Donald Trump wacht een stortvloed aan processen en financiële problemen

Donald Trump zette alles op alles om president van de Verenigde Staten te blijven. Hij probeerde lokale politici in strijdstaten, die de verkiezingsresultaten moesten certificeren, te intimideren en moedigde al dan niet opzettelijk zijn meeste geradicaliseerde en extreemrechtse aanhangers aan het Capitool te bestormen. Trump is na de eedaflegging van Joe Biden zijn politieke macht kwijt. Het was zijn grootste troef om zijn noodlijdende zakenimperium te redden en zichzelf en zijn familie uit de cel te houden.

We moeten het eerst hebben over de olifant in de kamer. Misschien vindt u alles wat volgt een overdreven negatieve en eenzijdige beschrijving van de zakenman Donald Trump. Nochtans zijn het gewoon de feiten. Trump was geen president zoals de anderen, en hij is nooit een zakenman geweest zoals de anderen. Hij is op papier 2,5 miljard dollar waard, maar hij is ook een louche en corrupte ondernemer die schaamteloos andermans geld verbrast.

De bewijslast is zwaar. Enkele voorbeelden uit de vele. Trump lichtte meer dan 5000 studenten op met een online-universiteit waarvan de cursussen niets voorstelden. Zoals altijd kocht hij die veroordeling af, deze keer met 25 miljoen dollar. Trump had een affaire met de pornoster Stormy Daniels, terwijl zijn vrouw Melania Trump net bevallen was van hun zoon Barron. Dat is geen misdrijf in de strafrechtelijke zin van het woord, maar wat zijn persoonlijke advocaat achteraf deed, is dat wel. Hij overtrad de kieswetgeving door zwijggeld te geven aan de vrouw en kreeg er een celstraf voor. Trump loog ook op grote schaal over giften aan goede doelen. Hij graaide in zijn eigen liefdadigheidsfonds, dat ook geld kreeg van derden, onder meer om het scoutslidgeld van zijn zoon Donald junior te betalen. Die volle 7 dollar werd vermomd als een liefdadigheidsgift. Hij kondigde met groot vertoon aan dat hij als president geen loon hoefde, maar gebruikte het presidentschap om zijn resorts miljoenen te laten factureren voor honderden golfweekends. Al die schandalen zijn van Trump afgegleden. Maar het net begint zich steeds meer te sluiten rondom Trump. Daarom was de voortzetting van zijn presidentschap stilaan zijn ultieme reddingsboei.

Trump Steaks

Trump moest al vóór de bestorming van het Capitool en de nieuwe afzettingsprocedure vrezen voor een of meer celstraffen. De veroordelingen kunnen gaan van corruptie tijdens zijn presidentschap en belastingontduiking, tot misschien het witwassen van zwart geld, vermoedelijk van Russische miljardairs. Het is illustratief voor zijn zakelijke miserie, maar op dit moment zijn dat niet eens zijn grootste zorgen. Boven alles moet hij zijn familieholding Trump Organisation redden van het faillissement.

Trump verdient grosso modo op twee manieren geld. Hij heeft luxevastgoed in eigen beheer, zoals de Trump Tower in New York. Daarnaast leent hij zijn merknaam uit voor vastgoedprojecten van andere ontwikkelaars en voor de meest uiteenlopende merchandising. Dat gaat tot en met biefstukken onder de naam Trump Steaks, die weliswaar na vier maanden en kritiek op de prijs en de kwaliteit weer uit de rekken verdwenen. De voorbije twee jaar bedroeg de omzet van de Trump Organisation telkens ongeveer 450 miljoen dollar. Dat weten we omdat hij als president elk jaar zijn inkomen moet bekendmaken. Maar over winst of verlies weten we niets.

Nul voor management

Het staat als een paal boven water dat Trumps zakenimperium al fors verzwakt was nog voor de coronacrisis begon. Twee van zijn bekende hotels boekten vorig jaar al een gecumuleerd verlies van meer dan 217 miljoen dollar, schreef The New York Times onlangs. De krant kreeg de belastingaangiftes van de president te pakken en vond naast extreem agressieve belastingontwijking ook veel indicaties dat zijn bedrijven al jaren in moeilijke papieren zitten.

The Washington Post bracht dan weer uit dat de Trump Organisation niet al haar leningen kan aflossen of terugbetalen. De komende vier jaar moeten dochtervennootschappen van de organisatie een half miljard dollar aan leningen terugbetalen, met Deutsche Bank als belangrijkste schuldeiser. Voor enkele van die kredieten zou Trump zich persoonlijk garant hebben gesteld. De leningen zijn aangegaan voor luxehotels en grote golfresorts die in geldnood zitten en failliet dreigen te gaan. “Ze kregen een dubbele mokerslag. Trumps presidentschap deed de business al vertragen en daarbovenop kwam de pandemie”, schreef David Fahrenthold van The Washington Post. Door het werk van de onderzoeksjournalist werd vorig jaar het liefdadigheidsfonds van Trump verplicht opgedoekt (zie kader ‘Ik hoef met niemand een tweede keer zaken te doen’).

“Trump zat al in de problemen toen hij zich kandidaat stelde voor de presidentsverkiezingen in 2016”, vertelt Michael D’Antonio, die in 2015 de biografie Never Enough schreef. “Trump is actief in het luxevastgoed. Vanaf het moment dat hij campagne begon te voeren, begonnen zijn hotels naast conferenties en andere zakelijke events te grijpen. Veel bedrijven wilden een controverse vermijden. Uit reputatieonderzoeken blijkt dat het nadien alleen maar slechter is geworden. Het merk Trump is verbrand. In die mate zelfs dat zijn zonen, die de holding nu officieel runnen, hun plannen voor een grote hotelketen voor het brede publiek moesten opbergen. Dat is ironisch, want Trump deed alleen mee aan de presidentsverkiezingen om gratis media-aandacht te krijgen. Hij had nooit gedacht dat hij zou winnen. Hij heeft noch het karakter, noch de capaciteiten om een president of een CEO van een groot bedrijf te zijn. Hij is onder druk van zijn familie in de vastgoedbusiness gestapt. Anders was Trump zeker naar Hollywood getrokken en hij zou daar succesvol zijn geweest als producer. Trump boetseert graag een imago van succes en dominantie. Maar hij weet niks van management. Ettelijke van zijn bedrijven zijn al failliet gegaan. In de Verenigde Staten wilde geen enkele serieuze partij nog geld aan hem lenen, behalve Deutsche Bank. Hij heeft zoveel gebreken als ondernemer. De voorbije jaren investeerde hij fors in golfresorts over de hele wereld. Volgens hem het bewijs dat zijn imperium kerngezond is, maar iedereen met kennis van zaken ziet dat hij zich te ver heeft gewaagd en nu met resorts zit die op geen enkele manier winstgevend kunnen worden.”

Financieel kluwen

De verwoede golfer Trump – hij liegt wel over zijn handicap – is vooral bijzonder trots op zijn Schotse golfresorts. Nochtans kunnen die meer dan alleen een financiële molensteen om zijn nek worden. De schaarse officiële informatie over de geldstromen doet vermoeden dat Trump zich laat gebruiken om geld van Russische miljardairs wit te wassen.

“Zoals alle investeringen van Trump zijn de resorts een financieel kluwen”, zegt D’Antonio. “We weten niet wat er precies aan de hand is, maar er is zeker iets grondig mis. Eerst vertelde hij mij dat hij zijn project in Aberdeen volledig met eigen cash gekocht had. Later bleken er tientallen miljoenen schulden aan te hangen. Je kunt niks geloven van wat Trump of iemand van zijn management zegt over de financiën. Ik weet niet of er zwart geld mee gemoeid is, maar zijn Schotse investeringen zullen hem zeker in de problemen brengen. Uit officiële documenten weten we dat het staatsfonds van de Verenigde Arabische Emiraten de belangrijkste schuldeiser van een ander Schots golfresort is. Dan kijk je heel anders naar de beslissing van de Amerikaanse overheid om de gesofisticeerde F-35-gevechtsvliegtuigen aan die oliestaat te geven. Hij kan controversiële wapenleveringen gebruiken om een persoonlijke schuldeiser te paaien. Als Trump niet herverkozen wordt, zijn we vertrokken voor jaren van onderzoeken naar corruptie. Die schandalen zullen de Verenigde Staten en de rest van de wereld choqueren.”

Politieke entertainer

Trump zal zich zonder twijfel weren als een duivel in een wijwatervat. Maar de toekomst van zijn imperium en van zijn persoonlijke carrière is hoe dan ook onzeker. “Trump heeft niet veel schroom om zijn resorts failliet te laten gaan”, vertelt D’Antonio. “Hij heeft dat al verschillende keren gedaan. Schaamte over een faillissement is hem vreemd.”

“Maar deze keer is er wel de enorme reputatieschade door zijn presidentschap. Zijn dochter Ivanka zal wellicht nog haar eigen modebusiness uitbouwen, maar onder een eigen merk. Zijn zonen mogen hun ambitieuze plannen voor nieuwe Trump-hotels opbergen. Het is trouwens een misverstand dat de Trumps de Trump Organisation echt leiden. Ze zijn helemaal niet zo nauw betrokken bij de dagelijkse business.”

“Ik zie Trump en zijn zonen dan ook nog de vastgoedbusiness loslaten en in het goedbetaalde politieke entertainment terechtkomen. Hij kan daarmee zijn riante levensstijl onderhouden. Er zijn al jaren geruchten dat Donald Trump na zijn presidentschap een dominante politieke commentator wil worden. Hij zou zich voor een zacht prijsje kunnen inkopen in het ultraconservatieve One America News Network. Hij kan ook een deal sluiten met Fox News, dat er niet voor terugdeinst zelfs in primetime de gekste complottheoriëen te verspreiden. Trump zou daar naadloos bij passen. Mijn meest radicale theorie is dat Trump en de bekende presentator Tucker Carlson (controversieel door zijn racistische uitspraken en complottheoriëen, nvdr) gewoon van plaats wisselen. Carlson zou dan zijn opvolger worden bij de Republikeinen en Trump zou zijn grootste supporter zijn op de televisie.”