Premier Alexander De Croo zal op de Europese top eind deze week pleiten voor meer Europese coördinatie rond energie, om problemen met de gasbevoorrading komende winter te vermijden. ‘Doen we dat niet, dan kunnen bepaalde landen zeer zwaar in de problemen komen en zal de economische schok nog veel groter zijn’, waarschuwde hij dinsdag in de Kamer.
De Croo pleitte op een Europese top in maart al om Europese groepsaankopen van gas te organiseren en een prijsplafond op te leggen. De energiemarkt is al een hele tijd erg nerveus, maar de Russische invasie van Oekraïne in februari heeft de prijzen helemaal op hol doen slaan. De Europese Commissie kreeg toen de opdracht om een prijsplafond te onderzoeken, samen met de sector. Lidstaten die dat willen, kunnen intekenen op een groepsaankoop door de Europese Commissie.
Voor de premier mag daar haast mee worden gemaakt. Tijdens de Europese top van staatshoofden en regeringsleiders komende donderdag en vrijdag zal hij pleiten voor ‘voldoende sense of urgency’ om de akkoorden van maart uit te voeren. Concreet moet de Europese Unie de zomermaanden gebruiken om de gasstrategie strakker te coördineren om problemen in de winter te voorkomen, zei hij dinsdag in de Kamer, waar hij de parlementsleden briefte over de aankomende Europese Raad.
Dat niet doen zou volgens De Croo ‘een grote fout’ zijn. Bepaalde Europese landen met een grote energieafhankelijkheid van Rusland dreigen dan komende winter in zwaar weer terecht te komen, wat een zware economische schok teweeg kan brengen, vreest de eerste minister. Hij verwees naar de beslissingen van Nederland en Duitsland om terug te grijpen naar kolencentrales omdat Rusland de gastoevoer naar Europa via de Nord Stream-pijpleiding vorige week fors heeft teruggeschroefd. Ook daar moet de coördinatie volgens de premier ‘veel beter’.
België
In België zijn er momenteel geen aanwijzingen dat de bevoorrading van aardgas komende winter in het gedrang komt, benadrukte minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) de afgelopen weken meermaals. Ons land is op dit moment voor 4 procent aangewezen op Russisch gas en is daarnaast met de haven van Zeebrugge een draaischijf voor de import van LNG. Maar Europese bevoorradingsproblemen kunnen wel overslaan naar België. In opdracht van Van der Straeten bevraagt de FOD Economie op dit moment ruim 1.000 bedrijven over het noodplan aardgas, een kader om het gasverbruik tot een minimum te beperken indien er zich problemen voordoen. De bedoeling is om dat plan verder te verfijnen zodat de impact op de industrie tot een minimum beperkt blijft.
Naast energiemaatregelen komt ook de omgang met Rusland eind deze week opnieuw op het bord van de Europese leiders terecht. Bepaalde lidstaten pleiten voor een zevende sanctiepakket, maar ons land wil nu eerst de uitvoering geven aan de huidige sancties, zei De Croo. België steunt daarnaast het kandidaat-lidmaatschap van Oekraïne en Moldavië, al benadrukte de premier dat de Europese Commissie daar belangrijke voorwaarden aan stelt, zoals de opbouw van de rechtsstaat en belangrijke vooruitgang in de strijd tegen corruptie. ‘Dat zal niet voor morgen zijn. Er zullen bijzonder veel hervormingen moeten plaatsvinden vooraleer Oekraïne en Moldavië daar klaar voor zijn.’
