Live en direct

Dankzij Instant Messaging kunnen internauten in real time boodschappen uitwisselen. Een leuk gadget? Ja, maar er staat meer op het spel. Het systeem blijkt immers een bevoorrecht communicatiemiddel voor e-commerce.

Toen het Internet nog in zijn kinderschoenen stond, duurde het meerdere uren of zelfs dagen voordat een e-mail ter bestemming geraakte. De onderlinge netwerkverbindingen zijn intussen verbeterd en in plaats van uren is een bericht nog slechts luttele seconden onderweg. Het lijkt zelfs ogenblikkelijk. Toch is dat niet het geval. De geadresseerde moet immers zijn POP-server ( point-of-presence-server die de boodschap ontvangt en bewaart tot de geadresseerde ze komt downloaden) controleren om te zien of er een boodschap is aangekomen. Deze procedure kan worden geautomatiseerd en de controle kan op regelmatige tijdstippen gebeuren. De POP-server verwittigt de geadresseerde echter niet wanneer er een boodschap is aangekomen.

De volgende stap in de evolutie is een echt ‘instant’ boodschappensysteem. Dat heet Instant Messaging ( IM). Investeerders zijn er enthousiast over. De bekendste speler in dit veld is ICQ (lees: I seek you) een webdienst die meer dan 50 miljoen geregistreerde ‘leden’ telt ( www.icq.com). De gebruikers ontmoeten elkaar in cyberspace waar ze boodschappen uitwisselen, deelnemen aan discussies over allerhande onderwerpen in diverse channels, of nieuwe communities opzetten van vrienden, geestesgenoten, mensen met dezelfde hobby of hetzelfde beroep enzovoort. IM is bijvoorbeeld ook handig om contact te houden met familie of vrienden in het buitenland. Het systeem laat immers rechtstreekse interactie toe die aanzienlijk minder kost dan een internationaal telefoongesprek.

Met ICQ kunnen twee gebruikers bijvoorbeeld ook samen spelletjes spelen. Ze kunnen elkaar interactieve wenskaarten of gesproken berichten sturen. Technisch gezien verbindt IM twee internetgebruikers en is er geen enkele beperking aan de informatie die ze elkaar kunnen sturen.

Instant Messaging kan bovendien ook voor professionele doeleinden worden benut. Het laat immers toe dat collega’s op afstand samenwerken en communiceren, en vergemakkelijkt dus het thuiswerk.

IM is niet hetzelfde als Internet Relay Chat of IRC, een ander systeem waarmee internauten eveneens in real time met elkaar kunnen communiceren. Instant Messaging verschilt inderdaad op diverse punten van elektronische post en van IRC. Het nieuwe systeem biedt diverse voordelen: het is onder meer veel persoonlijker dan zijn voorlopers. De boodschappen worden ook onmiddellijk afgeleverd – op voorwaarde dat de geadresseerde on line is. De boodschap komt onmiddellijk aan, zonder dat de geadresseerde daarvoor iets hoeft te doen. Zo werkt IRC ook, maar bij deze dienst is een actievere inbreng van de betrokkenen nodig: ze moeten meedoen, anders worden ze van de server gegooid. Met IM daarentegen kan de gebruiker gerust passief blijven. Als hij eenmaal on line is, kan hij rustig iets anders gaan doen. Zijn vrienden weten eventueel dat hij on line is en kunnen rechtstreeks met hem in contact treden.

Is Instant Messaging een leuke gadget, en niet meer dan dat? Zeker niet! Dat ICQ werd overgenomen door America Online bewijst dat sommigen – en niet van de minste – er een bron van inkomsten in zien. Oorspronkelijk vreesden de ICQ-gebruikers dat ze na verloop van tijd voor de dienst zouden moeten betalen. Voorlopig is dat niet het geval, maar het programma blijft een bètaversie. Alsof er op een dag een definitieve – betalende – versie zou verschijnen.

Instant Messaging is een heus strijdtoneel geworden voor grote jongens als Microsoft met z’n Messenger, Netscape/ America Online (AOL) met z’n AIM (wat staat voor AOL Instant Messenger), en Yahoo! met z’n Pager. Microsoft en AOL hebben hier trouwens vorig jaar een juridisch gevecht over gevoerd. Microsoft wilde dat zijn Messenger compatibel zou zijn met AIM, het veelgebruikte Instant Messaging-systeem van America Online. Maar AOL verhinderde dat boodschappen van Messenger-gebruikers naar AIM-gebruikers gestuurd konden worden en vice versa. Uiteindelijk is de laatste versie van de Messenger niet compatibel met AIM. De gebruikers liggen daar niet van wakker en installeren gewoon diverse softwarepakketten tegelijk op hun computer.

De jongste aanwinst in de IM-niche heet Gooey ( www.gooey.com). Het is een eigenaardig product, een vorm van Instant Messaging die sterk gericht is op ontmoetingen. Grofweg werkt het als volgt: wanneer een gebruiker naar een bepaalde site surft, kan hij discussiëren met andere gebruikers die op dezelfde site surfen. Dat is zeker origineel, maar is het ook nuttig? Wanneer een internaut naar een site surft, is dat zelden om een gesprekje te beginnen, maar meestal om informatie te zoeken. Gooey lijkt voorbehouden aan een jong publiek.

Ook origineel is Miscrosoft Chat, waar Instant Messaging de vorm aanneemt van een stripverhaal. De gebruiker heeft een personage, en wanneer hij een zin ingeeft, verschijnt zijn personage met een tekstballon. Origineel, maar niet echt nuttig.

IM oogst momenteel heel wat succes in een ander vlak: e-commerce. Internet overbrugt elke afstand. Via een virtuele winkel verkoopt men aan eender wie, eender waar, eender wanneer. E-commerce kent geen sluitingsuren. De klantendienst heeft echter te lijden onder de afstand ten opzichte van de klanten en het ontbreken van een tijdschema. Er is uiteraard e-mail. Maar de elektronische post is tijdsgebonden en dat is niet altijd aanvaardbaar. Veel klanten willen een onmiddellijke oplossing voor hun probleem. Ze nemen geen genoegen met de boodschap van een automatisch antwoordapparaat dat hun bericht is aangekomen en zo snel mogelijk zal worden verwerkt. Dankzij Instant Messaging kunnen bedrijven hun klantendienst openstellen voor de buitenwereld. E-commerce begint dit communicatiemiddel dan ook volop toe te passen.

De kwestie van

de technische standaarden wordt, nu de elektronische handel er bij komt kijken, wel belangrijker. Dat de bekendste en meest gebruikte software ICQ is, heeft verschillende redenen. Het was het eerste beschikbare systeem. Bovendien is het voorlopig gratis, zoals we al meldden. Maar vooral biedt dit systeem verschillende geavanceerde functies. De gebruiker kan bijvoorbeeld kiezen om al dan niet ‘zichtbaar’ te zijn (zodat iedereen kan zien dat hij on line is) of alleen maar zichtbaar voor bepaalde gebruikers.

Om correspondenten te vinden kan hij verschillende criteria bepalen (leeftijd, geslacht, land, hobby’s…) en een lijst raadplegen met personen waarmee hij contact kan opnemen.

Ondanks de grote voordelen kampt het systeem toch met enkele problemen. Door het bètastatuut is het soms onstabiel – hoewel echte problemen veeleer zeldzaam zijn. Doordat er zoveel gebruikers zijn, is de veiligheid niet altijd verzekerd. Het is soms moeilijk uit te maken met wie men te doen heeft, wanneer iemand contact zoekt. En: sommige kwaadaardige gebruikers versturen zonder verpinken virussen. Maar wat dat betreft is Instant Messaging eigenlijk niet gevaarlijker dan elektronische post.

ICQ heeft momenteel zowel qua kwaliteiten als qua aantal gebruikers de bovenhand, maar wat de toekomst brengen zal, en wie de overwinnaar zal zijn, valt niet te voorspellen. De strijd zal hard zijn. Eén ding staat vast: Instant Messaging is here to stay.

fabrice claes