In de federale Kamer schieten N-VA en PS met scherp naar elkaar. Dat is een stuk minder als de extra middelen voor defensie ter sprake komen. Dat bleek deze week toen Thomas Dermine (PS), de burgemeester van Charleroi, minister van Defensie Theo Francken (N-VA) met veel egards ontving. Reden: in Charleroi komt een nieuwe moderne legerkazerne. Een investering van 500 miljoen euro, goed voor 1.500 tot 2.000 banen.
“Ik draag een rode das”, zei minister van Defensie Theo Francken (N-VA) lachend toen hij begin deze week een bezoek bracht aan Charleroi, vanouds een bastion van de PS. Op het stadhuis rolde burgemeester Thomas Dermine (PS) de rode loper uit voor de Vlaams-nationalist. Het contrasteert met de gespannen relatie in de federale Kamer tussen de grootste regeringspartij op federaal niveau en de belangrijkste Waalse oppositiepartij.
Er gaat geen week voorbij of PS-verkozenen, partijvoorzitter Paul Magnette voorop, verwijten de regering-De Wever dat ze België probeert te ontmantelen en een beleid voert ten nadele van de Walen. De beperking van de werkloosheidsuitkering in de tijd, die vooral bezuiden de taalgrens een grote impact heeft, zou daar het beste voorbeeld van zijn. De N-VA’ers repliceren daarop dat er zonder de PS eindelijk ruimte is voor hervormingen die in andere EU-landen de logica zelve zijn.
Kazernes als dual-useproject
Niets van dat alles in de grootste stad van Henegouwen. Niet dat Dermine en Francken de beste vrienden zijn. Maar er is één thema waar de N-VA en de PS elkaar wel vinden: de extra middelen voor defensie. Om nog dit jaar de NAVO-norm te halen en 2 procent van het bruto binnenlands product te besteden aan defensie, geeft de regering-De Wever 3,9 miljard euro extra uit. De komende jaren worden 17 miljard euro extra middelen vrijgemaakt.
In eerste instantie voor extra munitie, luchtafweer, meer F35-gevechtsvliegtuigen en een nieuw fregat voor de marine. Daarnaast moet ook de militaire infrastructuur worden uitgebreid. Dat betekent onder andere extra legerkazernes. Dat was ook de reden van het bezoek van Theo Francken aan Charleroi. Op de voormalige industriële site van Duferco in Marchienne-au-Pont moet tegen 2032 een splinternieuwe legerkazerne verrijzen – een investering van 550 miljoen euro.
Lees ook: Een Belgisch defensiebudget van 30 miljard? Het kan, als…
Het project moet tot 2.000 banen opleveren. Voor militairen én voor burgers, want de site is een dual-useproject, dat zowel militaire als burgerlijke doelen dient. Zo kan de sportinfrastructuur van de kazerne ook door niet militairen worden gebruikt. Er is ook sprake van onderzoek- en ontwikkelingsactiviteiten op de site, die niet enkel militaire doelen hoeven te dienen.
Thomas Dermine benadrukte tijdens het bezoek dat “er vaak meningsverschillen zijn. Maar we zijn beiden gehecht aan onze regio’s.” Als het over defensie gaat, zitten N-VA en PS grotendeels op dezelfde lijn. Als daarover meningsverschillen zijn, gaat het hoogstens over het type van gevechtsvliegtuigen of voertuigen voor de landmacht dat men wil aankopen.
Geen Vlaamse inhaalbeweging
Bij het aantreden van de regering-De Wever heerste in Wallonië wantrouwen over de defensieplannen van een beleidsploeg waarin Vlaams-nationalisten de eerste viool spelen. Zouden de defensie-investeringen niet vooral richting Vlaanderen gaan, kwestie van de achterstand op Wallonië in te halen? Want de defensie-industrie is daar met FN Herstal en verschillende wapenbedrijven en constructeurs van vliegtuigonderdelen veel meer uitgebouwd.
Tijdens de vele decennia dat de PS in Wallonië aan de macht was, heeft de partij de lokale wapen- en defensie-industrie altijd onvoorwaardelijk gesteund. Het pacifisme, nochtans een deel van het DNA van socialistische partijen, werd bij de PS enkel pro forma beleden.
Lees ook: Soepelere Europese regels voor investeringen in defensie op komst
Vlaanderen voelde zich daarin vaak benadeeld. Vorige maand overleed Herman Candries (93), ex-militair en voormalig parlementslid voor de Volksunie en de CVP. Hij wees er in de jaren tachtig en negentig op dat Waalse bedrijven de luchtvaartsector domineerden, met als gevolg dat Vlaamse bedrijven naast compensaties grepen bij legeraankopen. Daarom zette Candries zijn schouders onder FLAG (Flemish Aerospace Group), die de belangen van de Vlaamse bedrijven in de luchtvaartsector behartigde.
Maar Theo Francken en co hebben al duidelijk gemaakt dat er geen verborgen agenda is, laat staan een Vlaamse inhaalbeweging. De noden van defensie zijn zo groot dat zowat overal in België extra investeringen nodig zijn. Wat nu vooral gebeurt, is het opvullen van lacunes in heel het land. Zo blijkt dat defensie vooral in Henegouwen en Oost- en West-Vlaanderen minder sterk vertegenwoordigd is. Die provincies staat boven op de prioriteitenlijst voor de bouw van extra militaire infrastructuur.