‘De PS wil een Oostblok-economie’

Parallel met het pleidooi van PS-voorzitter Paul Magnette voor een relanceplan van 30 tot 50 miljard euro dient een PS-Kamerlid een wetsvoorstel in om alle ontslagen tot eind oktober te verbieden. Als zo’n maatregel er door komt, gaat onze arbeidsmarkt op slot en wordt de faillissementsgolf dit najaar nog groter dan gedacht.

PS-kamerlid Ludivine Dedonder is in Vlaanderen een nobele onbekende. Maar ze ligt wel aan de basis van een omstreden wetsvoorstel waarover de Kamercommissie Sociale Zaken zich volgende week buigt. Dedonder wil een bevriezing van de ontslagen in de Belgische bedrijven tot eind oktober dit jaar. Enkel een ontslag om dringende redenen zou nog mogelijk zijn. Het PS-Kamerlid laat zich inspireren door landen als Spanje en Italië waar aan het begin van de crisis een ontslagmoratorium voor zes maanden werd afgekondigd.

Volgens Dedonder is een ontslagverbod niet alleen een noodzakelijke bijkomende bescherming naast het systeem van tijdelijke werkloosheid dat de voorbije maanden als buffer voor 1,3 miljoen Belgen fungeerde. Het verbod moet ook onderdeel uitmaken van het relanceplan, want werknemers die aan de slag blijven, zouden meer consumeren. En dan zitten we meteen bij het stokpaardje van de PS: het Belgische economische herstel moet er komen via het stimuleren van de binnenlandse vraag.

Creatieve destructie

Maar wat de Parti Socialiste niet lijkt te beseffen, is dat zo’n maatregel een molensteen rond de nek is van veel bedrijven en een bedreiging voor de normale werking van een economie. Ondernemingen die de komende maanden in moeilijkheden komen, zullen verplicht zijn afscheid te nemen van een aantal van hun werknemers. Zelfs als ze lange tijd een beroep hebben kunnen doen op tijdelijke werkloosheid. Dat systeem is er niet voor de eeuwigheid. Als er gedurende een hele periode geen vraag is naar de goederen of diensten van een bedrijf, dan zijn ontslagen niet meer dan logisch.

Wanneer het economisch beter gaat, zullen bedrijven opnieuw aanwerven. Het is het basisprincipe van creatieve destructie. De manier waarop de PS banen artificieel in stand wil houden is een terugkeer Oostblok-economie.

Olivier de Wasseige, de topman van de Waalse werkgeversorganisatie Union Wallonne des Entreprises (UWE), is zeer kritisch. “Een onaanvaardbaar voorstel en financieel onhoudbaar tenzij de staat het salaris volledig betaalt in plaats van de bedrijven. Ondernemingen ontslaan niet voor het plezier, maar om de balans tussen vaste kosten en uitgaven te herstellen”, zei hij in La Libre Belgique. Hij vreest dat zo’n wet die de arbeidsmarkt op slot zet en een nog groter dan verwachte faillissementsgolf zal veroorzaken.

De PS onderschat ook de andere perverse effecten van zo’n wet. Gezonde bedrijven zullen terughoudend zijn om aan te werven als er een soort van slot wordt gezet op de ontslagregeling. En als ze toch aanwerven, zal het via uitzendarbeid, tijdelijke contracten, freelancers of zelfstandigen gebeuren. Van die flexibele statuten gruwt de linkerzijde.

Absurde voorstellen

Het wetsvoorstel over het bevriezen van de ontslagen bevindt zich nog maar in de beginfase. Maar de kans bestaat dat het door een sociaal-economische linkse ad-hocmeerderheid in de Kamer wordt goedgekeurd. In de herfst van vorig jaar was er al een gelegenheidscoalitie van socialisten, groenen, PVDA en Vlaams Belang die extra geld wou geven aan het zorgpersoneel. Onlangs keurde dezelfde meerderheid in de Kamercommissie Sociale Zaken een voorstel goed waarbij bedrijven die tijdelijk werklozen ontslaan toch de volledige opzegvergoeding moeten betalen. Tot nu toe gold dat werknemers die tijdelijk werkloos werden tijdens de coronacrisis en ontslagen werden, onmiddellijk in hun opzeg terechtkwamen. Ze ontvingen dan een tijdelijke werkloosheidsuitkering in plaats van de hogere opzegvergoeding. Dat voorstel ligt nu voor advies bij de Raad van State omdat men de regeling retroactief wou opleggen, vanaf 1 april 2020.

De steun van de PVDA/PTB voor het voorstel over het ontslagmoratorium ligt al vast. De neocommunisten willen zelfs een ontslagverbod in de zes maanden na het einde van het systeem van tijdelijke werkloosheid, dat gepland is voor eind augustus. Ecolo vindt het voorstel te ongenuanceerd, maar denkt wel aan het steunen van een ontslagverbod bij grote bedrijven.

Dat zulke maatregelen kans op slagen hebben, toont aan hoe nefast de afwezigheid een volwaardige federale regering is. Een duidelijk en onderhandeld regeerakkoord is de enige manier om een einde te maken aan deze absurde voorstellen.