Maak van België het Ier land van het continent

De Amerikaanse investeringen in België krimpen. Nederland, Luxemburg en Zwitserland happen naar onze kuiten. Leonard Schrank, CEO van Swift en voorzitter van de Amerikaanse Kamer van Koophandel, roept de Belgische politici op om moedig te zijn. Anders wordt België een zwakkeling.

Leonard Schrank houdt meer van België dan heel wat Belgen. Hij woont tien jaar in ons land, is voorzitter van de Amerikaanse Kamer van Koophandel in België (kozend Amcham genoemd) en CEO van Swift, een grote dienstenverlener in Terhulpen voor 7650 financiële instellingen wereldwijd. Uw euro’s flitsen naar bankiers in Tokio, Atlanta en Timboektoe via de lijnen van Swift.

TRENDS. België telt vandaag 1200 Amerikaanse ondernemingen, hoeveel zijn het er in 2010?

LEONARD SCHRANK (SWIFT, AMCHAM). “Mocht Swift vandaag kiezen voor een locatie, zou België moeilijk liggen wegens de hoge belastingen en de arbeidsreglementering. Ik hoop op meer dan 1200 over vijf jaar, maar de trend toont dat het lager zal zijn.”

België stemde voor John Kerry. Heeft dat gevolgen voor de Amerikaanse investeringen in ons land?

SCHRANK. “Absoluut niet. Dat is het laatste waar de Amerikaanse ondernemers aan denken. Zij kijken waar de omzet zit, het geld.”

Blijft er ruimte voor autofabrieken in België?

SCHRANK. “Als je gepercipieerd wordt als een land met hoge kosten en je zit in de verwerkende industrie, dan is je positie moeilijk. De Belgische maakindustrie is bij de beste ter wereld. Accelerate the inevitable leerde ik in mijn Londense jaren van toenmalig premier Margaret Thatcher. Zij sloot de steenkoolmijnen en de zware industrie, zij liberaliseerde en privatiseerde. Kijk wat voor bloeiende economie Groot-Brittannië vandaag is, vergeleken met Duitsland, Frankrijk en België. Is het in het belang van België om massaal in de verwerkende industrie te blijven? Kijk naar mijn sector en de Financial Services Valley van België met Swift, Euroclear, Bank of New York, Banksys, Isabel, de gespecialiseerde softwarehuizen en Clearstream in het groothertogdom Luxemburg. Wij richten samen een universiteit op voor International Global Transaction Processing. Swift telt 2000 medewerkers. Een eigen universiteit oprichten zoals GE met zijn 200.000 medewerkers kan niet, samen lukt het wel.”

Wat hindert België?

SCHRANK. ” Prospero, de studie van McKinsey over de vernieuwing van België, is de zoveelste goede analyse van wat er krom is. België kan veel beter dan wat de politici er vandaag van maken. België verliest marktaandeel bij de directe buitenlandse investeringen ten voordele van Nederland, Zwitserland en Luxemburg. De antwoorden zijn bekend op de spanningen over de pensioenen, de vergrijzing, de innovatie. De Belgische en de Europese politici hebben onvoldoende moed om ze in de praktijk te brengen. Ik wil al lang België, een land waar ik enthousiast tien jaar woon, zien transformeren tot het Ierland van het continent. België is dé bestemming voor Europese hoofdzetels en directe investeringen. Jullie spreken alle talen, een hoofdkwartier in Frankrijk of Duitsland houdt in dat je Frans of Duits spreekt met de staf. Swift heeft 50 nationaliteiten in Terhulpen. Ik ben op 80 minuten per Thalys in Parijs, op 140 minuten per Eurostar in Londen. Er wordt geklaagd over Zaventem, dat kan alleen door mensen die de jongste tijd niet op de luchthaven van Dulles of JFK waren, they are horrible. De nieuwe terminal in Zaventem is een ruimtestation, schoon en gemakkelijk. Op één uur ben ik in de Ardennen, op één uur in Brugge en Oostende. Een CEO bekijkt de cijfertjes voor zijn lokalisering, maar de persoon die beslist, is dikwijls zijn partner – en die let op de veiligheid en de scholen. Nederland heeft één internationale school in Den Haag, Brussel heeft veel én goede lokale scholen met een wereldtaal. Dergelijke infrastructuur vergt vijftig jaar om te dupliceren. Ik zou graag een management buy-out doen van Brussel.”

Tilt u zwaar aan de belastingen?

SCHRANK. “De hoge personenbelasting, tarieven van 66 %, nekken de investeringen. De vennootschapsbelasting zakte van 40 % naar 33 % en dat is goed, wat ik ook zei aan premier Verhofstadt, maar de 12 % van Ierland blijft smakelijker. Wil België verder aanmodderen of leiden, wedijveren en winnen? Met nog iets lagere corporate taxes kan je misschien honderd extra hoofdzetels hier hebben. Voor Alan McGregor van Dupont Benelux is België het duurste land van Europa en hij plant geen bijkomende investeringen in de regio. Het bedrijf zal België niet verlaten, want heeft hier een investering van 300 miljoen dollar staan en die trek je niet uit met tak en wortel. McGregor vindt het absurd dat België het enige land ter wereld blijft met automatisch geïndexeerde lonen en wedden. My God. Swift had tijdens recente moeilijke jaren een klein budget voor loonsverhogingen, maar alle meritocratie is uit het systeem gezogen, omdat we iedereen hetzelfde percentage moesten geven.”

België is een sociaal paradijs en wil dat zo houden. Vindt u dat dan onterecht?

SCHRANK. “Ik begrijp de sociale bekommernis, maar hoe kan je toptalent aanwerven als je de beste mensen niet extra kan betalen? De methodes van de negentiende eeuw voor een gesloten economie kan je niet toepassen in de eenentwintigste eeuw voor een open wereldeconomie. Van een bonus van 1000 euro ontvangt de professional 300 euro en de onderneming betaalt 2000 euro. Dat kan niet meer. De mensen vragen mij hoeveel werknemers ik heb. Ik antwoord: ik heb geen werknemers, wij zijn allemaal professionals. Dat is een andere mentaliteit. De socialistische vakbonden van Europa moeten begrijpen dat een 35-urenweek nonsens is. Een professional is creatief bezig, waar ligt de grens tussen werken en leven? Veel mensen hebben plezier in hun werk Het slechtste dat je kan doen, is wetten scheppen die de tewerkstelling belemmeren. Het gijzelen van directieleden in sociale conflicten is een exces dat leidt tot minder verwerkende industrie in België.”

België wordt van de investeringslijsten geschrapt, nog voor er onderhandelingen plaatsvinden?

SCHRANK. “Misschien, je kan zoveel statistieken maken over wie komt als je wilt, maar op zijn minst even belangrijk zijn de ondernemingen die niet opduiken. Als je de nummer één van de belastingen bent, word je geschrapt. Bij de daling van 40 naar 33 % was de grote titel: België doet vennootschapsbelasting dalen. Goed nieuws en buiten de advocaten letten weinigen op de details, bijvoorbeeld op de hogere gemeentebelastingen. Hierbij speelt heel veel psychologie, België moet meer marketinglef hebben.”

Denkt u dat de affaire-DHL België schaadt?

SCHRANK. “De Amerikaanse Kamer vocht voor enkele jaren tegen de beslissing om ‘s nachts de luchthaven te sluiten en de regering volgde. Een luchthaven op 15 minuten van de stad en de hoofdzetels is een groot voordeel. Het betekent automatisch ook dat veel mensen leven onder vluchtroutes. De beslissing om de uitbreiding van DHL niet te ondersteunen, is betreurenswaardig en ondergraaft de positie van België als logistiek centrum. Iedereen moet begrijpen dat zakenvriendelijkheid zeer belangrijk is voor nieuwe investeringen. België moet zijn inspanningen verdubbelen om een businessvriendelijk land te zijn.”

Heeft België voldoende sterke leiders om het tij te keren?

SCHRANK. “Niet alleen in België is er een gebrek aan politiek leiderschap. Er zijn weinig politici die voorop durven gaan, want het is moeilijk om te leiden en herverkozen te worden. Een minister van Financiën die aan de pensioenstelsels raakt, wordt niet herverkozen.”

Prins Filip roept op tot meer Belgische promotie. Schaadt de regionalisering onze wervingskracht?

SCHRANK. “Amcham promoveert België en heeft geen regionale voorkeur. De regio’s doen veel inspanningen en dat is knap. In de VS wedijveren de vijftig staten ook om nieuwe investeringen.”

Maar in België kunnen verliezen en winsten van binnen- en buitenlandse dochters niet geconsolideerd worden…

SCHRANK. “Dat is een handicap voor bijvoorbeeld de vestiging van internationale hoofdkwartieren. Amcham heeft een voorstel in vijftien punten om België aantrekkelijker te maken, bijvoorbeeld met een betere fiscale harmonisering, zonder alle competitie uit te sluiten en – zeer belangrijk – een vereenvoudiging.”

Ook de coördinatiecentra moeten dicht.

SCHRANK. “Europa eist een level playing field, wat ik begrijp. Amcham steunde twintig jaar door dik en dun de coördinatiecentra. België verdedigde tot het bittere einde die interessante uitzondering. Er zijn andere wegen om aantrekkelijk te zijn, bijvoorbeeld met arbeidsflexibiliteit, maar het moet dan ook gebeuren.”

Blijft Brussel als Europese hoofdstad een Belgische troef?

SCHRANK. “Vierhonderd jaar geleden namen de Founding Fathers van de VS een slim besluit: zij stichtten een financiële en een politieke hoofdstad die ver van elkaar lagen. New York was er voor de financiën en Albany werd de politieke hoofdstad van de State of New York. Ik was nog nooit in Albany, het ligt even ver van New York als Lyon van Amsterdam. Die tweedeling zie je meer in de VS. Kijk naar San Francisco met Silicon Valley en de hoofdstad van Californië in Sacramento. De splitsing van politiek en business is opzettelijk. Een van de problemen in België en Europa is de concentratie van alle macht, de regering is te geëngageerd in te veel. Als je in de VS wil zakendoen, dan is het laatste waar je aan denkt, waar de regering zetelt. Je denkt eerst aan de markt, aan de mensen met wie je wilt werken. Een belangrijke beslissing van de Amerikaanse regering is bijvoorbeeld om internet vrij te laten, zonder interventie. Een probleem dat België opwierp, was de universal jurisdiction. Dat schrikte de Amerikanen af, omdat ze vreesden op laakbare gronden aangehouden te worden. Het ondergroef Belgiës positie als een internationaal centrum. Gelukkig is dat probleem opgelost.” Frans Crols

Frans Crols

“België kan veel beter dan wat de politici er vandaag van maken.”

“Mocht Swift vandaag kiezen voor een locatie, zou België moeilijk liggen wegens de hoge belastingen en de arbeidsreglementering.”