Ons land moet twee plaatsen achteruit op de wereldranglijst van de meest competitieve landen. In onderwijs en gezondheidszorg scoren we als vanouds sterk. Onze aftakelende infrastructuur, administratieve rompslomp en zware belastingdruk doen ons de das om.
Vorig jaar waren we nog de sterkste stijger in de top 20 van het Global Competitiveness Report, met een sprong van plaats 19 naar 15. Maar die opflakkering bleek van korte duur. Dit jaar zakken we terug naar de 17de plaats.
Zwitserland en Singapore blijven de nummers 1 en 2. De Verenigde Staten, vier jaar geleden nog nummer 1, vallen terug op plaats 7. Nederland en het Verenigd Koninkrijk vergroten hun voorsprong op België en worden de nummers 5 en 7. Duitsland behoudt zijn 6de plaats.
110 criteria
De wereldranglijst van 144 landen wordt al sinds 2001 opgesteld door het World Economic Forum (WEF) op basis van 110 criteria. Die meten alle aspecten van de concurrentiekracht van een land: onderwijs, infrastructuur, productiviteit, innovatie en veel meer.
“Van alle bestaande ranglijsten is die van het WEF de meest gedocumenteerde,” zegt Leo Sleuwaegen, professor en partner van de Vlerick Leuven Gent Management School, die voor de Belgische inbreng zorgde.
Zorgwekkend
De Belgische sterkhouders blijven onderwijs en gezondheidszorg. In kwaliteit van het lager onderwijs bijvoorbeeld halen we een uitmuntende tweede plaats op 144 landen. De kwaliteit van het wiskundig en wetenschappelijk onderricht levert ons een derde plaats op.
Infrastructuur, zoals wegen en spoorlijnen, haalt een matige 21ste plaats. “De geleidelijke achteruitgang van onze infrastructuur is zorgwekkend. Gezien onze centrale ligging in Europa zou dat net een troef moeten zijn,” zegt Sleuwaegen. “Infrastructuur is fundamenteel voor onze toekomstige groei en concurrentiekracht.”
Voor reguleringsdruk, zeg maar de administratieve rompslomp, bengelen we op een beschamende 133ste plaats. “Onze besluitvorming is eerder reactief dan proactief,” zegt Sleuwaegen. “Dat levert een stop & go -beleid op dat continu verwarring en rechtsonzekerheid zaait.”
Ambtenaren krijgen te weinig ruimte, meent Wim Moesen, professor emeritus economie, die meewerkte aan de ranglijst. “Wij controleren teveel of de administratie de procedures volgt. In het Angelsaksische systeem krijgen ambtenaren meer autonomie, maar worden achteraf op hun prestaties beoordeeld. Dat impliceert een doorgedreven professionalisering van de administratie, met weinig ruimte voor politieke benoemingen.”
Wereldkampioen belastingen
De ranglijst bevestigt nog maar eens dat België tot de wereldkampioenen van de belastingen behoort, met een 121ste plaats voor belastingdruk, en een 140ste plaats voor effect van belastingen. Dat laatste is een subjectief criterium, op basis van interviews met ondernemers.
“Onze belastingdruk is hoog, maar we tillen er ook zwaarder aan dan in andere landen,” zegt Moesen. “Duitsland bijvoorbeeld is nummer 103 voor belastingdruk, maar voelt dat niet zo aan. Voor effect van belastingen komen zij op plaats 74.” (JVG)
