Liever groot in België dan klein in Europa

Dexia en Artesia smeden plannen voor een samenwerking, maar groot in eigen land betekent nog lang niet groot in Europa. De Belgische banken hoeden zich voor internationale avonturen. Maar hoe lang nog?

Een mogelijke fusie van Dexia en Artesia zal het evenwicht in het Belgische banklandschap niet meteen aan het wankelen brengen, verwachten analisten. Maar de schaalvergroting van de ene kan de ambities van de andere wel aanwakkeren. Schaalgrootte streelt niet alleen de ijdelheid van de voorzitters, maar biedt de reuzen onder de banken ook meer armslag bij overnames. “Beleggers hebben de neiging om grote kapitalisaties hoger te waarderen,” zegt analist Marc Debrouwer van Petercam. “Bij fusies laten ze zich imponeren door de synergiecijfers die het management voorspiegelt. Later blijken die synergieën maar moeizaam en traag realiseerbaar.”

Fusies in de banksector worden vaak voorgesteld als een poging om de kosten efficiënter te beheren en een bredere productportefeuille te verwerven. Banken willen verzekeringen verkopen omdat die mooi aansluiten bij hun bankproducten. Maar om aan cross-selling te doen, volstaat het eigenlijk gewoon om een goed akkoord tussen een bank en een verzekeringsgroep tot stand te brengen. Na moeizame overnameprocessen op de thuismarkt, praat Deutsche Bank met de Franse verzekeringsgroep Axa over samenwerking. “Dat is veel simpeler en misschien ook veel efficiënter,” vindt Debrouwer. “Maar bij fusies in dienstenbedrijven onderschat men vaak het menselijke aspect,” zegt hij. “De bedrijfsculturen moeten passen. Tot nu toe zijn fusies in Europa hoofdzakelijk binnen de landsgrenzen gebleven.

“Een golf van transnationale overnames is niet meteen de verwachten,” denkt Debrouwer. “Overhaaste fusies kunnen tot onoverkomelijke spanningen leiden.” De verschillen beperken zich immers niet tot taal en cultuur. De productgamma’s zijn anders van land tot land. “Iedereen weet dat het zeer moeilijk is om een fusie over de grenzen heen rendabel te krijgen,” beaamt Philippe Ricarte, analist bij KBC Securities in Parijs. “Gewoon omdat er tot nu toe geen harmonisering van de fiscale reglementering mogelijk is. Bovendien is de sociale wetgeving zeer uiteenlopend in Europa, en zelfs de concurrentiewetgeving is niet uniform. Het zal nog wel enkele jaren duren voor banken zich in grootscheepse internationale avonturen storten.”

De bank- en verzekeringsreuzen in Europa spelen bij voorkeur in eigen land. De Franse reuzen als BNP kijken bij voorkeur binnen de eigen nationale grenzen. De Britse gigant Lloyds toonde vorig jaar even belangstelling voor avonturen op het vasteland maar heeft nu de tanden in het binnenlandse dossier van Abbey National gezet.

Duitse banken zijn actief binnen de grenzen van het Duitstalige gebied. Zo nam de Duitse HypoVereinsbank onlangs de Oostenrijkse Bank Austria over. Alleen in Oost-Europa tonen Europese banken hun kosmopolitisme – de Duitse banken voorop, want Oost-Europa is hun achtertuin.

Michèle Van der Plaetsen