Donald Trump is verkozen tot 47ste president van de VS (en heeft uitzicht op twee jaar vrij spel)

Na de Amerikaanse verkiezingen heeft de Republikeinse presidentskandidaat Donald Trump intussen een onoverbrugbare voorsprong op zijn Democratische tegenstander Kamala Harris. De 78-jarige zakenman had eerder zichzelf in een overwinningsspeech al tot 47ste president van de VS uitgeroepen. De Republikeinen heroveren ook de controle over de Senaat. Verzekeren ze zich ook van de controle over het Huis van Afgevaardigden, dan heeft Trump tijdens de eerste twee jaar van zijn presidentschap vrijwel vrij spel.

Van de verwachte nek-aan-nekrace tussen Harris en Trump kwam weinig in huis. Amper enkele uren na de sluiting van de laatste stembureaus heeft ex-president Donald Trump al zeker 292 kiesmannen achter zijn naam. Huidig vicepresident Kamala Harris kan op 224 kiesmannen rekenen (zie kaart lager). In totaal zijn er 538 kiesmannen te verdelen. Dat betekent dat een kandidaat minstens 270 kiesmannen nodig heeft om president te worden. Trump lijkt bovendien ook de popular vote, de meeste stemmen, te zullen winnen.

De 78-jarige Trump wordt daarmee de oudste verkozen president van de Verenigde Staten. Bovendien wordt hij ook de eerste sinds Grover Cleveland eind 19e eeuw die twee niet-opeenvolgende termijnen president van de Verenigde Staten wordt. Lees verder onder de video

Strijdstaten Georgia, North Carolina, Pennsylvania en Wisconsin voor Trump

Met North Carolina werd kort voor 5.30 uur Belgische tijd de eerste strijdstaat toegewezen. Die ging – net als vier jaar geleden – naar Trump. Omstreeks 6.30 uur wezen verschillende Amerikaanse media ook Georgia toe aan Trump. Het is de eerste staat die van Democraten naar Republikeinen wisselt: in 2020 trok president Joe Biden er nipt aan het langste eind.

Daarmee vernauwde met de minuut ook het pad voor Kamala Harris: ze moest Pennsylvania winnen om nog een kans te maken. Maar Trump wint met Pennsylvania een cruciale derde swing state, melden verschillende Amerikaanse media. Daarmee kon het presidentschap hem bijna niet meer ontsnappen. Omstreeks 11:30 wezen verschillende media ook Wisconsin aan hem toe, waarmee voor Harris het kalf verdronken was. Trump lag ook op kop in de andere swing states Arizona, Michigan en Nevada. De conservatieve nieuwszender Fox News duidde Trump als eerste als winnaar aan. (Volg de laatste updates in deze liveblog)

Trump in toespraak: ‘Amerika genezen’

“We hebben geschiedenis geschreven”, zei Trump in een toespraak voor zijn aanhangers in het Palm Beach Convention Center in West Palm Beach, Florida. “Ik wil het Amerikaanse volk bedanken voor de buitengewone eer om te worden verkozen tot jullie 47e en jullie 45e president”. Hij verwijst daarmee naar zijn eerste periode als president, van 2017 tot 2021. Volgens Trump gaat het om “een magnifieke overwinning die ons toelaat om Amerika weer groot te maken”, zo klinkt het. “We zullen ons land helpen genezen”. Hij belooft een “gouden tijdperk” voor zijn land. In zijn typische stijl verwijst hij ook naar de omvang van zijn verkiezingszege. Hij wijst erop dat hij niet enkel de meeste kiesmannen, maar ook de meeste stemmen lijkt binnen te halen. Hij heeft het over een “een politieke overwinning die ons land nog nooit eerder had gezien”. Lees verder onder deze video:

Wie wint welke staten?

Wie een staat wint, krijgt ook alle kiesmannen voor die staat. Enkel in de staten Nebraska en Maine kan dat aantal verdeeld worden.

Trump kreeg ook al de kiesmannen van onder andere de staten Texas (40), Florida (30), Ohio (17), Indiana (11), Tennessee (11) en Missouri (10) achter zich. Harris verzekert zich van onder andere California (54), New York (28), Illinois (19), New Jersey (14), Washington (12), Massachusetts (11), Maryland (10), Colorado (10) en New Hampshire (4). Bekijk alle resultaten van Trump en Harris op deze interactieve kaart:

Republikeinen heroveren ook Senaat

Deze Amerikaanse verkiezingen gingen niet alleen over een nieuwe president, maar ook over het parlement. De Republikeinen hebben alvast de controle van de Senaat heroverd. Doordat de Republikeinse Deb Fischer haar zetel behoudt in Nebraska, hebben de Republikeinen al 52 zetels onder controle. Eerder snoepten ze namelijk een Senaatszetel in Ohio en West-Virginia af van de Democraten. De Republikeinen heroveren daarmee voor het eerst in vier jaar de controle in de Senaat. Die speelt een belangrijke rol in het instemmen met de regeringsleden, maar ook voor de benoeming van de rechters voor het Amerikaanse Hooggerechtshof.

Huis van Afgevaardigden

De Democraten hebben twee Republikeinse zetels in het Huis van Afgevaardigden in New York en Alabama veroverd. De Democraat John Mannion won van de Republikein Brandon Williams in New York. In Alabama won Shomari Figures van de Republikeinse Caroleene Dobson. Het gaat om een district dat werd hertekend om een betere representatie van de Afro-Amerikaanse gemeenschap te bieden. Volgens de recentste gegevens hebben de Republikeinen voorlopig 208 zetels tegenover 189 voor de Democraten. Eerder pikten Republikeinen in North Carolina al drie Democratische zetels in.

De Democratische voormalige voorzitter van het Huis van Afgevaardigden Nancy Pelosi is herverkozen. Ze kan aan haar twintigste ambtstermijn van twee jaar beginnen. De 84-jarige Pelosi was sinds 2003 de politiek leider van de Democraten in het Huis. In 2007 werd ze de eerste vrouw die als Huis-voorzitter ('Speaker of the House') optrad, totdat de Democraten in 2011 de tussentijdse verkiezingen verloren. In 2019 nam ze de functie van Speaker opnieuw op zich, tot in januari 2023.