‘Een sociaal gecorrigeerde indexering van de lonen valt te verdedigen’

“Was ik maar een tovenaar, ik toverde een indexsprong hier, lagere belastingen daar.

Ondernemen zit me echter in het bloed, en wat ik in 2022 zag, was niet goed.

Wellicht worden onze dromen niet waar, maar ik wens u allen heel veel moed het komende jaar.’

Wat een feestelijk jaar moest worden, is op iets anders uitgedraaid. Ondernemers die al twee coronajaren het beste van zichzelf hadden gegeven, werden met een haperende logistieke keten en een ongeziene energiecrisis nog meer uitgedaagd. Hun doorzettingsvermogen is opvallend. Ondernemers kijken vooruit. Ze hebben geen keuze.

Nochtans was in 2022 de politieke en economische context om te ondernemen verre van positief. Het begrotingstekort is en blijft fenomenaal. Het is een oud Belgisch zeer. Voor een oplossing is politieke durf nodig. We hoeven zo’n tekort niet meer te accepteren. Onze kinderen en kleinkinderen worden een torenhoge schuld opgedrongen.

Net zo goed vonden sommige groeperingen dat ze het land moesten platleggen. Door de automatische loonindexering stijgen de loonkosten in twee jaar met 15 procent. De ondernemer betaalt. Dankzij een indexering wordt de koopkracht behouden. Of dat automatisch moet, is maar de vraag. Een sociaal gecorrigeerde indexering valt te verdedigen: indexeer voor diegenen die het nodig hebben, de laagste lonen. In het bestaande systeem krijgen ze de kleinste opslag. Wat is daar nog sociaal aan? We hoeven dat niet meer te accepteren.

Voorts leek het spanningsveld tussen het duurzaamheidsbeleid en de realiteit in het veld alleen maar toe te nemen. De overheid stuurt aan op duurzame energie. De meeste bedrijfsleiders zijn mee. Er is veel bereidheid om te investeren in alternatieve energie, zonnepanelen maar ook windmolens. Voor windmolens zijn vergunningen nodig. Daar wringt het schoentje. Het vergunningenbeleid in Vlaanderen is hallucinant. Bedrijven die erin slagen een windmolen vergund te krijgen, mogen die maar voor 60 procent gebruiken. Bedrijven die windmolens willen zetten, krijgen ze niet vergund. We hoeven dit in 2023 niet meer te accepteren. De ondernemers rekenen op een overheid die ons mee vooruit helpt, alleen zo kunnen we gaan voor groei.

Ook de verschillende bestuursniveaus in dit complexe land komen onze bedrijven niet ten goede. Zo is het voor sommige vastgoedontwikkelaars een strategie eerst provinciaal de haalbaarheid van hun project af te toetsen, omdat frequent op gemeentelijk niveau niet wordt vergund, maar wel op provinciaal niveau. Termijnen van tien jaar zijn geen uitzondering. Ook dat hoeven we niet meer te accepteren.

Wat zijn in 2023 de prioriteiten voor onze ondernemingen? Uit frequente Voka-enquêtes komt naar voren dat ondernemers wakker liggen van het loonbeleid, energie en fiscaliteit. Laat dat de thema’s zijn die hopelijk ook de prioriteit worden van de politiek. Voor loonbeleid moet 2023 het jaar worden waarin we waken over de competitiviteit van onze ondernemingen. Die gaat drastisch achteruit door de automatische loonindexering. Een indexsprong is aan de orde, net zoals een aangepast indexsysteem. Welke politicus heeft de moed om dat aan te pakken? Ook voor energie is een langetermijnplan nodig. Stabiele prijzen en bevoorradingszekerheid zijn nodig om het broze vertrouwen te herstellen. Fiscaal is er de bereidheid om werken weer aantrekkelijk te maken. Stimuleer mensen nog meer om te gaan werken, de werkloosheidsval moet volledig verdwijnen door een juiste fiscale aanpak, het liefst in een globale visie.

Ik geef graag dat pakketje mee aan onze politici en hoop dat ze ermee aan de slag gaan. Rest me nog u een gelukkig, succesvol en moedig 2023 te wensen.