Levert crisis een sociale consensus op?

In mei werd door de regering, onder impuls van minister van Sociale Zaken Frank Vandenbroucke (SPA), de ronde tafel over de sociale zekerheid in gang gezet. …

In mei werd door de regering, onder impuls van minister van Sociale Zaken Frank Vandenbroucke ( SPA), de ronde tafel over de sociale zekerheid in gang gezet. Werkgevers, vakbonden, mutualiteiten en allerhande betrokken groeperingen moesten op zoek gaan naar een nieuwe fundamentele toekomstvisie voor onze sociale zekerheid. Geen succesnummer, want onlangs kwam er nogal wat kritiek los. Kris Peeters, gedelegeerd bestuurder van Unizo, de organisatie van zelfstandige ondernemers, uitte grote twijfels bij het hele opzet: chaotische werkgroepen, ad hoc problemen, gebrek aan toekomstvisie. Een week later herhaalde het VBO de Unizo-kritiek.

TRENDS. Is de kritiek van de werkgevers terecht?

FRANK VANDENBROUCKE. “De ronde tafel is nog niet echt gestart. In mei wilden de vakbonden wachten tot na de begroting 2002. We hebben daarom enkel een formele openingszitting gehouden en enkele werkgroepen opgestart, maar met de grote thema’s hebben we gewacht. De kritiek is dus juist, maar eigenlijk doen we niets meer dan het nakomen van de afspraken. Nu de begroting is opgemaakt, kan de ronde tafel echt starten.

“In zijn beleidsverklaring legt premier Guy Verhofstadt er de nadruk op dat de vakbonden en werkgevers de motor zullen zijn van die ronde tafel. Zij zullen de thema’s bepalen. De ronde tafel zal opnieuw focussen op de hoofdthemata: de toekomst en financiering van de sociale zekerheid, de welvaartsvastheid van de uitkeringen, de verhoging van de activiteitsgraad en de plaats van de gezondheidszorg.”

Blijft de timing van februari gelden?

VANDENBROUCKE. “Ik denk dat Bea Cantillon gelijk heeft dat we ons niet moeten opsluiten in een timing van februari. De echte harde vervaldatum is september 2002, want dan moeten we de begroting 2003 opstellen en start ook het interprofessioneel overleg. En daar moeten we ons kunnen baseren op de resultaten van de ronde tafel.

“De ronde tafel moet een sociale consensus creëren. Ik heb het gevoel dat die nu mankeert in België. Alle landen die succes hebben gekend, hebben dit gedaan op basis van een sociale consensus.”

Maar die consensus lijkt momenteel erg veraf.

VANDENBROUCKE. “Inderdaad. En dat baart me zorgen. Je ziet ook in specifieke thema’s dat het sociaal overleg vierkant draait.”

Met geld kan je veel oplossen, maar dat geld is er nauwelijks.

VANDENBROUCKE. “Dat is waar, maar ook een crisissituatie kan een ontsteking zijn voor het overleg. Het Nederlandse model is ontstaan vanuit een diepe crisis. Het zal echter erg moeilijk zijn, omdat de verwachtingen niet kunnen worden ingelost.”

G.M.