Landelijk en modern

Vijftien jaar geleden namen Linda en Gilbert Pauwels een oude hoeve over in Vlaams-Brabant. Het opknappen van de woning was toen een van hun eerste bekommernissen, maar al snel volgde ook de tuin.

Om van het leven in de natuur te genieten, wilden Linda en Gilbert niet alleen een mooi uitzicht vanuit de woonkamer op de tuin, maar ook een woonruimte in openlucht. Een terras tussen de woning en de tuin werd hun openluchtsalon. Weken na elkaar bezochten ze privé-tuinen in het hele land, om met kennis van zaken hun eigen ideeën uit te werken in wat tot dan toe een verwilderde boomgaard was geweest.

We bevinden ons in de Vossestraat in Mazenzele, een klein dorpje langs de weg tussen Asse en Dendermonde, op een paar tientallen kilometers van de hoofdstad. Een driegevelwoning met verdieping; twee gevels in donkere baksteen, de derde bekleed met hout. Rondom overal groen. Een kleine geometrische tuin aan de straatkant, een sobere doorgang aan de zijkant en achteraan een mooi terras en een tuin van 21 bij 80 meter; alles bij elkaar bijna 2000 m². Vroeger was de achtertuin een grote fruitboomgaard, tegen een decor van brandnetels en wilde hagen; dat was het domein van de geiten en varkens van de boerderij.

Linda en Gilbert Pauwels wilden een landelijke tuin, in harmonie met de omringende bossen en weiden. Een tuin die zich integreert in de omgeving, zonder afsluitingen die het uitzicht op de horizon belemmeren. Dat de dieren uit de omtrek af en toe komen knabbelen aan bladeren en planten in hun tuin, nemen ze er graag bij. Alleen een paar berken bleven overeind; een tiental andere (oude) bomen sneuvelde, waarvan enkele tijdens een zware storm. Achteraan in de tuin plantte Gilbert nieuwe appel-, peren- en kersenbomen: “meer voor het uitzicht en als voedsel voor de vogels dan voor eigen gebruik,” zo zegt hij.

De bezoekers

van dit groene rijk zijn niet alleen vrienden en kennissen van het echtpaar, en zelfs totaal onbekende tuinliefhebbers. Elke dag verschijnen er ook fazanten, reigers, eksters, vinken en ander gevogelte. Insecten en tortelduifjes komen zich laven aan de twee vijfhoekige waterpartijen, omringd en bedekt met waterplanten.

Eerst begonnen Linda en Gilbert zomaar wat in het wilde weg te planten, maar al gauw besloten ze een beroep te doen op een tuinarchitecte met wie ze een ontwerp maakten dat hun domein groter zou doen lijken. Dit gebeurde in samenwerking met kwekerij Haermaker in Merchtem, waar de planten aangekocht werden. Felle kleuren wilden ze niet: dat hadden ze geleerd uit hun bezoeken aan andere tuinen. De overheersende kleuren zijn groen, geel en wit, met hier en daar nog wat pasteltinten. Hun voorkeur ging naar inheemse planten met over de seizoenen gespreide bloeiperiodes, uitgezet volgens een grondplan met diagonale lijnen. In totaal werden meer dan 300 verschillende soorten geplant, en elk jaar komen er nog een paar bij.

Ondanks zijn landelijk en veeleer vrij karakter heeft deze tuin ook moderne trekjes: enkele discrete geometrische vormen bijvoorbeeld. Het perceel is nu eenmaal rechthoekig, daar valt niet aan te tornen. Om die indruk te verzachten werden twee waterpartijen toegevoegd, die net als de aanplantingen diagonaal staan ten opzichte van de gevel en de grenslijn achteraan.

Het terras

werd aangelegd met 40 ton grote ruwe stenen uit de Ardennen, bakstenen, ijzer en hout. Door de tuin lopen geen paden van grind of aarde: er zit wel een structuur in, maar het hoeft allemaal niet zo strak. Alle werken werden door de eigenaars zelf uitgevoerd. De aankoop van planten, werktuigen en materialen vergde een investering van ongeveer 350.000 frank.

Van april tot september werkt Gilbert Pauwels ongeveer twee uur per dag in zijn tuin. Hij vindt hem op z’n mooist van half mei tot het begin van de zomer. “Alles ziet er dan zo fris en nieuw uit,” zegt hij. “Het is er rustig en je leeft tussen de planten.” Het is bekend dat een tuin alle menselijke zintuigen aanscherpt, vooral de reukzin. Dus zocht het echtpaar naar harmonieën tussen verschillende welriekende planten en aromatische kruiden die ze tevens in de keuken gebruiken, zoals citroenkruid en bieslook.

De tuin bevat ook verschillende schaduwzones. Die werden niet alleen aangelegd als bescherming tegen de zon op de warmste dagen, maar ook voor het esthetisch effect van licht en schaduw. Specifieke tuinmeubelen, zoals parasols of teakhouten tafels en stoelen, worden bewust geweerd. Willen ze buiten eten of gewoon in de tuin zitten, dan halen Linda en Gilbert wat afgedankte meubeltjes te voorschijn die na afloop opnieuw worden opgeborgen. Deze tuin is landelijk bedoeld, en dat zal hij ook altijd blijven.

Omdat de Pauwelsen grote tuinliefhebbers zijn met belangstelling voor andermans tuinen, ontvangen ze zelf ook graag gelijkgestemde zielen in hun eigen domein. Wel graag even afspreken via telefoon of fax (052) 35.76.29.

SERGE VANMAERCKE / FREDERIC RAEVENS