De strijd met postbusbedrijven aanbinden, de financiering van terrorisme bemoeilijken en de handel in virtuele munten minder anoniem maken. Dat is, kort samengevat, het opzet van nieuwe antiwitwasregels die het Europees Parlement donderdag heeft aangenomen. De lidstaten krijgen achttien maanden de tijd om ze in nationale wetgeving om te zetten.
Over de herziening van de antiwitwasrichtlijn bereikten de onderhandelaars van de lidstaten en het parlement in december vorig jaar al een akkoord. De nieuwe regels zijn een reactie op de aanslagen in Brussel en Parijs en op onthullingen over grootschalige belastingontwijking zoals de Panama Papers.
Zo wordt het gebruik van anonieme prepaidkredietkaarten beperkt door de eis dat gebruikers zich vanaf een krediet van 150 euro kenbaar moeten maken. Nu is dat nog 250 euro. Een goede maatregel, vindt Helga Stevens (N-VA). ‘Zulke kaarten worden vandaag nog al te vaak gebruikt door criminelen en terroristen. Zo gebruikte Salah Abdeslam tijdens de maanden voor de aanslagen in Parijs een anonieme prepaidkredietkaart om zich te verplaatsen doorheen Europa. Dergelijke kaarten moeten ook traceerbaar worden, wat het gebruik ervan uiteraard een pak minder aantrekkelijk maakt.’
Een andere manier om terroristen of criminelen die geld willen witwassen aan te pakken, is de eis om een openbaar register voor uiteindelijk belanghebbenden (UBO) van bedrijven en trusts in te voeren. ‘Met dit register is te zien wie uiteindelijk de touwtjes in handen heeft in een bedrijf of trust’, zegt de Nederlandse Judith Sargentini, die namens het parlement over de nieuwe wetgeving onderhandelde.
‘Transparantie is van cruciaal belang om licht te laten schijnen op wie achter ingewikkelde constructies van bedrijven of trusts schuilt, want criminelen maken al te graag misbruik van het systeem.’ Het UBO-register voor bedrijven zal openbaar zijn, het UBO-register voor trusts kan worden geraadpleegd wanneer je daar als burger of journalist een gegronde reden voor hebt, zegt Sargentini.
Helga Stevens is tevreden dat ook de spelers actief in de wereld van virtuele munten zoals bitcoin nu onder de antiwitwasregels vallen. ‘Het Europees veiligheidsbeleid moet zich uiteraard ook richten op dit snel groeiend domein. Globaal bekeken, zal deze broodnodige herziening de Europese lidstaten in staat stellen om een pak meer verdachte geldstromen over de landsgrenzen heen te traceren. Zo pakken we samen de financiering van terreur efficiënter aan.’
