China-expert Pieter Verstraete: ‘Toestand Chinese economie is zorgwekkend, maar er dreigt geen implosie’

De verhalen in de westerse pers over de slechte toestand van de Chinese economie zijn overdreven, zegt China-deskundige Pieter Verstraete dit weekend in Trends Talk. Het land zit in een zware vastgoedcrisis, maar de overheid werkt aan een oplossing. Dat moet de economie opnieuw zuurstof geven. Voor westerse ondernemers blijven er kansen.

Sinoloog Pieter Verstraete woont en werkt al zestien jaar in China. Hij verdient er de kost als adviseur van Europese bedrijven die willen investeren in de Chinese markt. Trends-lezers zullen Verstraete kennen van zijn maandelijkse column over het reilen en zeilen van de Chinese economie. Die laatste gaat door een flinke dip, maar paniek is niet nodig, aldus Verstraete: “We moeten er geen doekjes om winden. Dit is echt wel de meest zorgwekkende periode tijdens mijn zestienjarige verblijf in China. Maar dat de Chinese economie en maatschappij op imploderen zou staan – zoals ik in de westerse pers soms lees – is zeker niet het geval.”

De economie werd jarenlang geteisterd door een vastgoedcrisis, wat zwaar doorwoog op het consumentenvertrouwen. Een eigen woning of appartement maakte immers het leeuwendeel van het vermogen van de gemiddelde Chinees uit. De waarde van die ‘spaarpot’ maakte echter een duik in de vastgoedcrisis. Symbool staat de Chinese vastgoedreus Evergrande, die onder kolossale schulden gebukt ging en begin dit jaar door een Hongkongse rechtbank vereffend werd.

Lees verder onder de quote

Zeepbel

De vastgoedcrisis was het gevolg van het barsten van een zeepbel. “Decennialang was vastgoed in China een soort casino waar je niet kon verliezen”, aldus Verstraete. Maar de coronapandemie en de afgezwakte migratiestroom van het platteland naar de steden maakten een einde aan de vastgoedbonanza. De overcapaciteit kwam bloot te liggen.

De overheid greep in om erger te voorkomen, zegt Verstraete. “De Chinese overheid heeft geprobeerd om de zeepbel heel traagjes te laten leeglopen, en zeker niet te laten barsten, want dan zou er heel veel sociale onrust zijn. In mijn persoonlijke vriendengroep is er iemand die een appartement had gekocht van Evergrande. De lokale overheid wordt aangestuurd door Beijing en krijgt de opdracht: ‘zorg dat dat project opgeleverd wordt.’ Zij (mijn vriendin) heeft een jaar extra moeten wachten. Maar uiteindelijk is er een lokaal consortium van projectontwikkelaars aangesteld. Die hebben haar appartement effectief opgeleverd. En dat is gebeurd voor tientallen projecten van Evergrande over heel China.”

Superieur

Voor westerse ondernemers blijft China een interessante markt. Want ondanks de economische dip groeit de middenklasse nog steeds aan, en wordt bovendien rijker. Dat betekent ook dat China een moeilijkere markt geworden is, zegt Verstraete. “De tijd dat een Chinees een product van een westers bedrijf kocht – enkel en alleen omdat het Europees was – is voorbij en komt ook niet terug. De Chinese bedrijven slagen er bovendien steeds beter in om zelf merken te bouwen. Dat betekent een serieuze concurrentie voor Europese bedrijven.”

Volgens Verstraete zullen westerse bedrijven moeten leren om producten en diensten te ontwikkelen die afgestemd zijn op de Chinese behoeften en voorkeuren, en niet langer werken met een soort ‘one size fits all‘, wat betekent: ‘Het is goed genoeg voor de Europeanen, dus gaan we het ook verkopen in China.’ De omslag is al bezig. “In de voedingsindustrie wordt nu heel veel gemaakt dat specifiek afgestemd is op het smaakpatroon van de Chinezen. In de cosmetica-industrie wordt er gefocust op de specifieke huid van de Chinezen. En de auto-industrie maakt nu modellen die enkel en alleen bestemd zijn voor de Chinese markt”, aldus nog Verstraete.

De volledige Trends Talk met Pieter Verstraete kunt u hier bekijken of vanaf zaterdagmorgen 11 uur op Kanaal Z. U kunt ze ook beluisteren via de podcast.