LIK-OP-STUK-BELEID

Dit is geen economie voor fijnproevers, noch een gesubsidieerde studie van het Hoger Instituut voor de Arbeid ( KU Leuven), besteld door een klaaggroep over achteruitstelling. Dit is geen tekst die offert aan de gekkigheid om, op zijn Amerikaans, iemand die klein is niet meer short te noemen, maar vertically challenged. Dit is een doorsnee van de werkelijkheid en een bijdrage om iets onzegbaars te uiten : de afschaffing van het minimumloon, om zodoende sneller en meer kansarmen en in de eerste plaats migrantenjongeren met ondermaatse of geen scholing opwaarts mobiel te maken. Misschien kan een van onze goedmenende vakbonden of werkgeversverenigingen, zo bekommerd om de sociale uitsluiting, een dagcongres wijden aan het thema ?

De zonen van de eerste, de tweede, de derde, de vierde generatie van Chinese restauranthouders in België weten niet hoe ze molotovcocktails moeten bereiden en hebben ook geen tijd om ze te maken of te lanterfanten, al of niet onder de invloed van soft drugs, op de hoeken van hun buurt. Zij werken. Bij de jongste rellen in Brussel en Lokeren was er geen Turkse jeugd betrokken. Er zijn er daarvan die werken, in ateliers van hun vader of oom. Bovendien is de zware hand van het ouderlijke gezag en de sociale controle bij de Turken nooit ver weg. Je hebt culturen waarin de zelforganisatie, de zelfredzaamheid en de stugge groepsethiek deugden zijn. Om uiteenlopende culturen te kneden tot een werkbare multicultuur zijn nog talrijke jaren (generaties ?) nodig. Onderzoek in Liverpool toonde dat zwarte families soms al twee eeuwen verblijven in die havenstad, ooit een centrum van de handel in menselijk ebbenhout. De zwarte onderklasse van toen is de zwarte onderklasse van vandaag. De integratie van Roma (zigeuners uit Midden-Europa) in het Nederlandse Nieuwegein is na twintig jaar doodknuffelbeleid volledig mislukt. De gemeente zal het nu proberen met een lik-op-stuk-beleid : jongeren die weigeren een beroep te leren, krijgen bijvoorbeeld geen uitkering meer. We zijn in het verleden te lankmoedig geweest, erkent het gemeentebestuur.

Een minderheid van Marokkaanse jongelui is transpirerend bezig aan haar upward mobility in België ; de meerderheid laat maar waaien en steekt bij voorrang de schuld op de anderen. Professionele stokebranden als de linkse groupuscules jutten die meerderheid graag op voor zinledige betogingen. Tegen wie ? Tegen wat ? Al kiest slechts 9 % van de televoters bij Jan Publiek voor gemeentelijk migrantenstemrecht, beduidt zoiets niet dat Vlaanderen 91 % racisten telt. Ik ben geen racist en toch tegen gemeentelijk stemrecht voor niet-Belgen. Belg worden is vandaag makkelijk (té eenvoudig ?). Dus migranten : doe het, burger u in, kies voor uw nieuwe vaderland. Een recent examen in Antwerpen voor stadspersoneel met allochtone deelnemers leverde geen migrantengeslaagden op. Hun kennis van het Nederlands was te erbarmelijk. Is er ergens een betere plek om Nederlands te leren in Vlaanderen dan tussen de loslippige, goedlachse Antwerpenaren ? Het klinkt als een toeristische folder, maar steller dezes is geen Antwerpenaar en woont in een vijver van sinjoren. Hij kent ze. Het zijn zelden Vlaams Blokkers buiten de stembus. Die stembus dient om de kletsmeiers van de politiek te beboeten voor hun non-beleid of hun boterzachte aanpak. Antwerpenaren hebben sympathie voor allochtonen die werken voor de kost. Zoals ze volkse sympathie hebben voor iedereen die niet treurt en zeurt. Het jonge restaurant El Warda (De Bloem) op Zurenborg van Marokkaanse zussen en hun moeder zit elke avond afgeladen vol. Met witmensen. Het is een goudmijn en iedereen is fier.

Is het verdedigbaar om het minimumloon af te schaffen en zo meer allochtone probleemjongeren aan een baan te helpen ? Wie is gemotiveerd in het legale arbeidscircuit om een migrant met minimale vaardigheden taal en andere 44.000 frank per maand te betalen ? Een accuratere afweging van vergoeding en talenten zou aan de laagst- of de niet-geschoolden een instap op de arbeidsmarkt bieden. Instapmogelijkheid die mits omkadering door de werkgever en bijstand van overheidsagentschappen een lift-effect kan hebben. Zonder minimumloon groeit de kleuring van de werknemers in eenvoudige, maar daarom niet onmenselijke, banen spoorslags. Hoeveel junior-winkelhulpjes, lagere loketbedienden, handenarbeiders zijn van Maghrebijnse oorsprong ? Zonder remmend startloon treden ze uit hun getto, leren ze de eigenheid van een werkdag met beginuren, rustpauzes en een slotuur kennen, kunnen ze zelfstandig of met de hulp van een humane baas bijscholen en sociaal promoveren.

Voor de Tweede Wereldoorlog woonden in Antwerpen tienduizenden joden uit Midden-Europa. Zij zaten ook in de meest eenvoudige en laagbetaalde baantjes : taxipersoneel, kleermakertjes, huisbedienden, garçons, potsenmakers, klussers in de diamantwerkhuizen. De nazi-terreur dunde deze sociaal arme migrantenbevolking van Antwerpen drastisch uit. Vandaag situeren de joden aan de Schelde zich bij de middenklasse en de lower upper-class, wat verhult hoe deze industriëlen en handelaars meermaals afstammen van Ostjuden met snertjobs in hun oude of hun nieuwe vaderland.

FRANS CROLS