‘De overheid had sinds 2000 gewoon een gat in haar hand’

Er moet dieper gesneden worden, oordeelt Trends-redacteur Alain Mouton.

De regering-Michel wordt over een paar jaar afgerekend op de taxshift. 3 miljard euro belastingverschuiving weg van arbeid bovenop de al besliste 2 miljard zal een onvoldoende krijgen. 5 miljard een voldoende, 7 miljard euro of meer een onderscheiding.

Nochtans is de echte test voor de regering of ze erin slaagt de overheidsuitgaven structureel omlaag te halen. Die bedragen 51 procent van het bbp, en volgens de voorspellingen van het Planbureau aan het einde van de legislatuur nog altijd 49 procent, ondanks de besparingen. Dat is ver van de 43 procent van rond de eeuwwisseling.

De gevolgen van de financiële crisis en de oplopende vergrijzingskosten hebben de overheidsuitgaven de voorbije jaren doen stijgen. Maar die zaken verklaren maar 3,5 van de 9,1 procentpunt toename. De overheid had sinds 2000 gewoon een gat in haar hand.

Daar moet een einde aan komen. Deze regering plant tegen 2018 voor 8,1 miljard euro besparingen, maar dat is niet voldoende om de uitgaven substantieel te doen dalen. Er is meer nodig. Zeker in de sociale zekerheid valt nog te besparen. Daar werken de communicerende vaten. Wanneer stelsels als het brugpensioen worden verstrengd, ontstaat een vlucht naar andere vormen van inactiviteit. Ook in de stelsels van bedrijfssubsidies kan gesnoeid worden, leert een IMF-rapport over België.

De verdere afbouw van de overheidsuitgaven is cruciaal omdat de vergrijzingskosten almaar zwaarder wegen op de overheidsfinanciën. De regeringen hebben ook jarenlang kunnen profiteren van de dalende rentelasten, die met 3,1 procent van het bbp hun laagste niveau in 40 jaar hebben bereikt. Ook aan dat feestje van de lage rente komt vroeg of laat een einde. De beleidsmakers bereiden zich daar maar beter op voor.