De balans: corona is geen bindmiddel meer voor Vivaldi

Het voorbije jaar deed elke opstoot van de coronapandemie de federale regering samenklitten. Ideologische meningsverschillen verschoven tijdelijk naar de achtergrond. Maar de strijd tegen de vierde coronagolf is geen Vivaldi-bindmiddel meer. De spanningen in de federale regeringspartijen nemen toe. Ook minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke viel van zijn voetstuk.

Sinds het aantreden van de regering-De Croo begin oktober 2020 waren er bitter weinig momenten waarop de beleidsploeg eensgezind naar buiten trad toen cruciale dossiers, zoals de pensioenen, de begroting, de kernuitstap of het arbeidsmarktbeleid, moesten worden aangepakt. De beleidsverklaring van premier Alexander De Croo (Open Vld) moest vorige maand bijna worden uitgesteld door een zoveelste ruzie tussen de Franstalige socialisten van de PS en de Franstalige liberalen van de MR. Enkele heikele thema’s, zoals het nachtwerk in de e-commerce, werden naar werkgroepen en sociale partners doorgeschoven. Het pensioendebat ligt stil.

Het voorbije jaar bleek dat de regering-De Croo alleen wanneer de coronapandemie virulenter werd enige daadkracht kon tonen. Vooral het duo Alexander De Croo en minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) oogstte lof voor hun werk. Men kreeg soms de indruk dat de federale regering slechts twee leden telde. De bestrijding van de pandemie leek ook de uitgelezen kans om aan politieke marketing te doen. Men had het over “de ploeg van 11 miljoen”. Boven de vaccinatiecentra werden grote opschriften gehangen “hier herwinnen we onze vrijheid”. De bestrijding van de pandemie werd het bindmiddel voor Vivaldi. Tot nu.

De PS keert haar kar

Van corona-eensgezindheid is geen sprake meer. De PS kwam terug op het akkoord dat zorgpersoneel dat een vaccin weigert eerst kan worden geschorst en vanaf 1 april 2022 zelfs ontslagen. Volgens PS-voorzitter Paul Magnette is dat slecht mogelijk wanneer er een algemene vaccinatieplicht komt voor de hele bevolking.

Dat is vooral pijnlijk voor de Vlaamse socialistische zusterpartij Vooruit. Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke behoudt hier graag de regie. Het is daarmee nogmaals aangetoond dat er van de socialistische eenheid over de taalgrens heen niet veel sprake is. Wanneer het er echt toe doet speelt, de PS cavalier seul. Zoals in het verleden de Waalse christendemocraten van de PSC een af en toe nuttig aanhangsel waren van de veel grotere CVP, is Vooruit weinig meer dan een handig politiek instrument voor de PS.

Het was niet de beste week voor Frank Vandenbroucke. Zijn aura van alwetende professor is hij opnieuw kwijt. Vandenbroucke krijgt het verwijt dat hij een maand geleden in het verzet ging tegen Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V) die het boosterplan met een derde prik versneld wou uitrollen. Nu blijkt dat de voorbije weken kostbare tijd is verloren door te talmen. Vandenbroucke reageerde gisteren in de Kamer op de kritiek met een vileine sneer naar de Leuvense viroloog Johan Neyts. Die laatste had in Terzake verklaard dat de beslissing voor een derde prik voor het zorgpersoneel te laat kwam. Vandenbroucke repliceerde daarop dat Neyts eind oktober had gezegd dat “een derde prik niet nodig was. Ik neem hem dat niet kwalijk. Dat is voortschrijdend inzicht.” Alleen heeft Neyts zoiets nooit gezegd. Hij stelde wel “dat een boosterprik een bonus is, maar ook een ethische vraag. Virologisch ben ik enthousiast over de boosterprik.”

Niet alleen doet Vandenbroucke met zijn repliek de waarheid geweld aan, hij haalt de flauwe truc boven van “ik ben slim en de rest is dom”. Die houding heeft de Leuvenaar in het verleden al vaker problemen opgeleverd. Zijn betweterigheid bracht hem in 2003-2004 op ramkoers met de PS in de paarse regeringen-Verhofstadt. Enkele later had hij ruzie met een groot deel van de toenmalige sp.a. Vandenbroucke was lange tijd een sterkhouder van de Vivaldi-regering, maar politicologen voorspelden dat hij op termijn een probleem kon worden voor de werking van de regering. Dat moment is nu misschien aangebroken.