Nassim Taleb, de visionaire professor risico-engineering en auteur van de bestseller De Zwarte Zwaan, wijst eens te meer op de broosheid van de bank- en financiële systemen.
Nassim Taleb is een van de zeldzame denkers die de subprimecrisis voorzagen. Hij deed dat in zijn in 2007 gepubliceerde bestseller De Zwarte Zwaan. In zijn nieuwste boek, een turf van 650 pagina’s met als titel ‘Antifragiel. Dingen die baat hebben bij wanorde’, komt hij tot het besluit dat het financiële systeem nog altijd broos is, vooral in de Verenigde Staten.
U kende in 2007 succes met uw voorspelling van de subprimecrisis, maar u bent tegen prognoses. Dat is toch paradoxaal?
Nassim Taleb: “Dat was geen voorspelling, maar een waarschuwing voor financiële risico’s. Ik heb destijds twee dingen aangetoond: dat het systeem gebouwd was op een zwakke, te theoretische basis en dat sommige mensen dat wisten. Ik heb daar dan het begrip moral hazard aan vastgeknoopt: er waren mensen die profiteerden van de broosheid van het systeem. Nooit in de geschiedenis hadden niet-risiconemers – al wie zich niet persoonlijk blootstelde – zo’n grote invloed.”
Hebt u de indruk dat de financiers sinds de crisis veranderd zijn?
Nassim Taleb: “Nee. Er zijn nog altijd mensen die geld verdienen zonder risico’s te nemen – of beter gezegd, die anderen risico’s laten nemen, zoals de bankiers – en dat schept een probleem van asymmetrische moraal. Het is als een krijger die wil doden zonder zich fysiek bloot te stellen aan de klappen van zijn vijand.”
Met andere woorden, we hebben eind 2013 nog niet alles van de crisis gezien?
Nassim Taleb: “We zijn een tijdperk van grote broosheid ingegaan. De huidige modellen werken niet en door ze te gebruiken worden we alleen maar brozer.”
Waar ligt die kwetsbaarheid dan precies?
Nassim Taleb: “In de economie zijn de schulden de wortels van de broosheid. De Europeanen, vooral dan de Duitsers, hebben dat begrepen. De Amerikanen niet. In de VS werd de crisis uitgelokt door bankiers, die krediet verleenden aan mensen die niet hadden mogen lenen. Aan het einde van de rit betaalde de belastingbetaler het gelag. Dat systeem bestraft diegenen die geen fouten gemaakt hebben en laat de verantwoordelijken ongemoeid. Maar we trachten het systeem in stand te houden via een ander mechanisme: we drukken geld bij, waardoor de prijzen van de financiële activa en het vastgoed stijgen ten bate van de banken en de superrijken die de aandelen in handen hebben. De Verenigde Staten gaan schulden aan om aan de rijken te kunnen geven. De groei van het Amerikaanse bruto binnenlands product in de laatste maanden stemt overeen met een enorme schuldenlast. De Europeanen, vooral die in het noorden, hebben nu de gevaren van die methode ingezien. De Amerikanen niet.”
Franck Dedieu (L’Expansion)
Het volledige interview met Nassim Taleb leest u deze week in Trends.
