Ecuador wil internationale belastingdienst onder vleugels van VN

De Verenigde Naties moeten een eigen belastingdienst oprichten, die de fiscale paradijzen elimineert en illegale geldstromen drooglegt. Dat vraagt Ecuador, sinds begin dit jaar voorzitter van de G77, de grootse coalitie van ontwikkelingslanden.

Mogen Ecuadoraanse ambtenaren en verkozen politici, van welk niveau ook, eigendommen en kapitaal hebben in fiscale paradijzen? Op die vraag mogen de Ecuadoranen antwoorden op 19 februari in een referendum, wanneer ze ook een nieuwe president en een nieuw parlement kiezen.

Als de meerderheid zo’n verbod goedkeurt, en dat zal naar alle verwachting gebeuren, zal Ecuador binnen één jaar zijn wetgeving aanpassen en moeten ambtenaren en politici hun eigendommen en kapitaal terughalen.

Fiscale rechtvaardigheid

Met het referendum voert Ecuador de strijd tegen fiscale paradijzen op. Het wil het debat ook internationaal aanzwengelen, nu het voorzitter is van de G77, de groep van 134 ontwikkelingslanden.

“De illegale rijkdom treft vooral de armste landen in de wereld”, zei de Ecuadoraanse president Rafael Correa bij de voorzitterswissel vorige maand. “Er zouden meer kennisparadijzen en minder fiscale paradijzen moeten zijn.”

“We hebben een fiscaal orgaan van de VN nodig dat fiscale rechtvaardigheid garandeert”, zei minister van Buitenlandse Zaken Guillaume Long tijdens een panelgesprek met burgerorganisaties op 12 januari. “Ecuador zal iedereen steunen die deze strijd voert, zowel landen als burgerorganisaties.”

Westerse landen tegen

Het voorstel voor zo’n VN-orgaan is niet nieuw. De westerse landen verwierpen het voorstel al tweemaal in 2015, op de Ontwikkelingsconferentie in Addis Abeba en op de Unctad-bijeenkomst in Nairobi.

“In amper enkele jaren is bijna overal ter wereld het besef gegroeid dat belastingontwijking en -ontduiking, fiscale fraude en corruptie een probleem vormen”, zegt Eric LeCompte, directeur van de organisatie Jubilee USA. “Maar tegelijk zien we dat veel rijke landen niet willen dat een globaal fiscaal orgaan een onderdeel van de oplossing wordt.”

“De VN proberen via consensus te werken, maar landen kunnen ook een stemming op het wereldwijde forum afdwingen. De stemming zou waarschijnlijk succesvol zijn, maar zonder een herziening van het concept zouden veel rijke landen waarschijnlijk weigeren deel te nemen aan het proces.”

Permanent VN-orgaan

Het oorspronkelijke voorstel van de G77 ging over de oprichting van een permanent intergouvernementeel orgaan van fiscale experts. Die zouden zich onder meer met internationale belastingen moeten bezighouden, landen assisteren en de fiscale inkomsten van landen verbeteren.

Alleen al in Afrika verdween van 2002 tot 2012 naar schatting 530 miljard dollar via illegale financiële stromen, vooral via belastingontwijking en -ontduiking, overheidscorruptie en criminele activiteiten, stelt de Unctad, de handelsorganisatie de VN.

Op het panelgesprek met burgerorganisaties zei minister Long dat de strijd tegen ongelijkheid een prioriteit is voor zijn regering. “Op het continent met de grootste ongelijkheid ter wereld voert onze regering een beleid van herverdeling. Onze prioriteit is de strijd tegen ongelijkheid, omdat die de oorzaak is van de meeste van de problemen die we kennen.”

IPS/Thalif Deen