LUCHTVAART

Ruim 100 jaar

Anthony Springer (red.), Design in lucht- en ruimtevaart. Fontaine, 192 blz., 39,50 euro. R.G. Grant, Vliegen – Een eeuw luchtvaart. Lannoo/Spectrum, 440 blz., 49,95 euro.

Niet langer loom golfen, maar vinnig scubaduiken, rücksichtslos wildwaterraften, een ijsbetraande Himalyatop opklauteren en bij tijd en wijle een bungeesprong van een brug in een decor met ansichtaspiratie moesten de jongste tijd voor de nodige adrenalinestoten van managers zorgen (en het m’as-tu-vu-gehalte naar Rolex-hoogte jagen). Maar wie er dezer dagen nog echt wil bijhoren en de buitenmaatse zeilbotenmanie van Oracle-oppergaai Larry Ellison toch wat te primitief of puberaal acht, gaat nu de lucht in. Neen, de stuurknuppel van een prinselijke Agusta-helikopter of een ordinair Cessna-vliegtuigje volstaan niet. Wie een blasé krijtstrepen receptieroedel nog wil epateren, verkent nu avontuurlijk de lucht. Het nieuwe rolmodel is waaghals Steve Fossett. De inmiddels 59-jarige zakenman maakte fortuin als beursmakelaar en spendeert zijn tijd en miljoenen gulzig in akefietjes zoals de snelste ballonvlucht solo rond de wereld, een spurt met een catamaran over de oceaan en – zijn jongste project – met een zweefvliegtuig de stratosfeer in duiken, bijna twintig kilometer hoog. Door Newsweek werd hij al geportretteerd als een avonturier, “voor een kwart Kapitein Cook en voor driekwart Bill Gates.” Zowel fysiek als intellec-tueel, zowel atletisch als technologisch verlegt hij steevast de grenzen. Hij heeft ook geïnvesteerd in de jongste droom van Burt Rutan, een gerenommeerd vliegtuigontwerper die sleutelt aan het eerste privé gebouwde bemande ruimteveer. Vreemd genoeg heeft Rutans nieuwe speeltje niet het boek Design in lucht- en ruimtevaart gehaald, een overzicht van de ontwerpen uit de nog prille vlieggeschiedenis én een blik op de mogelijkheden in de nabije toekomst. Dat Rutan het boek niet haalde, zet vooral de Nasa-focus van de uitgave extra in de verf. Nasa-ingenieur Anthony Springer zorgde voor afbakening en samenstelling.

Breder, prestigieuzer vormgegeven en toegankelijker is de monumentale uitgave Vliegen – Een eeuw luchtvaart, waarin R.G. Grant de vlieghistorie vanuit een degelijk didactisch perspectief reconstrueert. Van de eerste gemotoriseerde vlucht van de broers Wright op 17 december 1903 tot de nieuwste Airbus superjumbo (die wellicht in 2006 zijn eerste lijnvlucht maakt) en de ruimtevaart – alles komt met voldoende details aan bod. Ook de vroegste pogingen en de heroïsche of gesofisticeerde oorlogsvliegtuigen passeren de revue.

Luc De Decker