Bart De Smet (VBO) over het sociaal akkoord: ‘Dit is de kunst van het haalbare’ (video)

Bart De Smet, voorzitter van werkgeversorganisatie VBO en de Groep van Tien, is tevreden over het sociaal akkoord dat vakbonden en werkgevers begin deze week hebben gesloten. De Smet, die voordien CEO en nu voorzitter is van verzekeraar Ageas, spreekt in Trends Talk dit weekend openhartig over de aartsmoeilijke onderhandelingen die aan het sociaal akkoord voorafgingen.

Wat uiteindelijk uit de bus van het sociaal overleg kwam, is niet ideaal, maar slechts een compromis, geeft De Smet toe. Maandenlang sleepten de onderhandelingen aan. De regering moest de beslissing over de loonnorm zelfs uit handen nemen van de Groep van Tien. Niets leek nog te lukken. Vakbonden en politieke partijen dreven in de media de prijs voor sociale vrede op.

Nachtelijk sms’je

Zelfs nog enkele uren voor er uiteindelijk een akkoord kwam, vreesde Bart De Smet voor opnieuw een mislukking: ‘Ik zag eerlijk gezegd pas een kans op slagen in de loop van de laatste sessie. Die begon maandag om 13 uur en is dinsdag geëindigd om 6 uur ‘s morgens. Uiteindelijk waren we rond 4 uur ‘s nachts klaar, dan heb je nog een tweetal uur nodig om de teksten af te ronden en de vertaling na te kijken. Ik voelde pas maandagavond: hier kunnen we landen.’

Om 4 uur ‘s nachts stuurde De Smet een sms-bericht naar premier Alexander De Croo met de krijtlijnen van het akkoord. Om 6 uur volgde er al een reactie van de premier en werd de laatste hand gelegd aan de compromisteksten.

Lees verder onder de video

‘Geven en nemen’

Er gingen woelige weken vooraf aan het akkoord. PS-ministers eisten de verhoging van de minimumlonen. Vakbonden ACV en ABVV eisten opnieuw brugpensioen vanaf 58 jaar – een verlaging van het SWT dus -, wat helemaal indruist tegen de filosofie van langer werken. Er werd geruild met toegevingen. Het was geven en nemen, geeft Bart De Smet toe. Zo werd de toegang tot landingsbanen versoepeld: vanaf 55 jaar al kan iemand minder werken, en het loonverschil wordt bijgepast door de RVA. Er volgde al snel kritiek van economen die vinden dat de maatregel indruist tegen de geest van het regeerakkoord, dat inzet op langer werken.

Bart De Smet: ‘Het kan ook een oplossing zijn. De landingsbanen zijn gecreëerd om werknemers toe te laten om geleidelijk aan hun professionele activiteit af te bouwen, in plaats van 100 naar 0. En ik denk dat we daar transparant over mogen zijn. Dit is tegengebalanceerd geworden door een vraag van de werkgevers om meer flexibel te zijn inzake overuren. Het is een balans die je zoekt in zo’n overeenkomst.’

‘Beter een slechte beslissing dan geen beslissing’

In 2016 nog toonden onderzoekers van de Gentse universiteit aan dat landingsbanen er niet voor zorgen dat mensen tot een latere leeftijd aan de slag blijven. ‘Dit was een compromis’, zegt De Smet, ‘de kunst van het haalbare’. Dus geen ideale maatregel.

De Smet: ‘Een quote die ik regelmatig lanceer is: ‘beter een slechte beslissing, dan geen beslissing.’ Je neemt natuurlijk nooit een beslissing met de intentie dat die slecht is. Maar niet beslissen is veel kwalijker dan beslissing nemen waarvan je vaak achteraf pas weet of het een goede was of niet.’

De Smet is ook voorzitter van verzekeraar Ageas. In Trends Talk licht hij uitvoerig het strategisch driejarenplan van het bedrijf toe, dat op zoek gaat naar een vierde Europese kernmarkt en de winstgevendheid in Azië wil optrekken.