Macho.

Zou het dan toch aan die vermaledijde hormonen liggen dat het woord macht zo’n slechte nasmaak laat op de papillen van vrouwelijke ondernemers? De term klinkt inderdaad hanig, macho zelfs. Maar toch bizar: voeg er andere connotaties als competitie, wedijver of scoren aan toe, en het geheel is voldoende om veel zakenvrouwen verveeld de andere kant te doen opkijken.

Nog zoiets. “Mannen vinden dat kleine ondernemers niet meetellen, terwijl vrouwelijke entrepreneurs liever klein blijven.” Neen, dit is geen vastgeroest cliché. Het is een feit, cijfermatig vastgesteld door de Nederlandse ondernemingsspecialist Robert J. Blom in zijn recente onderzoek ‘Vrouw in zaken’. En wat is volgens hem daarvan de oorzaak? Een gebrek aan ambitie, jawel. Want die eigenschap, zo blijkt, ligt lager bij vrouwen dan bij mannen.

Vooraleer u nu woest deze eerste bladzijde uit uw Trends scheurt, ga even een kijkje nemen op bladzijde 56. Daar leest u de aanzet van vijf diepgaande portretten van zelfstandige zakenvrouwen die Trends-journaliste An Goovaerts naar aanleiding van 11 november ( Vrouwendag) borstelde. “Ik ben niet zo ambitieus,” zegt Isabelle Santens (44), topvrouw bij kledingfabrikant Xandres, er letterlijk. En ze voegt eraan toe: “Ik heb iets tegen het woord machtspositie.” “Ook ik ga niet op zoek naar meer verantwoordelijkheden,” bevestigt Isabelle Van Milders (49), gedelegeerd bestuurder van Restel Résidences. “Ik neem ze wel op als ze op mijn weg liggen.”

De meeste vrouwelijke ondernemers, zo blijkt, hebben lak aan prestigieuze ranglijsten of top-50‘s die hen aan de top van het bedrijfsleven situeren. Invloed en leiderschap kunnen hen wel inspireren, maar ze schakelen die woorden niet automatisch gelijk met ‘macht’. Nog opmerkelijk: de meeste zakenvrouwen zijn ervan overtuigd dat ze over eigenschappen beschikken die van hen betere ondernemers maken dan mannen. Hun creativiteit, bijvoorbeeld, en intuïtie, eerlijkheid, empathie en een gevoelige(r) omgang met mensen. “De paternalistische en autoritaire stijl heeft plaatsgemaakt voor communicatie,” zegt Fabienne Bister (39) over de sfeer in haar bedrijf. “Luisteren, dialoog, meegaandheid en responsabilisering zijn de sleutelwoorden.”

Over hun volgende carrièrestappen zijn zakenvrouwen evenmin eenduidig, zo kon het Amerikaanse zakenblad Fortune vaststellen. Ze plannen die niet. Sterker nog: zakenvrouwen zijn professioneel uiterst nederig. Toen Marge Magner vorige zomer promoveerde tot chief executive officer van de afdeling Global Consumer Group, goed voor 37 miljard dollar omzet en hét kroonjuweel van Citigroup, vroeg ze aan haar baas: “Bent u zeker?” Iets gelijkaardigs overkwam twee topkaderleden van Wal-Mart toen ze aan Linda Dillman de job van ICT-verantwoordelijke voorstelden. “Wat gaan jullie doen als ik die job niet zou aanvaarden?” vroeg ze. Hun mond viel open van verbazing.

Netwerking en bedrijfsmandaten interesseren vrouwelijke ondernemers bitter weinig. Gezellig babbelen om te babbelen – het koffiekransje, om nu eens een écht cliché te gebruiken – boeit hen matig, aldus An Goovaerts. Hun focus ligt op het bedrijf, en alle externe activiteiten worden daarbij uiterst secuur afgewogen op het nut voor het bedrijf. Persoonlijk geluk en zelfontwikkeling staan voorop. Persoonlijke opoffering en onthechting, die (volgens hen) de carrière van veel mannelijke collega’s kenmerkt, schrikt hen af.

Geen wonder dat vrouwen zo ondervertegenwoordigd zijn in de top van het bedrijfsleven, zal de kritische (mannelijke?) lezer onder u opmerken. Of om het nu eens op een politiek niet-correcte manier te zeggen: vrouwen stoten niet door tot de absolute bedrijfstop omdat ze het eigenlijk niet wíllen. Ze liggen er niet wakker van. Jammer. Want hoe omstreden ook, deze stelling zegt veel over de bedrijfstop waarmee die zakenvrouwen worden geconfronteerd.

Piet Depuydt

Vrouwen stoten niet door tot de absolute bedrijfstop omdat ze het eigenlijk niet wíllen. En die stelling zegt veel over de bedrijfstop waarmee ze worden geconfronteerd.