Emmanuel Macron zal het Europese leiderschap opeisen

Nu Groot-Brittannië zich uit de Europese Unie terugtrekt en Angela Merkel aan haar laatste mandaat begint, zal Emmanuel Macron het Europese leiderschap opeisen.

De hervorming van Frankrijk is een eerste vereiste voor vooruitgang in Europa. Macron dereguleerde vier maanden na zijn aantreden eerst de arbeidsmarkt. Maar hij wil verder gaan. Door de Franse sociale zekerheid te reorganiseren en belastingen en andere remmen voor bedrijven te verminderen, zou hij voor wat economische groei en nieuwe banen moeten zorgen.

De pensioenhervorming wordt een goede test. Frankrijks systeem met 35 pensioenplannen geeft werknemers verschillende rechten, mist transparantie en ontmoedigt werkmobiliteit. Macron wil die verenigen in een systeem gebaseerd op punten dat beter is aangepast aan een onvoorspelbare arbeidsmarkt.

Zulke plannen vergen een stevige opvolging, en zullen bezorgdheid en verzet oproepen. De populariteit van de president zal nog verder dalen. Maar Macron zal het hoofd koel houden.

Fragiele maar loyale partij

Zijn fragiele, maar loyale partij La République en Marche zal op weinig serieuze tegenstand in het parlement stuiten. De Parti Socialiste zal vechten om te overleven. Marine Le Pen zal moeite hebben om het ultrarechtse Front National te verenigen.

Er zijn verschuivingen denkbaar tussen de centrumrechtse partijgrenzen nu Les Républicains naar rechts beginnen te neigen onder hun nieuwe leider Laurent Wauquiez. Hij zal een van de stemmen van de oppositie zijn.

De andere wordt Jean-Luc Mélenchon van het ultralinkse La France insoumise. De grote uitdaging voor de president wordt zijn oorspronkelijke electorale basis ervan te overtuigen dat hij niet alleen regeert ten behoeve van het bedrijfsleven en de welgestelden.

Als Macron thuis woord kan houden, zal hij geloofwaardiger zijn als hij zijn hervormingen voor Europa bepleit. Op 22 januari zal hij ter gelegenheid van de 55ste verjaardag van het verdrag dat de Frans-Duitse banden gesmeed heeft, proberen die relatie nieuw leven in te blazen. Duitsland zal sommige van zijn ideeën op scepticisme onthalen. Maar over andere thema’s zal er ruimte zijn voor eensgezindheid, zoals over defensie, veiligheid en inlichtingen, en studentenuitwisselingen.

Le jour de gloire est à l’horizon

Het komende jaar wordt zowel de 60ste verjaardag van de stichting van de Vijfde Republiek herdacht als de 50ste verjaardag van de studentenopstand van mei 1968. Macron is bijzonder gevoelig voor symbolen en zal zich bewust zijn van het belang van de eerste en het risico van de tweede.

In veel opzichten zal zijn ‘jupiteriaanse’ opvatting van het presidentschap een terugkeer betekenen naar een gaullistische interpretatie van Franse instellingen. Maar Macron zal ook moeten zorgen dat zijn presidentschap niet gezien wordt als hautain en neerbuigend. Dat kan het blootstellen aan de fameuze opstandigheid van het land. Als hij in die evenwichtsoefening slaagt, kan dit een jaar worden waarin Frankrijk zich na een lange periode van malaise en verval volledig opricht.