bezorgd. Voor de toekomst van dit land is het belangrijk dat de Franstalige entiteiten economisch sterker worden. Als Wallonië en Brussel hun werkzaamheidsgraad niet optrekken, wordt het zeer moeilijk. Ik ben gehecht aan België. Als we de Franstalige budgettaire situatie niet aanpakken, is dat gevaarlijk voor de toekomst van dit land.

“Het probleem aan Franstalige kant is dat men bijna 100 procent van het publieke debat wijdt aan wie minder dan 1.200 euro per maand verdient. Uiteraard is solidariteit nodig met wie het moeilijk heeft. Maar vooral gezinnen die 3.000 of 4.000 euro of meer verdienen, komen nu in de problemen. Ze worden steeds meer belast en worden niet beloond voor hun werk. Als je hen boos maakt of ontmoedigt, dan jaag je de economische basis van dit land weg. Ik ben bang als ik zie hoeveel jongeren naar het buitenland trekken. We moeten stoppen met te denken dat we in België nog in de jaren zeventig leven.”

Hoe bedoelt u?

BOUCHEZ. “Staan we voldoende open voor nieuwe technologie en digitalisering? We benaderen werk nog altijd alsof iedereen zijn hele loopbaan in één bedrijf werkt. Ik erger mij ook aan de macht van de ziekenfondsen en de vakbonden die inertie veroorzaken en structurele hervormingen verhinderen. Ik leef in een gewest dat niet optimistisch naar de toekomst kijkt. Neem de economische parameters: 145.000 openstaande vacatures met 220.000 werklozen. We zullen ons welvaartsniveau niet kunnen behouden als we doorgaan zoals we bezig zijn.”

U bent zeer Belgisch gezind, unitaristisch zelfs. Erkent u de positieve effecten van de regionalisering niet? Eén van de oprichters van uw partij, wijlen Jean Gol, was een regionalist.

BOUCHEZ. “Jean Gol startte bij het Rassemblement Wallon, maar sprak eerder over een francofone natie om daarna op te gaan in Frankrijk. Kijk, het is een liberale traditie om vooral gehecht te zijn aan België. Omer Vanaudenhove, die in de jaren zestig de Liberale Partij omvormde tot PVV-PLP, zei: ‘Mijn partij, dat is mijn land.’ Wij zijn altijd de minst regionalistische partij geweest en als liberaal is dat normaal. Een liberaal kijkt naar het individu. Ik sta dichter bij een Vlaamse liberaal dan bij een socialist in mijn thuisstad Bergen. Splitsen is voor mij nooit een oplossing.”