‘Autonoom Wallonië is het Griekenland van 2009’

De dag dat Wallonië niet langer kan rekenen op de solidariteit van Vlaanderen, moet het zijn overheidsuitgaven met een kwart terugdringen. Dat zegt de Waalse econoom Jules Gazon. Een autonoom Wallonië zou aankijken tegen een even groot begrotingstekort als Griekenland in 2009.

Als Wallonië niet langer kan rekenen op de solidariteit van Vlaanderen, moet het zijn overheidsuitgaven met 25 procent verlagen. Dat zegt Jules Gazon, hoogleraar emeritus economie aan de Universiteit van Luik. Hij maakte zijn cijfers vorige week bekend op een colloquium naar aanleiding van de vijftigste verjaardag van het Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen (OVV). Gazon was er een van de gastsprekers, naast onder meer de Leuvense politicoloog Bart Maddens.

Behalve het Waalse overheidstekort splitste Gazon het federale primaire saldo – de ontvangsten min de uitgaven zonder rentelasten – regionaal op. Dat komt neer op een soort van regionalisering van de nationale rekeningen. Daarnaast verdeelde hij de intresten van de overheidsschuld tussen Vlaanderen, Wallonië en Brussel op basis van het gewicht van de deelstaten in het bbp.

Op basis van die verdeelsleutels zou Wallonië aankijken tegen een begrotingstekort van 11,121 miljard euro, of 12,37 procent van het bbp. Gazon: “Een explosieve situatie. Het toeval wil dat het begrotingstekort van een onafhankelijk Wallonië vergelijkbaar zou zijn met dat van Griekenland aan het begin van de eurocrisis in 2009. We weten tot wat zoiets leidt: een stijging van de rente op de overheidsschuld. Om in de eurozone te kunnen blijven moet Wallonië verregaande saneringen doorvoeren.”

“Door de hoge fiscale druk die er al is, zijn belastingverhogingen eigenlijk uitgesloten”, zegt Gazon. “De enige oplossing is de drastische verlaging van de Waalse overheidsuitgaven. Een daling met 25 procent dringt zich op. Dat betekent dat er zwaar moet worden gesnoeid in de uitkeringen en de overheidslonen. Op zo’n moment ontstaat een bijna revolutionair klimaat in Wallonië. Lagere uitkeringen en lonen voor het overheidspersoneel zullen de interne Waalse vraag verzwakken, wat een economisch herstel nog moeilijker maakt.”

Communautaire stilstand

Maar is dat geen politieke utopie? De federale regering kiest voor een communautaire stilstand. Van een splitsingsscenario is geen sprake meer. Als er een nieuwe staatshervorming komt, is dat om stappen in de richting van het confederalisme te zetten. Daardoor krijgen de deelstaten verregaande autonomie, maar is er nog sprake van een confederale solidariteit. Gazon is niet overtuigd: “Een confederaal België maakt een einde aan de financiële solidariteit tussen Vlaanderen en Wallonië. België is dan een lege huls geworden.”

Gazon ziet het uiteenvallen van het land op termijn als onvermijdelijk. Wallonië kan in afwachting daarvan enkel proberen de welvaartskloof met Vlaanderen te verkleinen. Die kloof is volgens Gazon veel te groot en een gevolg van het nefaste Waalse economische beleid. De Luikse econoom berekende dat het bbp per inwoner in Vlaanderen 37 procent hoger ligt dan in Wallonië. De Vlaamse productiviteit ligt 18 procent hoger en de werkzaamheidsgraad 16 procent.

Post-België

Tijdens zijn voordracht op het OVV-colloquium ging Gazon dieper in op mogelijke post-België-scenario’s. Een onafhankelijk Wallonië is volgens hem economisch niet leefbaar. Een Wallo-Brux-scenario ziet hij evenmin zitten. Gazon: “Ze willen er niet van weten in Brussel. En de Brusselse inspanning om het Waalse begrotingstekort te helpen wegwerken, zou ondraaglijk zijn.”

In een post-België-scenario ziet Gazon voor Wallonië maar één toekomst: de aanhechting bij Frankrijk. De tweede economie van de eurozone kan de financiële schok van de aanhechting van het armlastige Wallonië opvangen: “Het Franse bbp is tenslotte 24 keer groter dan het Waalse. Het Waalse begrotingstekort en de Waalse staatsschuld zouden in verhouding door vieren worden gedeeld.”